Είναι μάλλον απίθανο να υλοποιηθούν τα ΜΟΕ στην Κύπρο
24/03/2025
Η αναφορά του Τούρκου υπουργού Εξωτερικών, Χακάν Φιντάν, σε Ταϊβάν, στη διάρκεια των συζητήσεων στη Γενεύη, ήταν μέρος της τακτικής που ακολουθήθηκε και αποσκοπούσε με αποχρώσεις να παραμείνουν στο τραπέζι πάγιες τουρκικές θέσεις. Πιο τακτικιστής ο Φιντάν “κέρδισε” τον τίτλο του “πολιτισμένου διπλωμάτη”, που ήθελε να “συνεννοηθεί”, σε αντίθεση με τον κατοχικό ηγέτη, που φορτώθηκε όλα τα αρνητικά σχόλια.
Η κατοχική πλευρά διά του Τατάρ κατέθεσε διάφορες προτάσεις για συνεργασία, στον ηλεκτρισμό (μεταφορά από Τουρκία κι από εκεί στις ελεύθερες περιοχές), τους υδρογονάνθρακες, στο νερό κ.ά. Όλες οι προτάσεις αφορούσαν συνεργασία δυο οντοτήτων, δυο “κρατών”. Για αυτό και απορρίφθηκαν από τον Πρόεδρο Χριστοδουλίδη, ο οποίος εξήγησε πως αυτά μπορεί να τα συζητήσει με την Τουρκία, όχι όμως με το κατοχικό καθεστώς, που επιδιώκει διά της διαδικασίας αυτής να αναβαθμιστεί. ΜΟΕ, δηλαδή, η Λευκωσία να συζητήσει με την Τουρκία.
Ξένος διπλωμάτης, που παρακολουθεί από κοντά τις εξελίξεις στο Κυπριακό, είπε πως δεν αναμένεται να υλοποιηθεί σχεδόν κανένα από τα προτεινόμενα ΜΟΕ, καθώς υπάρχουν διαφορές και κάθε πλευρά ξεκινά από διαφορετική αφετηρία. Ούτε για τα οδοφράγματα αναμένεται να υπάρξει συμφωνία, καθώς υπάρχουν οι γνωστές διαφωνίες, ως απόρροια του τουρκικού ετσιθελισμού, ούτε για τα φωτοβολταϊκά καθώς τεχνικά ζητήματα, που τίθενται από τουρκικής πλευράς, παραπέμπουν στη συνεργασία δυο χωριστών οντοτήτων.
Η μη υλοποίηση των ΜΟΕ (κάποια μπορεί να προχωρήσουν) δεν θα επηρεάσει την άτυπη Πενταμερή του Ιουλίου, που στόχο θα έχει να ασχοληθεί με την ουσία. Πρόκειται για δυο παράλληλες προσπάθειες, με τις οποίες θα ασχοληθεί, κυρίως με τη Διάσκεψη, ο προσωπικός απεσταλμένος του Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ.
Συνάντηση Χριστοδουλίδη-Τατάρ
Πάντως πληροφορίες, που μετέδωσε το Κυπριακό Πρακτορείο Ειδήσεων αναφέρουν ότι στις 2 Απριλίου θα πραγματοποιηθεί συνάντηση του Προέδρου της Δημοκρατίας, Νίκου Χριστοδουλίδη, με τον Ερσίν Τατάρ, η πρώτη μετά την άτυπη διευρυμένη συνάντηση στη Γενεύη. Η συνάντηση καθορίστηκε τελικά να πραγματοποιηθεί στις 2 Απριλίου, στις 9 το πρωί. Αναμένεται να πραγματοποιηθεί στην οικία του Ειδικού Αντιπροσώπου του ΓΓ του ΟΗΕ στην Κύπρο, Κόλιν Στιούαρτ, στην υπό τον έλεγχο των Ηνωμένων Εθνών περιοχή του αεροδρομίου Λευκωσίας.
Ο Ερσίν Τατάρ κρατούσε μαζί του έγγραφο, υπό τον τίτλο, “Κυπριακό Συμβούλιο Συνεργασίας” (Cyprus Cooperation Council), το οποίο αναλύει τη συνεργασία μεταξύ των δυο “κρατών”. Αποτελεί συνέχεια εκείνου, που κατέθεσε στην άτυπη Πενταμερή του Απριλίου του 2021, στη Γενεύη και εξηγούσε το αφήγημα για τα δυο κράτη. Τότε κατατέθηκε χωρίς να υπάρξει αντίδραση, έστω κι εάν δεν υιοθετήθηκε.
Η Λευκωσία ενόψει αυτού που έγινε το 2021 κινήθηκε προληπτικά και διαμήνυσε και στα Ηνωμένα Έθνη ότι δεν πρόκειται να δεχθεί την κατάθεση τέτοιου εγγράφου και τη συζήτηση του. Κι αυτό έγινε καθώς την κυπριακή θέση αποδέχθηκε και ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ. Την ίδια ώρα, η Αθήνα, που ως αναμενόταν κινήθηκε υποστηρικτικά στη Λευκωσία, προετοιμάζεται για την επίσκεψη του Έλληνα Πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη στην Άγκυρα, σε μια προσπάθεια “αναθέρμανσης” των ελληνοτουρκικών.