Διπλωματία, εξοπλισμοί και οργή Ερντογάν για τις εξελίξεις

Παρά τις προειδοποιήσεις της Κομισιόν ότι υπάρχουν έτοιμες κυρώσεις για την Τουρκία, ο Ερντογάν προχώρησε σε νέες προκλητικές δηλώσεις, δείχνοντας για άλλη μία φορά τον τουρκικό τρόπο αντίληψης των Αρχών του Διεθνούς Δικαίου. Η οργή του Τούρκου προέδρου εκφράζεται κυρίως κατά της Γαλλίας, εξαιτίας της δυναμικής παρουσίας της στην ανατολική Μεσόγεια, αλλά και λόγω των πληροφοριών για νέα σημαντική εξοπλιστική συμφωνία με την Ελλάδα.

Η Τουρκία δεν θα ανεχθεί παράνομες ενέργειες στις περιοχές του Αιγαίου και της Μεσογείου δήλωσε o Ερντογάν, μιλώντας σε ψαράδες στην Κερασούντα, στη Μαύρη Θάλασσα, με αφορμή την έναρξη της αλιευτικής περιόδου. Ο αρχηγός του τουρκικού κράτους, χρησιμοποιώντας την γνωστή πλέον προκλητικική γλώσσα των τελευταίων μηνών, έκανε λόγο για «πειρατεία ή ληστεία στις περιοχές της Μεσογείου και του Αιγαίου», η οποία δεν θα γίνει ανεκτή από την Άγκυρα.

Παραλλήλως, επανέλαβε ότι η Τουρκία δεν θα περιοριστεί στις ακτές της και ότι «κανένας δεν θα μπορέσει να την εγκλωβίσει στον κόλπο της Αττάλειας». Πρόσθεσε μάλιστα, αναφερόμενος στην Ελλάδα χωρίς να την κατονομάσει, πως «όσοι κάνουν τους μάγκες, επειδή τους ξεσηκώνουν οι πρώην αποικιοκράτες, τους συστήνω να μελετήσουν την πρόσφατη ιστορία τους».

Μένος Ερντογάν για τη Γαλλία 

Οι πρώην αποικιοκράτες, στους οποίους αναφέρθηκε ο Ερντογάν, είναι βέβαια η Γαλλία που πλέον έχει μπει για τα καλά στο στόχαστρο του Τούρκου προέδρού. Αφορμή για αυτό, πέρα από την διαφορετική προσέγγιση των δύο χωρών σε ό,τι αφορά την κρίση στη Λιβύη, είναι η δυναμική παρουσία της Γαλλίας στην ανατολική Μεσόγειο και η πλήρης στήριξη που παρέχει στην Ελλάδα και την Κύπρο.

Η συμμετοχή γαλλικών δυνάμεων στην τετραμερή άσκηση “ΕΥΝΟΜΙΑ” (Γαλλία, Ιταλία, Ελλάδα και Κύπρος), η οποία έστειλε ένα ξεκάθαρο μήνυμα ότι οι Αρχές του Διεθνούς Δικαίου πρέπει να γίνουν σεβαστές στην περιοχή, ενόχλησε ιδιαίτερα τον Ερντογάν. «Εάν προτιμάτε να κάνετε ασκήσεις με την Γαλλία αντί να συζητάτε με την Τουρκία θα διαπιστώσετε ότι αυτό ήταν λάθος» διαμήνυσε ο εκπρόσωπος του κόμματος του Ερντογάν, Ομέρ Τσελίκ, δείχνοντας το μέγεθος της ενόχλησης. Πρόσθετη νευρικότητα στον Τούρκο πρόεδρο προκαλούν όμως και οι πληροφορίες ότι το αεροπλανοφόρο Charles de Gaulle αποπλέει από τη Γαλλία με κατεύθυνση «άγνωστο» τελικό προορισμό στην Ανατολική Μεσόγειο.

Το μένος του Ερντογάν για τη Γαλλία ενίσχυσαν και τα δημοσιεύματα των τελευταίων ημερών, ότι επίκειται ελληνογαλλική συμφωνία «για την αγορά 18 μαχητικών αεροσκαφών Rafale, την απόκτηση νέων φρεγατών, τον πλήρη εκσυγχρονισμό των φρεγατών τύπου ΜΕΚΟ, την αγορά τορπιλών, καθώς και άλλα πυρομαχικά και άλλα οπλικά συστήματα και για τους τρεις κλάδους των ΕΔ». (Αναλυτικό ρεπορτάζ στο άρθρο του Χρήστου Καπούτση).

