Διμέτωπο αγώνα δίνουν οι Ελληνοκύπριοι εναντίον Άγκυρας και… Λονδίνου

Επιθέσεις από δύο μέτωπα δέχονται αυτή την περίοδο οι Ελληνοκύπριοι. Η Λευκωσία επιχειρεί με διάφορους τρόπους να τα αντιμετωπίσει. Η πρώτη επίθεση είναι, όπως είναι γνωστό, από την κατοχική Τουρκία, τόσο στη θάλασσα όσο και στην ξηρά. Η δεύτερη είναι -κατά κύριο λόγο- από τους Βρετανούς, που προωθούν μέσα από το υπό συζήτηση κείμενο για το ψήφισμα ανανέωσης της θητείας της ΟΥΝΦΙΚΥΠ το “προίκισμα” της Τουρκίας μέσω του κατοχικού καθεστώτος.

Πρώτο, σε ό,τι αφορά τις παράνομες γεωτρήσεις της Τουρκίας στην κυπριακή ΑΟΖ, η νέα κίνηση με τη γεώτρηση στο θαλασσοτεμάχιο 8 δείχνει πως η Άγκυρα επιδιώκει διακαώς να εντοπίσει κοιτάσματα φυσικού αερίου. Κι αυτό γιατί τότε -όπως εκτιμούν- θα αλλάξουν τα δεδομένα, θα εδραιωθεί στην περιοχή και θα αποκτήσει διαπραγματευτικό πλεονέκτημα.
Αυτή την ανάγνωση κάνουν στο τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών, που υποστηρίζουν πως το φυσικό αέριο, το οποίο θα βρεθεί σε αυτά τα θαλασσοτεμάχια, θα αποτελεί μέρος της «μοιρασιάς», ενώ ό,τι προκύψει από τα «δικά τους» θαλασσοτεμάχια δεν θα τα διαπραγματευτεί. Θα είναι δικά της Τουρκίας!

Σύμφωνα με πληροφορίες, η Άγκυρα θεωρεί πως σε μια νέα πρωτοβουλία για το Κυπριακό, μετά τις ψευδοεκλογές του Απριλίου, το θέμα της ενέργειας θα πρέπει να είναι σε πρώτη φάση το μόνο στην ατζέντα. Όταν ξεκαθαρίσει το τοπίο στα ενεργειακά, θα συζητηθούν και τα υπόλοιπα ζητήματα. Όπως συναφώς ανέφερε Τούρκος αξιωματούχος σε ξένο συνομιλητή του, αυτό που προέχει είναι να υπάρξει «δίκαιος» διαμοιρασμός στα ενεργειακά αποθέματα της περιοχής. Προσθέτοντας πως τα υπόλοιπα ζητήματα θα έπονται του… κεντρικού ζητήματος.

Οι κινήσεις της Άγκυρας στην κυπριακή ΑΟΖ συνίστανται στο να προχωρήσουν τόσο σε αδειοδοτημένα από τη Λευκωσία θαλασσοτεμάχια όσο και μη, ενώ, όπως είναι γνωστό, έχουν από τουρκικής πλευράς εξαγγελθεί για φέτος πέντε παράνομες γεωτρήσεις. Σημειώνεται πως, σύμφωνα με εκτιμήσεις, αυτή που διενεργείται τώρα στο θαλασσοτεμάχιο 8 φαίνεται να είναι εκτός του αρχικού προγράμματος.

Κι αυτό γιατί μετά τη μη αντίδραση που υπήρξε από την ΕΝΙ και την TOTAL, που δραστηριοποιούνται στο 7, η Άγκυρα αποφάσισε να δοκιμάσει στο 8, που είναι αδειοδοτημένο στις ίδιες εταιρείες. Όπως διαμορφώνεται το σκηνικό, η Τουρκία φαίνεται ότι θα κάνει γεωτρήσεις δίπλα στις εταιρείες. Την ίδια ώρα, είναι πλέον σαφές πως προετοιμάζονται για τα επόμενα βήματα, που θα είναι στην ελληνική θαλάσσια περιοχή.

