Τι λένε οι δύο πλευρές για τη συνάντηση Μητσοτάκη-Ερντογάν – Ο πρωθυπουργός στο CNN

Στο επίκεντρο της συνάντησης Μητσοτάκη-Ερντογάν που είχε διάρκεια μισής, βρέθηκαν οι ελληνοτουρκικές σχέσεις, οι εξελίξεις στο μεταναστευτικό, οι συγκρούσεις σε Ουκρανία και Μέση Ανατολή, αλλά και το Κυπριακό.

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης προσήλθε σε αυτή την έκτη συνάντηση, κατά τη διάρκεια των τελευταίων 15 μηνών, με τον Ταγίπ Ερντογάν με δεδομένες τόσο τις πάγιες θέσεις της κυβέρνησης, όμως και με την έμπρακτη διάθεση να συνεχιστεί ο διάλογος και να προωθηθούν τα ζητήματα της λεγόμενης ήπιας διπλωματίας.

Πρόκειται για την έκτη συνάντηση των δύο ηγετών μέσα σε ένα έτος. Στόχος της ελληνικής πλευράς είναι η επιβεβαίωση της βούλησης για τη διατήρηση των ήρεμων νερών στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο, της συνέχισης του πολιτικού διάλογου και συνάμα της προώθησης των θεμάτων ήπιας διπλωματίας.

Τι λένε Τουρκία-Ελλάδα

H Διεύθυνση Επικοινωνίας της τουρκικής προεδρίας έκανε την ακόλουθη ανάρτηση στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης μετά τη συνάντηση του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη με τον Τούρκο προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν: «Ο πρόεδρος μας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ο οποίος μετέβη στη Νέα Υόρκη προκειμένου να συμμετάσχει στην 79η Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών, υποδέχθηκε τον Έλληνα πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη στο κτίριο των Ηνωμένων Εθνών.

»Κατά τη διάρκεια της συνάντησης εξετάστηκαν οι διμερείς σχέσεις μεταξύ της Τουρκίας και της Ελλάδας, περιφερειακά και παγκόσμια θέματα. «Ο πρόεδρος Ερντογάν δήλωσε ότι η Τουρκία και η Ελλάδα μπορούν να κάνουν σίγουρα (σ.σ. σταθερά) βήματα προς το μέλλον, στον άξονα της καλής γειτονίας και ότι η ενίσχυση του διαλόγου μεταξύ των δύο χωρών καθώς και η κίνησή τους σύμφωνα με το γράμμα και το πνεύμα της Διακήρυξης των Αθηνών θα ωφελήσει και τις δύο χώρες.

Οι δύο ηγέτες έκαναν επισκόπηση της προόδου στον πολιτικό διάλογο και τη θετική ατζέντα. Συμφώνησαν να εντατικοποιήσουν τη συνεργασία στο Μεταναστευτικό το επόμενο διάστημα για την εξάρθρωση των δικτύων των διακινητών που θέτουν σε κίνδυνο ανθρώπινες ζωές. Ανέθεσαν στους υπουργούς Εξωτερικών των δύο χωρών Γιώργο Γεραπετρίτη και Χακάν Φιντάν να αρχίσουν την προετοιμασία για τη σύγκληση του επόμενου Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας Ελλάδας-Τουρκίας που θα πραγματοποιηθεί στην Άγκυρα τον Ιανουάριο του 2025, στη βάση της Διακήρυξης των Αθηνών».

Η συνάντηση μεταξύ Κυριάκου Μητσοτάκη και Ταγίπ Ερντογάν ήταν σύντομη λόγω των χρονικών περιορισμών που υπάρχουν εν μέσω της Συνόδου του ΟΗΕ και ήταν σε καλό κλίμα, αναφέρουν κυβερνητικές πηγές από την Αθήνα. Στο τετ α τετ των δύο ηγετών «επιβεβαιώθηκε η βούληση και των δύο πλευρών για διατήρηση του θετικού κλίματος, τα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης τα όποια έως τώρα αποδίδουν καρπούς, ενώ συζητήθηκαν και περιφερειακά και παγκόσμια θέματα» αναφέρουν οι ίδιες πηγές.