Μάλιστα, λόγω του επείγοντος χαρακτήρα, αυτό το εξοπλιστικό πρόγραμμα ενδέχεται να εγκριθεί ακόμα και πριν την διμερή ελληνογαλλική αμυντική συνεργασία που οι πληροφορίες θέλουν να υπογράφεται από τον Μακρόν και τον Μητσοτάκη στις 10 Σεπτεμβρίου. Το υπουργείο Οικονομικών έχει λάβει ήδη εντολή από τον πρωθυπουργό για την άμεση δέσμευση ενός ποσού, που κατά πληροφορίες κυμαίνεται από επτά έως δέκα δισ. ευρώ, ώστε να χρηματοδοτηθεί το νέο εξοπλιστικό πρόγραμμα, κάτι που επιβεβαίωσε ο Χρήστος Σταϊκούρας, σε συνέντευξή του στον ALPHA.

Υπενθύμιση από την Ευρώπη

Λίγες ώρες πάντως πριν τις νέες προκλητικές σηλώσεις του Ερντογάν, ο Εκπρόσωπος της Κομισιόν για θέματα Εξωτερικών Υποθέσεων, Πήτερ Στάνο, υπενθύμισε ότι η ΕΕ αναμένει κινήσεις αποκλιμάκωσης από την Άγκυρα. Σημείωσε επίσης ότι το μήνυμα των Ευρωπαίων υπουργών ήταν ξεκάθαρο και  εξέφρασε την ανησυχία τις ΕΕ για τις τουρκικές ενέργειες. Υπογράμμισε τέλος ότι η Άγκυρα έχει ενημερωθεί δημόσια, αλλά και με την επικοινωνία Μπορέλ-Τσαβούσογλου, για το πώς βλέπει η ΕΕ το δρόμο προς την αποκλιμάκωση (τερματισμός μονομερών ενεργειών), αλλά και για τα μέτρα (κυρώσεις) που  είναι έτοιμη να πάρει.

Ο Ερντογάν, ωστόσο, επιμένει στην όξυνση, πιεζόμενος και από την πολύ άσχημη κατάσταση της τουρκικής οικονομίας, η οποία, εξαιτίας και του κορωνοϊού, συρικνώνεται με τον ταχύτερο ρυθμό των τελευταίων δέκα ετών. Η λίρα, η οποία έχει χάσει περίπου 19% έναντι του δολαρίου από την αρχή του έτους, ανταλάσσεται πλέον με ισοτιμία 7,3511 έναντι του δολαρίου, λίγο πάνω από το ιστορικό χαμηλό των 7,4161.

Στο πλαίσιο της πολιτικής της έντασης και των προκλήσεων, η Άγκυρα ανακοίνωσε αργά το βράδυ της Δευτέρας νέα Navtex, με την οποία παρατείνει την παραμονή του Oruc Reis στην Ανατολική Μεσόγειο μέχρι τις 12 Σεπτεμβρίου. Πρόκειται για μια αναμενόμενη απόφαση, καθώς έρχεται σε συνέχεια των δηλώσεων του υπουργού Άμυνας Ακάρ, ο οποίος είπε ότι οι έρευνες θα συνεχιστούν, και του υπουργού Εξωτερικών Τσαβούσογλου, που ανέφερε ότι το τουρκικό ερευνητικό σκάφος θα παραμείνει στην περιοχή για άλλες 90 ημέρες!

Την ίδια ώρα, ο Νίκος Δένδιας είχε νέα τηλεφωνική επικοινωνία με τον επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας, Ζοζέπ Μπορέλ, ενώ η κατάσταση στην Ανατολική Μεσόγειο συζητήθηκε και στη συνάντηση που είχαν στο Βερολίνο, ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ, και η προεδρεύουσα της ΕΕ, Μέρκελ. Στη συνάντηση συζητήθηκαν κυρίως οι δράσεις για την αντιμετώπιση των συνεπειών της πανδημίας και η ενδυνάμωση του ρόλου της Ευρώπης στην παγκόσμια σκηνή. Όπως έγραψε όμως ο Σαρλ Μισέλ στο Twitter, δείχνοντας και την ιεράρχηση, «συζητήσαμε επίσης την κατάσταση στη Λευκορωσία, την Ανατολική Μεσόγειο, την Αφρική και την Κίνα».