Ελληνοκύπριοι και βρετανική διπλωματία

Δεύτερο, στο πεδίο των παρασκηνιακών διεργασιών για τη διαμόρφωση του τελικού κειμένου του ψηφίσματος για την ανανέωση της θητείας της ΟΥΝΦΙΚΥΠ, οι Βρετανοί ανέλαβαν και πάλιν τον ρόλο του… διευθυντή της ορχήστρας. Παρενθετικά σημειώνεται πως στο πεδίο της ΕΕ και ενόψει της αποχώρησής τους, έχουν βρει χώρο στον οποίον ενεχείρησαν όλο το οπλοστάσιο των «επιχειρημάτων» για τη μη επιβολή κυρώσεων κατά της Τουρκίας, που επιδιώκουν Ελλάδα και Κύπρος.

Σε ό,τι αφορά, λοιπόν, τις συζητήσεις στο Συμβούλιο Ασφαλείας, οι Βρετανοί, στηριζόμενοι στην έκθεση του Γ.Γ. του ΟΗΕ για την ΟΥΝΦΙΚΥΠ, αλλά και σε διαχρονικές μεθοδεύσεις τους, παρουσιάζουν στα προσχέδια ψηφίσματος διατυπώσεις που παραπέμπουν σε αναβάθμιση του ψευδοκράτους και υποβάθμιση της Κυπριακής Δημοκρατίας. Χωρίς να φθάνουν στο σημείο «μηδέν», για αναγνώριση του ψευδοκράτους, υποστηρίζουν μια λογική συνεργασίας δυο Διοικήσεων στη βάση πάγιων προσεγγίσεων (Anything short of recognition).

Βασικός πρωταγωνιστής σε αυτή την προσπάθεια είναι ο εδώ Βρετανός πρέσβης, Στίβεν Λίλι, σε συνεργασία με την ειδική αντιπρόσωπο του ΟΗΕ στην Κύπρο, Ελίζαμπεθ Σπέχαρ. Αναφέροντας την αναγκαιότητα συνεργασίας των δυο πλευρών (όχι κοινοτήτων), παραπέμπουν βασικά σε δυο Διοικήσεις. Σημειώνεται συναφώς ότι στην έκθεση επαναλαμβάνεται πως «οι ανησυχίες για την αναγνώριση (σ.σ. του ψευδοκράτους) δεν θα πρέπει να συνιστούν αφ’ εαυτών ανυπέρβλητο εμπόδιο στην ενίσχυση της συνεργασίας».

Μηχανισμοί συνεννόησης

Προτείνεται η συγκρότηση μηχανισμών συνεννόησης, αλλά δεν περιορίζονται να γίνονται μεταξύ της Εθνικής Φρουράς και του κατοχικού στρατού, αλλά και στην παρουσία των λεγόμενων τουρκοκυπριακών δυνάμεων ασφαλείας. Προτείνεται συνεργασία μεταξύ των τεχνικών επιτροπών για θέματα καθημερινότητας (εγκλήματα). Στο θέμα της εγκληματικότητας, η κυπριακή Κυβέρνηση έχει ήδη δώσει αρνητικά μηνύματα καθώς συνεργάσθηκε με το κατοχικό καθεστώς σε ανταλλαγή εγκληματικών στοιχείων. Αυτό δημιούργησε κακό προηγούμενο.

