Δύο προτάσεις της Λευκωσίας στην Άγκυρα για την ΑΟΖ

Η Κυπριακή Δημοκρατία υποβάλλει εκ νέου, μέσω των Ηνωμένων Εθνών, προς την Τουρκία δυο εναλλακτικές προτάσεις για τα θέματα της ΑΟΖ. Η πρώτη αφορά την έναρξη διαπραγματεύσεων μεταξύ της Κυπριακής Δημοκρατίας και της Τουρκίας για τον καθορισμό των θαλάσσιων συνόρων τους, όπως προβλέπεται από το Διεθνές Δίκαιο και το Δίκαιο της Θάλασσας.

Η πρόταση αυτή είχε διαβιβασθεί ξανά –ουκ ολίγες φορές– προς την Άγκυρα, η οποία όμως την απορρίπτει, καθώς μεταξύ άλλων, χαρακτηρίζει την Κυπριακή Δημοκρατία ως «εκλιπούσα». Η πρόταση αυτή επαναλαμβάνεται και τώρα. Εναλλακτικά, ως δεύτερη πρόταση, η Κύπρος επαναλαμβάνει την εισήγησή της προς την κατοχική Τουρκία (compromis) για την κοινή υποβολή του ζητήματος στο Διεθνές Δικαστήριο, θέτοντας έτσι τους ισχυρισμούς της (Άγκυρας) σε δοκιμασία.

Τα πιο πάνω περιλαμβάνονται σε επιστολή του Μόνιμου Αντιπροσώπου της Κύπρου στη Νέα Υόρκη, Ανδρέα Χατζηχρυσάνθου, προς τον Γενικό Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών, Αντόνιο Γκουτέρες. Η επιστολή στάλθηκε με αφορμή τις πρόσφατες παρενοχλήσεις από πλευράς Τουρκίας, του ερευνητικού σκάφους “Nautical Geo”, μαλτέζικης σημαίας και ιταλικής ιδιοκτησίας, που είχε αναλάβει να κάνει μελέτες στην κυπριακή ΑΟΖ για τον αγωγό East Med.

Στην επιστολή, ημερομηνίας 13 Οκτωβρίου 2021, ο Κύπριος πρέσβης επισημαίνει, ως καταληκτική αναφορά, πως η Κυβέρνηση της Κυπριακής Δημοκρατίας δεν έχει καμία αμφιβολία για τα κυριαρχικά της δικαιώματα στην υφαλοκρηπίδα/ΑΟΖ της και παραμένει αποφασισμένη να συνεχίσει να τα ασκεί, να τα υποστηρίζει και να τα προστατεύει με καλή πίστη και σύμφωνα με το Διεθνές Δίκαιο, συμπεριλαμβανομένης της UNCLOS, χρησιμοποιώντας όλα τα ειρηνικά μέσα, που έχει στη διάθεση της.

Για την καταγγελία σημειώνεται συναφώς ότι στις 3 Οκτωβρίου 2021, δυο τουρκικά σκάφη, μια φρεγάτα (“Oruc Reis”) και μια κορβέτα (“Bafra”) παρενόχλησαν και εν πολλοίς εμπόδισαν το σκάφος “Nautical Geo”, το οποίο είναι αδειοδοτημένο από τις αρμόδιες αρχές της Κύπρου, για τη διεξαγωγή έρευνας, σχετικά με την πιθανή όδευση του αγωγού East Med.

Τουρκικές παράνομες ενέργειες

Όπως συναφώς αναφέρεται στην επιστολή, το έργο έχει σημαντική περιφερειακή σημασία. Έχει, επίσης, οριστεί ως έργο για το κοινό συμφέρον της Ευρωπαϊκής Ένωσης στον τομέα της ενέργειας. Σημειώνεται συναφώς ότι η ΕΕ χρηματοδοτεί τη μελέτη. Σύμφωνα με την καταγγελία της Κυπριακής Δημοκρατίας, τα τουρκικά πολεμικά πλοία πραγματοποίησαν επικίνδυνους ελιγμούς και εμπόδισαν παράνομα την πορεία του ερευνητικού σκάφους, αναγκάζοντάς το να εγκαταλείψει την περιοχή.

Οι Τούρκοι επιστράτευσαν το ψευδές επιχείρημα ότι η περιοχή εμπίπτει στην τουρκική ναυτική δικαιοδοσία! Κι αυτό ενώ, το περιστατικό συνέβη σε απόσταση μόλις 22 ναυτικών μιλίων από τις νοτιοδυτικές ακτές της Κύπρου, εντός της ΑΟΖ και της υφαλοκρηπίδας, που έχει ήδη οριοθετηθεί σύμφωνα με το Διεθνές Δίκαιο, μεταξύ των απέναντι παράκτιων κρατών.

Συγκεκριμένα της Δημοκρατίας της Κύπρου και της Αραβικής Δημοκρατίας της Αίγυπτος, μέσω της Συμφωνίας Οριοθέτησης της ΑΟΖ του 2003. «Απλώς για να καταδείξουμε το απίθανο των ισχυρισμών της Τουρκίας, η τουρκική ακτή απο περιστατικό βρίσκεται σε απόσταση 112 ναυτικών μιλίων. Ως εκ τούτου, οι ισχυρισμοί που έγιναν από την πλευρά της Τουρκίας στερούνται νομικής βάσης και αντιβαίνουν στη γεωγραφία», σύμφωνα με την επιστολή του πρέσβη Ανδρέα Χατζηχρυσάνθου.

Όπως συναφώς καταγγέλλεται, οι νέες παράνομες ενέργειες της Τουρκίας που αποσκοπούν στην παρεμπόδιση της Κύπρου να ασκήσει τα νόμιμα δικαιώματά της, συνιστούν παράλληλα σοβαρή παραβίαση των κυρίαρχων δικαιωμάτων της Κύπρου βάσει του διεθνούς δικαίου, τόσο της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών του 1982 για το Δίκαιο της Θάλασσας (UNCLOS) όσο και του εθιμικού διεθνούς δικαίου.