Όσον αφορά στο ζήτημα ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδας, κυβερνητικές πηγές επισημαίνουν ότι «οι υπουργοί Εξωτερικών των δύο χωρών θα εκτιμήσουν πότε θα μπορέσουν να ανοίξουν τη συζήτηση, στο πλαίσιο του πολιτικού διαλόγου που συνεχίζεται μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας».

«Συμφωνήθηκε ότι το επόμενο Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας να πραγματοποιηθεί τον Ιανουάριο του 2025 στην Άγκυρα στη βάση της Διακήρυξης των Αθηνών», ανέφερε Ανώτατη κυβερνητική πηγή και πρόσθεσε ότι «ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών, Χακάν Φιντάν αναμένεται να επισκεφθεί την Ελλάδα για να προετοιμάσει το έδαφος για τη σύγκληση του Συμβουλίου σε συνεργασία με τον Έλληνα υπουργό Εξωτερικών, Γιώργο Γεραπετρίτη».

Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές οι δύο πλευρές συμφώνησαν να εμβαθύνουν τη συνεργασία τους στο μεταναστευτικό, έτσι ώστε να βελτιωθεί η συνεργασία μεταξύ των αρμόδιων αρχών των δύο χωρών. «Στο πλαίσιο αυτό θα επιδιώξουμε να συναντηθούν οι υπουργοί Μετανάστευσης Ελλάδας και Τουρκίας» ανέφερε Ανώτατη κυβερνητική πηγή.

Για το Κυπριακό «η ελληνική πλευρά επανέλαβε τις πάγιες θέσεις Αθήνας και Λευκωσίας, επισήμανε την ανάγκη επανέναρξης του διαλόγου μεταξύ των δύο πλευρών υπό την αιγίδα των Ηνωμένων Εθνών και ότι υποστηρίζει πλήρως τις προσπάθειες του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ για τριμερή συνάντηση» αναφέρει Ανώτατη Κυβερνητική πηγή. «Οι τουρκικές θέσεις είναι γνωστές. Παραμένουμε αισιόδοξοι» ανέφερε η ίδια πηγή.

Μετά την τριμερή συνάντηση Ελλάδος-Κύπρου-Γαλλίας, ο Κυριάκος Μητσοτάκης αναμένεται να συναντηθεί με τον πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας, Νίκο Χριστοδουλίδη για να τον ενημερώσει για το περιεχόμενο της συνάντησής του με τον Τούρκο πρόεδρο, Ταγίπ Ερντογάν.

O Mητσοτάκης στο CNN

Συνέντευξη στο τηλεοπτικό δίκτυο CNN και στη δημοσιογράφο Κριστιάν Αμανπούρ παραχώρησε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης. Αναφερόμενος στη συνάντησή του με τον Τούρκο πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ο κ. Μητσοτάκης είπε πως ήταν η έκτη συνάντησή τους το τελευταίο έτος και αυτό αποτελεί μία τρομερή πρόοδο στη διμερή σχέση των δύο χωρών.

«Είχαμε κάποιες προστριβές τα προηγούμενα έτη, είναι χρήσιμο να έχουμε ανοιχτούς διαύλους επικοινωνίας και στα ζητήματα που διαφωνούμε να το κάνουμε με συγκεκριμένο τρόπο, όλα τα ζητήματα μπορούν να επιλύονται με βάση το διεθνές δίκαιο και να συνεργαζόμαστε σε ζητήματα όπως η μετανάστευση» εξήγησε.

Για το μεταναστευτικό, τόνισε μεταξύ άλλων πως «χρειαζόμαστε ένα φράχτη όσο και μία μεγάλη πόρτα ανοιχτή, είναι σημαντικό η ΕΕ να προασπίζει τα εξωτερικά της σύνορα». «Είναι σημαντικό για την ΕΕ να υπερασπιστεί τα εξωτερικά της σύνορα, αλλά και να διαμορφώσει νόμιμες οδούς για μετανάστες με οργανωμένο τρόπο, για ανθρωπιστικούς και οικονομικούς λόγους».