Το ψήφισμα αναμένεται να εγκριθεί την ερχόμενη Πέμπτη. Το υπουργείο Εξωτερικών προβαίνει σε διαβήματα τόσο στη Λευκωσία προς τους πέντε του Συμβουλίου Ασφαλείας όσο και προς τις πρωτεύουσες αλλά και στη Νέα Υόρκη. Παράλληλα γίνονται κινήσεις προς Λονδίνο, με στόχο να αντιληφθούν στο Φόρεϊν Όφις ότι σε περίπτωση που υιοθετηθεί το ψήφισμα ως έχει, τότε υπάρχουν τρόποι να διαμηνυθεί -πολιτικά, πρακτικά- η δυσαρέσκεια της Λευκωσίας. Υπενθυμίζεται συναφώς πως πριν το ψήφισμα τεθεί προς έγκριση στο Συμβούλιο Ασφαλείας, προϋπόθεση είναι να δώσουν τη συναίνεσή τους οι άμεσα εμπλεκόμενοι. Πρέπει να συμφωνήσει, δηλαδή, η Κυπριακή Δημοκρατία.

Πάντως, είναι σαφές πως διαμορφώνεται ένας ασφυκτικός κλοιός γύρω από την Κύπρο. Αντί η λεγόμενη διεθνής κοινότητα να στηρίξει την Κυπριακή Δημοκρατία από τις τουρκικές επιθέσεις, την τουρκική προέλαση, επιχειρει να την καταστήσει πιο ευάλωτη, έχοντας να αντιμετωπίσει δυο ταυτόχρονα ανοικτά μέτωπα.

Τα Στροβίλια έδαφος “ΤΔΒΚ”

ΟΙ τουρκικές κατοχικές δυνάμεις προχώρησαν την περασμένη Παρασκευή και επάνδρωσαν το φυλάκιο που έχουν κατασκευάσει παράνομα στην περιοχή των Στροβιλιών. Μετά τη εξέλιξη αυτή, ο κατοχικός στρατός έχει ενημερώσει την ΟΥΝΦΙΚΥΠ πως εφεξής δεν θα μπορούν να στέλνουν στην περιοχή περίπολο της Δύναμης καθώς, όπως ισχυρίζονται, είναι πλέον έδαφος της «ΤΔΒΚ». Οι κινήσεις στα Στροβίλια γίνονται βαθμηδόν από τους Τούρκους, οι οποίοι κατέλαβαν την περιοχή, στην οποία ζει μικρός αριθμός Ελληνοκυπρίων.

ΤΟ θέμα της Αμμοχώστου φαίνεται πως θα επαναφέρουν σύντομα οι Τούρκοι σε ένα παιχνίδι πιέσεων προς την ελληνική πλευρά. Το θέμα έχει «παγώσει» προσωρινά, ωστόσο, θα το αναδείξουν και συντηρήσουν στο προσκήνιο. Παράλληλα, φαίνεται πως θα δρομολογήσουν κι άλλα μέτρα επιβολής τετελεσμένων επί του εδάφους (δίπλα είδηση για Στροβίλια). Αυτές οι κινήσεις συνδέονται και με τις ενέργειες στην κυπριακή ΑΟΖ. Συνδέονται, σε μικρότερο βαθμό και με το προεκλογικό σκηνικό, το οποίο στήνεται στα κατεχόμενα ενόψει των λεγόμενων εκλογών της 26ης Απριλίου.

Πέραν από τις ενέργειες που εντάσσονται στους ευρύτερους σχεδιασμούς, η κατοχική Τουρκία θα προβεί και σε κινήσεις, που θα προκαλέσουν αντιδράσεις από την Κυπριακή Δημοκρατία. Κι αυτό σε κάποιο βαθμό εντάσσεται και στο προεκλογικό σκηνικό στα κατεχόμενα. Θεωρούν, όπως συναφώς επισημαίνεται, πως οι ενέργειες αυτές θα προκαλέσουν την αντίδραση της Λευκωσίας και τούτο θα ενισχύσει ακραίες φωνές στα κατεχόμενα. Βεβαίως, βασικός λόγος δεν είναι οι ψευδοεκλογές, αλλά η βήμα προς βήμα εδραίωση των κατοχικών δεδομένων.