7+1 προτάσεις πολιτικής για τις θαλάσσιες ζώνες

Σε μια ομιλία, που πραγματοποιήθηκε στο Ξενοδοχείο Μεγάλη Βρετανία στις 16 Δεκεμβρίου 2019, ο Ευάγγελος Βενιζέλος παρουσίασε σημαντικές θέσεις για την γραμμή που πρέπει να ακολουθήσει η εξωτερική μας πολιτική στις ελληνοτουρκικές σχέσεις. Αυτές είναι οι κύριες προτάσεις του Ευάγγελου Βενιζέλου, που πρέπει να τις διαβάσουν προσεκτικά, οι κύριοι Μητσοτάκης και Δένδιας:

Πρώτον, η Ελλάδα αναγνωρίζει ως διαφορά με την Τουρκία την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας και της ΑΟΖ, στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο.

Δεύτερον, να στραφεί η προσοχή μας ταυτοχρόνως στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο. Η συζήτηση πρέπει να συμπεριλάβει, όχι μόνο την υφαλοκρηπίδα, αλλά και την ΑΟΖ. Η υφαλοκρηπίδα έχει πλεονεκτήματα γιατί λειτουργεί ipso facto και ab initio, ενώ η ΑΟΖ θέλει ανακήρυξη. Επιπλέον, να ζητήσουμε να αποσαφηνιστεί η τουρκική στάση ως προς τον κανόνα αναφοράς, κατά το Διεθνές Δίκαιο. Πρέπει να υπάρχει προετοιμασία εφόσον η οριοθέτηση αχθεί τελικά, ενώπιον του Διεθνούς Δικαστηρίου της Χάγης.

Τρίτον, πρέπει να επικαιροποιήσουμε και να ενεργοποιήσουμε τις προτάσεις μας, δηλώνοντας εκ προοιμίου τη βούληση μας να σεβαστούμε την απόφαση του Διεθνούς Δικαστηρίου της Χάγης. Οι τάσεις της νομολογίας του είναι μεν γνωστές, αλλά κάθε υπόθεση έχει τα δικά της χαρακτηριστικά.

Τέταρτον, οι ελληνοτουρκικοί δίαυλοι πολιτικής και διπλωματικής επικοινωνίας πρέπει να είναι πάντα ανοικτοί. Να γίνεται κατανοητό ότι η γειτονία της με την Ελλάδα λειτουργεί ευεργετικά για την Τουρκία, ότι λειτουργεί ως μία παράμετρος σταθερότητας σε ένα περιβάλλον πολλαπλών αβεβαιοτήτων. Αυτά υπό την προϋπόθεση, βεβαίως, του σεβασμού της κυριαρχίας και των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Ελλάδας, τα οποία η Ελλάδα πρέπει να προστατεύει, όχι μόνο να δείχνει ότι μπορεί να προστατεύει.

Πέμπτον, θα ήταν πολύ σημαντικό, αντιστρόφως, να ενταθούν και να ολοκληρωθούν οι διαβουλεύσεις Ελλάδος-Αιγύπτου για την πλήρη και όχι μερική, οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας και της ΑΟΖ. Μερική οριοθέτηση με την Αίγυπτο σημαίνει ότι παραμένει η πλήρης εκκρεμότητα για το Καστελόριζο και το νησιωτικό συγκρότημά του.

Όχι κινήσεις μερικού χαρακτήρα

Έκτον, κατά την ίδια λογική έχει προφανή σημασία να ενταθούν και να ολοκληρωθούν οι διαβουλεύσεις Ελλάδος-Ιταλίας. Να μετατραπεί η διμερής σύμβαση οριοθέτησης της υφαλοκρηπίδας του 1977, που είναι πολύ φιλική για την Ιταλία, σε σύμβαση οριοθέτησης και της ΑΟΖ.

Έβδομον, ακόμη μεγαλύτερη σημασία έχει η ομαλή και ακώλυτη εφαρμογή των συμβάσεων παραχώρησης δικαιωμάτων έρευνας και εκμετάλλευσης που έχει συνάψει η Ελλάδα με διεθνείς εταιρείες. Η Ελλάδα, αυτονοήτως, προστατεύει την κυριαρχία της και τα κυριαρχικά της δικαιώματα.

‘Ογδοον, δεν βοηθούν κινήσεις μερικού χαρακτήρα. Παράδειγμα, η μερική επέκταση των χωρικών υδάτων στο Ιόνιο, ή η μερική οριοθέτηση θαλάσσιων ζωνών με την Αίγυπτο που αναδεικνύουν το μη ρυθμιζόμενο ζήτημα, μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως επιχείρημα υπέρ της ύπαρξης “ειδικών περιστάσεων” π.χ. στο Αιγαίο ή την Ανατολική Μεσόγειο.

Κατά την γνώμη μου, το σημείο 8 είναι σημαντικό διότι το Δίκαιο της Θάλασσας (UNCLOS 82) δεν επιτρέπει μερικές οριοθετήσεις ανακήρυξης και οριοθέτησης ΑΟΖ! Η επέκταση των χωρικών υδάτων στα 12 ναυτικά μίλια πρέπει να ισχύσει για όλη την επικράτεια. Όχι, λοιπόν, τμηματικές επεκτάσεις στα 8, 10 ή 12 ναυτικά μίλια.