«Έχουμε ανθρωπιστικές ευαισθησίες, αλλά θέλουμε να στείλουμε και το μήνυμα σε χώρες όπως η Αίγυπτος ότι οι άνθρωποι μπορούν να έρθουν νόμιμα χωρίς να κάνουν ένα επικίνδυνο ταξίδι στη Μεσόγειο. Η λύση δεν είναι να παραβιάσουμε μονομερώς τους κανόνες της Σένγκεν. Έχουμε μια ευρωπαϊκή συμφωνία, κανείς δεν είναι απολύτως ικανοποιημένος, αλλά πρέπει να την εφαρμόσουμε» τόνισε.

«Το Λιμενικό στη Σάμο εμφανίστηκε για να σώσει ανθρώπους» είπε για το πρόσφατο περιστατικό με δεκάδες ναυαγούς και τέσσερις νεκρούς. «Διατηρούμε για τους εαυτούς μας το δικαίωμα να ανακόπτουμε την πορεία σκαφών προς τα νησιά. Αλλά το πιο σημαντικό είναι να μην μπαίνουν βάρκες στο νερό και μόνο οι τουρκικές αρχές μπορούν να μας βοηθήσουν σε αυτό. Θέλουμε οι βάρκες να σταματούν, πριν πέσουν στο νερό. Φυσικά, σε συνεργασία με τις τουρκικές αρχές, έχουμε κάνει πρόοδο τον τελευταίο χρόνο, έχουμε καλύτερα κανάλια επικοινωνίας. Δεν θέλουμε να το αφήνουμε στους διακινητές να αποφασίζουν ποιος θα μπει στην Ευρώπη» υπογράμμισε.

Για τον πόλεμο στη Μέση Ανατολή, ανέφερε πως «υπήρχαν ευκαιρίες για ανακωχή και το Ισραήλ δεν τις αξιοποίησε». «Οι φίλοι πρέπει να λένε τις σκληρές αλήθειες στους φίλους και έχουμε προσαρμόσει και τις ψήφους μας στο Συμβούλιο Ασφαλείας αναλόγως» συμπλήρωσε.

Είπε ακόμη πως «η κλιματική κρίση είναι εδώ. Πρέπει να επενδύσουμε στη βραχυπρόθεσμη προσαρμογή. Χρησιμοποιούμε drones, τεχνητή νοημοσύνη για να αντιμετωπίσουμε τις πυρκαγιές. Τα δάση που χάσαμε ήταν λιγότερα σε σχέση με άλλα καλοκαίρια, στο πιο ζεστό καλοκαίρι των τελευταίων ετών. Το Green Deal δεν μπορεί να λάβει χώρα εις βάρος της ευρωπαϊκής βιομηχανίας και της ευημερίας των πολιτών. Ορισμένες αναπροσαρμογές θα ήταν χρήσιμες».

«Να συμφωνήσουμε ότι είναι σημαντικό για την παγκόσμια πολιτιστική κληρονομία τα Γλυπτά να είναι εκεί που ανήκουν. Συζητάμε με καλή πίστη με το Βρετανικό Μουσείο, ίσως η νέα βρετανική κυβέρνηση είναι πιο ανοιχτή σε έναν κοινό διακανονισμό για την επανένωση των Γλυπτών. Έχουμε ισχυρά επιχειρήματα και θα συνεχίσουμε να πιέζουμε. Περιμέναμε 200 χρόνια, αλλά είναι ψηλά στην προσωπική μου ατζέντα» είπε επίσης, απαντώντας σε ερώτηση για τα Μάρμαρα του Παρθενώνα.

