Αρνητικά τετελεσμένα στα εθνικά θα αφήσει κληρονομιά η κυβέρνηση Μητσοτάκη
12/08/2024«Ο κατευνασμός είναι στρατηγική παραχωρήσεων… και έχει την έννοια τη δειλίας…», (Γ. Χατζηθεοφάνους «Εθνική Στρατηγική» εκδ. Ι ΣΙΔΕΡΗΣ).
Με αφορμή το ανωτέρω σύγγραμμα αλλά και ένα άρθρο του Σταύρου Λυγερού (10-8-2020) για τα θετικά και αρνητικά της (μισής) οριοθέτησης ΑΟΖ με την Αίγυπτο, θα ήθελα να καταθέσω, εν μέσω Αυγούστειας ραστώνης, κάποιες σκέψεις. Το ποια είναι η παρούσα κυβέρνηση και για την αρνητική παρακαταθήκη που θα αφήσει πίσω της σε κάθε θέμα (οικονομία, υγεία, παιδεία, εξωτερική πολιτική κλπ) όταν ολοκληρώσει τον κύκλο της τα έχουμε εκθέσει επανειλημμένως.
Όλα τα προαναφερόμενα θέματα είναι σοβαρά, τα ζητήματα όμως συγκεκριμένα της εξωτερικής πολιτικής και τα τετελεσμένα που δημιουργούν οι λανθασμένες πολιτικές ή οι ανεπαρκείς ενέργειες της κυβέρνησης, είναι τραγικά και δυστυχώς μη αναστρέψιμα. Φυσικά για όλα ευθύνεται κατ’ αρχάς η έλλειψη ολοκληρωμένης εθνικής στρατηγικής, κάτι που συμβαίνει σε λίγες χώρες και δυστυχώς μία από αυτές είναι και η δική μας.
Έστω κι έτσι όμως, έστω και τρέχοντας και ασθμαίνοντας, πίσω από τις ενέργειες των γειτόνων μας, θα μπορούσαμε να αντιδράσουμε εκ των υστέρων, μήπως μπορούσαμε να περισώσουμε ότι είναι δυνατόν. Δυστυχώς όμως ούτε αυτό κάνουμε.
Για παράδειγμα, επικαλούμαστε συχνά ότι δεν επεκτείνουμε τα ναυτικά μίλια στο Αιγαίο, γιατί μας απειλεί η Τουρκία με casus belli. Ωραία. Προς νότο γιατί δεν τα επεκτείνουμε; Γιατί για παράδειγμα δεν επεκτείνουμε τα ναυτικά μίλια ανάμεσα στην Πελοπόννησο και την Κρήτη; Μήπως δυσκολεύει την επέκταση η «κόντρα Μανιατών και Κρητικών;» (θα μπορούσε να είναι και ένα σύντομο ανέκδοτο);
Κανένα αντάλλαγμα
Σοβαρά τώρα. Τι μας εμποδίζει να επεκτείνουμε τα νμ σε όλη την Κρήτη και φυσικά νότια (αλλά και ανατολικά); Μήπως γιατί έτσι έχουμε απόλυτα κυριαρχικά δικαιώματα κι όχι μόνο δικαιώματα εκμετάλλευσης (όπως στην ΑΟΖ) στο σημείο ακριβώς (ανατολικά) που έχει χαραχτεί το Τουρκολιβυκό σύμφωνο;
Για να προλάβω τυχόν ενστάσεις, η επέκταση ανατολικά (αλλά και νότια) της Κρήτης θα έλυνε και ζητήματα που προκύπτουν από την συμφωνία μας με την Αίγυπτο (όπως αναλύονται εύστοχα και επιστημονικά στο ανωτέρω άρθρο του κ. Λυγερού από τον κ. Δαγρέ) καθότι αυτή έχει επεκτείνει ήδη τα χωρικά της ύδατα στα 12.
Εδώ και τέσσερα χρόνια γίνονται ανακοινώσεις, αλλά τίποτα δεν προχωράει προς αυτή την κατεύθυνση, πέραν της τήρησης στο ακέραιο της μεταφοράς εξοπλισμών στην Ουκρανία, χωρίς, για μια ακόμη φορά, κάποιο (εθνικό) όφελος ή αντάλλαγμα. Άσχετο, θα πει κανείς, αλλά και τόσο σχετικό όταν αναφερόμαστε στη διπλωματία (κλασικό παράδειγμα και η ατυχής συνθήκη των Πρεσπών). Αντιλαμβάνεται επίσης κανείς τις δυσκολίες μίας οριοθέτησης κοινής ΑΟΖ με την Κύπρο (γιατί σ’ αυτό έχει ενστάσεις και η Αίγυπτος). Θα μπορούσε παρ’ όλα αυτά να είναι μέρος της (προς αναζήτηση) μακροπρόθεσμης εθνικής στρατηγικής.
Τι μπορούσε να κάνει η κυβέρνηση
Το ζήτημα της Κρήτης όμως, ειδικά μετά την επέκταση πρόσφατα των νμ στα δώδεκα από την Λιβύη, θα ήταν μία καίρια απάντηση, έστω στα πλαίσια της αμοιβαιότητας και έστω ως κίνηση-απάντηση στις εξελίξεις, μιας και ούτε σε τέτοιες χώρες (διχασμένες και στην ουσία τριτοκοσμικές) δεν μπορούμε να είμαστε επισπεύδοντες, προτάσσοντας (και ίσως επιβάλλοντας) τις δικές μας πρωτοβουλίες και συμφέροντα, στα πλαίσια πάντα βέβαια του διεθνούς δικαίου.
Είναι αναμενόμενο (αν και καθόλου βέβαιο) ότι οι νέες ανακοινώσεις για το θέμα θα γίνουν προεκλογικά και θα αφεθούν στους επόμενους για επίλυση, εκτός κι αν έχει προηγηθεί ενδιαμέσως εθνική προδοσία, με διαμοιρασμό του Αιγαίου και των συμφερόντων μας στην ανατολική Μεσόγειο, χρυσώνοντας το χάπι με επέκταση μόνο προς νότο.
Ένα μικρό αλλά όχι αμελητέο μήνυμα, δόθηκε πρόσφατα στην Κάσο όπου στην πράξη υπερίσχυσε το τουρκολιβυκό σύμφωνο κι όχι το ελληνοαιγυπτιακό. Αν ισχύει δε (δεν το υιοθετώ αλλά το «ακούω») ότι το Ιταλικό σκάφος πήρε άδεια από τις τούρκικες αρχές για να ολοκληρώσει τις εργασίες του πριν αποχωρήσει, τότε τα πράγματα είναι πιο τραγικά για τη συνέχεια από ότι φαίνονται. Οψόμεθα (αν και είμαστε βέβαιοι για το αποτέλεσμα).