Χοντραίνει το παιχνίδι στην Ανατολική Μεσόγειο – Βαρύ κλίμα για τον Ερντογάν, αλλά δεν κάνει πίσω

Η στάση του Ισραήλ έναντι της Τουρκίας θυμίζει ολίγον τι “ναι μεν αλλά”. Η κυβέρνηση Νετανιάχου από τη μία εναντιώνεται στη συμφωνία που υπέγραψε η Άγκυρα με την κυβέρνηση Σαράτζ τον περασμένο μήνα για τα θαλάσσια σύνορα στην Ανατολική Μεσόγειο. Από την άλλη, ξεκαθαρίζει ότι δεν προτίθεται για τη συμφωνία αυτή να οδηγηθεί σε μετωπική σύγκρουση με τον Ταγίπ Ερντογάν. Αυτό τουλάχιστον δήλωσε ο υπουργός Εξωτερικών του Ισραήλ.

Πρόκειται για την πρώτη δημόσια τοποθέτηση για το πρόβλημα που έχει προκύψει. Είχε προηγηθεί η διαρροή από την Λευκωσία ότι ο Ισραηλινός πρωθυπουργός είπε στον Κύπριο πρόεδρο πως η συμφωνία πρέπει να καταδικαστεί, διότι είναι «παράνομη». Είναι προφανές πως το Τελ Αβίβ παίρνει σαφή θέση, αλλά από την άλλη οριοθετεί την αντίθεσή του με την Άγκυρα. Με άλλα λόγια, ξεκαθαρίζει πως δεν πρόκειται να παρασυρθεί σε σύγκρουση μαζί της, εκτός βέβαια, κι αν οι Τούρκοι θίξουν τα συμφέροντα του Ισραήλ.

Το ερώτημα που αναφύεται είναι τι θα συμβεί εάν όταν έλθει ο καιρός η Τουρκία επιχειρήσει να εμποδίσει την υλοποίηση του αγωγού EastMed. Σ’ αυτή την περίπτωση, το Ισραήλ δεν θα είναι αντιμέτωπο με μία κίνηση που θίγει μία τρίτη φίλη χώρα, όπως η Ελλάδα, αλλά τα δικά του συμφέροντα, αφού είναι εταίρος στο σχέδιο EastMed. Το ερώτημα έχει ενδιαφέρον, επειδή η Άγκυρα πιθανότατα θα επικαλεστεί τη συμφωνία με την κυβέρνηση Σάρατζ για να εμποδίσει την κατασκευή του αγωγού. Εκτός κι αν εν τω μεταξύ οι δυνάμεις του Χαλίφα Χαφτάρ έχουν καταλάβει την Τρίπολη και η συμφωνία έχει ακυρωθεί.

Προς το παρόν, πάντως, παρά το αρνητικό κλίμα που κυριαρχεί διεθνώς και τις αντίθετες συστάσεις, η κυβέρνηση Ερντογάν ετοιμάζεται να συντάξει νομοσχέδιο, το οποίο θα επιτρέπει την ανάπτυξη τουρκικού στρατού στη Λιβύη. Αυτό ανέφερε ο εκπρόσωπος Τύπου της τουρκικής προεδρίας Ιμπραήμ Καλίν, υποστηρίζοντας ότι ήδη η Εθνοσυνέλευση εργάζεται επί του συγκεκριμένου θέματος.

Σε δηλώσεις του μετά τη συνεδρίαση του Υπουργικού Συμβουλίου στην Άγκυρα, δήλωσε ότι το μνημόνιο με τη Λιβύη είναι νόμιμο. Αντέδρασε, μάλιστα, έντονα στα σχέδια της Ελλάδας, της Κύπρου και του Ισραήλ για τον EastMed στην ανατολική Μεσόγειο. «Κανένα σχέδιο δεν πρόκειται να πετύχει στη Μεσόγειο χωρίς την Τουρκία», ανέφερε χαρακτηριστικά ο Ιμπραήμ Καλίν, προειδοποιώντας ότι αν αποκλειστεί η Τουρκία, τότε η κατάσταση στην Ανατολική Μεσόγειο κάθε άλλο παρά ήρεμη θα είναι. Με άλλα λόγια, προανήγγειλε αυτό που προαναφέραμε.

Οι τουρκικοί χάρτες

Άλλη μία ένδειξη για τις προθέσεις της Τουρκίας είναι οι χάρτες που παρουσιάστηκαν σε έκθεση του τουρκικού υπουργείου Εξωτερικών με τις διεκδικήσεις της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο. Πρόκειται για εργασία του αναπληρωτή διευθυντή της Γενικής Διεύθυνσης Ναυτιλίας-Αεροπορίας-Συνόρων, πρέσβη Τσαγατάι Ερτζίγιες, με τίτλο: “Ανατολική Μεσόγειος Οριοθέτηση Ζωνών Θαλάσσιων Δικαιοδοσιών – Οι πολιτικές και νομικές θέσεις της Τουρκίας”.

Στο πόνημά του ο Τσαγατάι Ερτζίγιες εξηγεί με χάρτες τις θαλάσσιες ζώνες που διεκδικούν όλες οι πλευρές στην Ανατολική Μεσόγειο, συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας, της Κυπριακής Δημοκρατίας, αλλά και του ψευδοκράτους. Η έκθεση αποκαλεί μάλιστα τις θαλάσσιες διεκδικήσεις της Ελλάδας και της Κύπρου «μαξιμαλιστικές» και «παράνομες» από άποψη διεθνούς δικαίου.

Από την πλευρά της η Αθήνα συνεχίζει τη διπλωματική αντεπίθεση της. Την κατάσταση που έχει διαμορφωθεί στην Ανατολική Μεσόγειο και ειδικά στη Λιβύη Ο Κυριάκος Μητσοτάκης συζήτησε χθες το βράδυ με τον πρόεδρο της Αιγύπτου Αμπντελ Φάταχ αλ Σίσι κατά τη διάρκεια τηλεφωνικής επικοινωνίας τους. Υπενθυμίζουμε ότι στις 2 Ιανουαρίου θα πέσουν οι υπογραφές σε ειδική τελετή στο Ζάππειο για τον αγωγό EastMed.

Θα ακολουθήσει, στο πλαίσιο των τριμερών συνεργασιών, στις 4-5 Ιανουαρίου, η διευρυμένη συνάντηση Ελλάδας-Κύπρου-Αιγύπτου (σε επίπεδο υπουργών Εξωτερικών) με τη συμμετοχή και της Γαλλίας, η οποία επιδεικνύει ιδιαίτερο ενδιαφέρον για την Ανατολική Μεσόγειο.

Λίγες ημέρες αργότερα, στις 7 Ιανουαρίου, ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα έχει γίνει δεκτός στον Λευκό Οίκο από τον Αμερικανό πρόεδρο, Ντόναλντ Τραμπ, σε μια συνάντηση που αναμένεται να καθορίσει σε μεγάλο βαθμό τις εξελίξεις όχι μόνο στο ελληνοτουρκικό μέτωπο, αλλά και ευρύτερα στην Ανατολική Μεσόγειο. Τέλος, στις 29 Ιανουαρίου θα πραγματοποιηθεί η επίσκεψη του Κυριάκου Μητσοτάκη στο Παρίσι, όπου θα γίνει δεκτός στα Ηλύσια Πεδία από τον Γάλλο πρόεδρο Εμμανουέλ Μακρόν. Οι τουρκικές κινήσεις θα βρεθούν στο πρώτο πλάνο των συνομιλιών τους.