Η αντιπολίτευση

Ανακοίνωση του Γραφείου Τύπου του ΣΥΡΙΖΑ Προοδευτική Συμμαχία για την συνάντηση του πρωθυπουργού με τον Ερντογάν: “Η σημερινή συνάντηση του κ. Πρωθυπουργού με τον Τούρκο Πρόεδρο Ερντογάν, επιβεβαιώνει την διαπίστωση ότι το έλλειμμα συνεκτικής εθνικής στρατηγικής, η αδιαφανής, “ΙΧ” εξωτερική πολιτική του δεδομένου συμμάχου της δεξιάς κυβέρνησης αποτελούν σοβαρή απειλή για τα εθνικά συμφέροντα. Η συνάντηση έλαβε χώρα ακριβώς μετά από την προκλητική τοποθέτηση του τελευταίου από το βήμα της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ, όταν, παραβιάζοντας τις αρχές του διεθνούς δικαίου και τα σχετικά ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, ο Τούρκος Πρόεδρος ζήτησε την αναγνώριση του ψευδοκράτους.

Ο Πρωθυπουργός, παρέμεινε για άλλη μια φορά άβουλος και αμήχανος μπροστά στον τουρκικό επεκτατισμό και την προσπάθεια επιβολής του παράνομου και αναθεωρητικού δόγματος της “Γαλάζιας Πατρίδας’’, θέτοντας, με τη συστηματική της υποχωρητικότητα, σε κίνδυνο τα συμφέροντα της χώρας, την κυριαρχία και τα κυριαρχικά της δικαιώματα προκειμένου να εξυπηρετήσει το επικοινωνιακό του αφήγημα των ‘’ήρεμων νερών’’ στις ελληνοτουρκικές σχέσεις. Έστω και εάν αυτό διαψεύδεται διαρκώς, με κορυφαία περίπτωση το καλοκαίρι στην περίπτωση του ιταλικού ερευνητικού πλοίου, με την παραβίαση των κυριαρχικών δικαιωμάτων της χώρας έξω από τα χωρικά ύδατα της Κάσου.

Ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ τάσσεται, όπως άλλωστε έκανε και ως κυβέρνηση, υπέρ της συνέχισης και διατήρησης του διαλόγου, με σαφείς κόκκινες γραμμές στη βάση του διεθνούς και του ευρωπαϊκού δικαίου που να εξυπηρετεί τα συμφέροντα της Ελλάδας και την ειρήνη στην περιοχή, στη βάση μιας συγκεκριμένης στρατηγικής με αρχή, μέση και τέλος. Σε αυτή την κατεύθυνση καλούμε για πολλοστή φορά να κινηθεί η κυβέρνηση Μητσοτάκη εγκαταλείποντας την άκρως επικίνδυνη για τη χώρα μας, πολιτική των ‘’χλιαρών αντιδράσεων’, θέτοντας με σαφήνεια τις απαραίτητες κόκκινες γραμμές έναντι της τουρκικής στρατηγικής κλιμάκωσης και επιθετικής παραβίασης του διεθνούς και ευρωπαϊκού δικαίου.”.

Το ΚΚΕ: «Η συνάντηση Μητσοτάκη-Ερντογάν στη Νέα Υόρκη, όπως και οι προηγούμενες πέντε, κινείται στο γνωστό πλαίσιο του λεγόμενου “Οδικού Χάρτη” για τη διευθέτηση των ελληνοτουρκικών διαφορών και του Κυπριακού, υπό ευρωατλαντική εποπτεία και δεν έχει σχέση με τα πραγματικά συμφέροντα των λαών της Ελλάδας, της Κύπρου και της Τουρκίας.

Στόχος αυτών των διευθετήσεων είναι η ισχυροποίηση της Νοτιοανατολικής πτέρυγας του ΝΑΤΟ και των εγκληματικών του σχεδιασμών, σε συνθήκες όξυνσης των ιμπεριαλιστικών ανταγωνισμών, του πολέμου στην Ουκρανία και στη Μέση Ανατολή, με τα συνεχιζόμενα εγκλήματα του Ισραήλ σε βάρος των λαών της Παλαιστίνης και του Λιβάνου και με τον κίνδυνο γενίκευσης του πολέμου σε όλη την περιοχή» επισημαίνει το ΚΚΕ σε ανακοίνωσή του.

