Έκθεση της ΕΕ αναγνωρίζει το ψευδοκράτος και το τουρκολιβυκό Μνημόνιο!
10/10/2025
Μια ιδιαίτερα ανησυχητική εξέλιξη με σαφείς διπλωματικές και πολιτικές προεκτάσεις για την Ελλάδα και την Κύπρο φέρνει στο φως η δημοσίευση έκθεσης που φέρει την υπογραφή δύο κορυφαίων ευρωπαϊκών θεσμών: Του Κοινού Κέντρου Ερευνών της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (JRC) και του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Άμυνας (EDA).
Συγκεκριμένα, στην έκθεση (των JRC και EDA) – που αφορά την ασφάλεια κρίσιμων ενεργειακών υποδομών – γίνεται ευθεία αναφορά στο κατεχόμενο τμήμα της Κύπρου ως “Τουρκική Δημοκρατία της Βόρειας Κύπρου”, χωρίς κανέναν απολύτως επεξηγηματικό προσδιορισμό, παραβλέποντας ότι το συγκεκριμένο μόρφωμα δεν αναγνωρίζεται διεθνώς, παρά μόνο από την Τουρκία.
Η διατύπωση αυτή έχει προκαλέσει εύλογες αντιδράσεις, καθώς θεωρείται ντε φάκτο αναγνώριση του ψευδοκράτους, κάτι που έρχεται σε πλήρη αντίθεση με τις επίσημες θέσεις της ΕΕ. Το πρόβλημα εντείνεται από την παρουσίαση χάρτη στην ίδια έκθεση, στον οποίο αποτυπώνονται η τουρκολιβυκή συμφωνία ΑΟΖ, η οποία έχει χαρακτηριστεί παράνομη και άκυρη από την ΕΕ, την Ελλάδα, την Κύπρο και άλλους διεθνείς παράγοντες.
Οι θαλάσσιες διεκδικήσεις του ψευδοκράτους εμφανίζονται με τρόπο που υπονοεί έμμεση νομιμοποίησή τους. Η δημοσίευση του εν λόγω εγγράφου έχει ήδη προκαλέσει έντονη πολιτική κινητοποίηση σε Αθήνα και Λευκωσία, καθώς παραβιάζει ευθέως τα κυριαρχικά δικαιώματα δύο κρατών-μελών και θέτει εν αμφιβόλω τη συνεκτική εξωτερική πολιτική της ΕΕ στην Ανατολική Μεσόγειο.
Δείτε ολόκληρη την Έκθεση ΕΔΩ
Ερώτηση Μανιάτη
Να σημειωθεί πως κατεπείγουσα ερώτηση προς την Κομισιόν και την Ύπατη Εκπρόσωπο της ΕΕ για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Άμυνας Κάγια Κάλας, κατέθεσε ο Γιάννης Μανιάτης, καταγγέλλοντας την σχετική δημοσίευση.
Ο Αντιπρόεδρος της Ομάδας των Σοσιαλιστών και Δημοκρατών και Επικεφαλής της Ευρωομάδας του ΠΑΣΟΚ, ζητά εξηγήσεις από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και την ύπατη εκπρόσωπο σχετικά με την έγκριση της έκθεσης και καλεί για άμεσες διορθώσεις ώστε να διασφαλιστεί η αποφυγή επανάληψης αυτών των λαθών στο μέλλον.
Ρήγμα από την έκθεση των JRC-EDA
Η σημασία της εν λόγω έκθεσης ξεπερνά τις ακαδημαϊκές ή τεχνικές της διαστάσεις. Αγγίζει πυρήνες του διεθνούς δικαίου και της εξωτερικής πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Η ΕΕ δεν αναγνωρίζει το ψευδοκράτος. Αντιθέτως, η επίσημη γραμμή των ευρωπαϊκών θεσμών είναι σαφώς ευθυγραμμισμένη με την Κυπριακή Δημοκρατία, που αποτελεί πλήρες μέλος της Ένωσης. Κάθε υπαινιγμός περί “Τουρκικής Δημοκρατίας της Βόρειας Κύπρου” χωρίς αποσαφήνιση, συνιστά de facto απόκλιση από αυτή τη θέση.
Παράλληλα η τουρκολιβυκή συμφωνία για την ΑΟΖ έχει απορριφθεί από την ΕΕ ως νομικά ανυπόστατο, αφού παραβιάζει τα κυριαρχικά δικαιώματα της Ελλάδας και της Κύπρου. Η αποτύπωσή του σε επίσημο χάρτη ευρωπαϊκής έκθεσης εκλαμβάνεται ως επικίνδυνη αβλεψία – ή ακόμη και ως πολιτικό μήνυμα λάθος κατεύθυνσης.
Η χρήση ορολογιών και χαρτογραφήσεων που εξυπηρετούν τουρκικές θέσεις υπονομεύει την κοινή ευρωπαϊκή γραμμή στην Ανατολική Μεσόγειο και προκαλεί προβληματισμό για την ακεραιότητα της ευρωπαϊκής εξωτερικής πολιτικής.
Σε μια περίοδο εντεινόμενων γεωπολιτικών εντάσεων, τέτοιες “γκρίζες ζώνες” στη ρητορική των ευρωπαϊκών θεσμών δεν περνούν απαρατήρητες – ούτε χωρίς συνέπειες.