«Στο πλαίσιο αυτού του “παζαριού” και για λογαριασμό των μεγάλων ομίλων αναζητείται ο δρόμος για τη συνεκμετάλλευση του Αιγαίου και της Ανατολικής Μεσογείου, με θύμα κυριαρχικά δικαιώματα Ελλάδας και Κύπρου, όπως δείχνουν οι συνεχιζόμενες διεκδικήσεις του τουρκικού κράτους, η αμφισβήτηση των δικαιωμάτων των ελληνικών νησιών, το δόγμα της “Γαλάζιας Πατρίδας”, αλλά και η προκλητική ομιλία του Τούρκου Προέδρου, λίγο πριν την συνάντηση με τον πρωθυπουργό, θέτοντας θέμα αναγνώρισης του “ψευδοκράτους”» προσθέτει η ανακοίνωση του κόμματος και καταλήγει:

«Αυτή η πραγματικότητα δεν μπορεί να κρυφτεί πίσω από το αφήγημα των “ήρεμων νερών” ούτε, από την άλλη, ακυρώνει τις αντιθέσεις ανάμεσα στις αστικές τάξεις Ελλάδας-Τουρκίας που μπορούν να κλιμακωθούν ανά πάσα στιγμή, γι’ αυτό και οι λαοί χρειάζεται να επαγρυπνούν, κατευθύνοντας τον αγώνα τους ενάντια σε όλους αυτούς που υποσκάπτουν την ειρήνη και ευημερία των λαών».

Προκλητική ομιλία στον ΟΗΕ

Λίγο πριν συναντηθεί με τον Έλληνα πρωθυπουργό στη Νέα Υόρκη στο περιθώριο της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στην ομιλία του κάλεσε τη διεθνή κοινότητα να αναγνωρίσει «τουρκοκυπριακό κράτος». «Η απομόνωση των Τουρκοκύπριων πρέπει να σταματήσει και σήμερα για ακόμα μια φορά καλώ την διεθνή κοινότητα να αναγνωρίσει την Τουρκική Δημοκρατία της Βόρειας Κύπρου και να εγκαθιδρύσει, πολιτικές, οικονομικές και διπλωματικές σχέσεις», είπε ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.

Αναφερόμενος στο Κυπριακό παρουσίασε όπως πάντα την δική του εκδοχή της ιστορίας λέγοντας: «Έχουν περάσει 50 χρόνια από την ειρηνευτική επιχείρηση στην Κύπρο. Μέχρι σήμερα η ειρήνη και η σταθερότητα κυριάρχησαν στην περιοχή. Πάντοτε οι τουρκοκύπριοι και η Τουρκία είχαν την καλή θέληση να βρεθεί μια δίκαιη και βιώσιμη λύση στο Κυπριακό. Το μοντέλο της ομοσπονδίας είναι ξεπερασμένο και υποστηρίζουμε πλήρως την λύση δυο κρατών με δυο διαφορετικά έθνη και την κυβέρνηση της τουρκικής δημοκρατίας της βόρειας Κύπρου».

Όσον αφορά στο Αιγαίο είπε: «Θέλουμε να δούμε το Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο ως μια περιοχή σταθερότητας και ευημερίας όπου τα νόμιμα συμφέροντα όλων των ενδιαφερομένων μερών γίνονται σεβαστά. Η οριοθέτηση των περιοχών θαλάσσιας δικαιοδοσίας σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο, η ελευθερία και η ασφάλεια της ναυσιπλοΐας και η ανάπτυξη συνεργασίας, ιδίως σε θέματα θαλάσσιου εμπορίου, είναι προς το κοινό συμφέρον ολόκληρης της περιοχής. Η Τουρκία είναι έτοιμη για εποικοδομητική συνεργασία σε όλα τα θέματα, ειδικά στην ενέργεια και το περιβάλλον. Αναμένουμε την ίδια προσέγγιση από τους γείτονές μας. Ως χώρα με τη μεγαλύτερη ακτογραμμή στην Ανατολική Μεσόγειο, ο ρόλος της Τουρκίας δεν μπορεί να αμφισβητηθεί».

Ο Ερντογάν για την Γάζα

Οι αξίες του συστήματος των Ηνωμένων Εθνών και του Δυτικού κόσμου «πεθαίνουν στη Γάζα», δήλωσε επίσης ο πρόεδρος της Τουρκίας. Στην ομιλία του ο Ερντογάν ζήτησε να συγκροτηθεί μια «συμμαχία της ανθρωπότητας» που θα σταματήσει το Ισραήλ, κατηγορώντας την ισραηλινή κυβέρνηση ότι αγνοεί τα βασικά ανθρώπινα δικαιώματα. «Όπως τον Χίτλερ τον σταμάτησε η συμμαχία της ανθρωπότητας πριν από 70 χρόνια, έτσι και ο Νετανιάχου και το δίκτυο των δολοφόνων του πρέπει να τους σταματήσει η συμμαχία της ανθρωπότητας», είπε.

«Δεν πεθαίνουν μόνο τα παιδιά, στη Γάζα, πεθαίνει και το σύστημα του ΟΗΕ», είπε ο Τούρκος πρόεδρος, σχολιάζοντας ότι ο ΟΗΕ έχει γίνει μια «δυσλειτουργική δομή».

«Οι αξίες που υποτίθεται ότι υπερασπίζεται η Δύση πεθαίνουν (…) Θέτω ανοιχτά το ερώτημα: Εσείς, οργανισμοί προάσπισης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, αυτοί που ζουν στη Γάζα και τη Δυτική Όχθη δεν είναι άνθρωποι;», διερωτήθηκε, λέγοντας ότι η Γάζα έχει γίνει «το μεγαλύτερο νεκροταφείο παιδιών και γυναικών στον κόσμο». «Τι περιμένετε για να σταματήσετε τις σφαγές που οδηγούν όλη την περιοχή στον πόλεμο;» συνέχισε, κατηγορώντας την ισραηλινή κυβέρνηση ότι «διαπράττει (…) γενοκτονία» σε βάρος του παλαιστινιακού λαού. Η Τουρκία, πρόσθεσε, στέκει στο πλευρό του λαού του Λιβάνου, την ώρα που το Ισραήλ πλήττει στόχους της Χεζμπολάχ στη χώρα αυτή.

Η επικοινωνία Στυλιανίδη-Γερλίκαγια

Προηγουμένως, σε ανακοίνωση που έδωσε στη δημοσιότητα, το τουρκικό υπουργείο Εσωτερικών σημειώνει ότι: «σήμερα, κατά τις βραδινές ώρες, ο υπουργός Εσωτερικών κ. Αλί Γερλίκαγια και ο υπουργός Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής κ. Χρήστος Στυλιανίδης είχαν τηλεφωνική επικοινωνία σχετικά με την παραβίαση των τουρκικών χωρικών υδάτων από ελληνικά σκάφη».

Σύμφωνα με την τουρκική ανακοίνωση, «κατά τη διάρκεια της συνομιλίας, ο υπουργός Γερλίκαγια εξέφρασε την ενόχλησή του για την παραβίαση των τουρκικών χωρικών υδάτων από τα σκάφη του ελληνικού Λιμενικού Σώματος και τόνισε ότι για τη διατήρηση των σχέσεων καλής γειτονίας δεν είναι δυνατόν να γίνουν αποδεκτές τέτοιες παραβιάσεις».

Το τουρκικό υπουργείο Εσωτερικών συνεχίζει, υποστηρίζοντας ότι: «ο υπουργός Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής της Ελλάδας, Χρήστος Στυλιανίδης, δήλωσε ότι δίνει σημασία στις σχέσεις γειτονίας μεταξύ των δύο χωρών, ότι το περιστατικό δεν είχε καμία πολιτική διάσταση, ότι δεν θα επαναληφθούν οι παραβιάσεις και ότι ξεκίνησε άμεσα έρευνα σχετικά με το περιστατικό και ότι θα ενημερώσει τις τουρκικές αρχές για τις εξελίξεις».