Εμπαιγμός οι κυρώσεις – Στη γραμμή Μέρκελ και ο Μητσοτάκης

Την εβδομάδα που μας πέρασε είχαμε την επίσκεψη του υπουργού των Εξωτερικών των ΗΠΑ. Ήταν μία θετική κίνηση του Πομπέο για τα ελληνικά χρώματα, στα πλαίσια της σχετικά πρόσφατης αμυντικής συμφωνίας, όπου επιβεβαιώθηκε η καλή σχέση μεταξύ των δύο συμμάχων χωρών.

Να θυμίσουμε ότι με την εν λόγω συμφωνία, η χώρα κατέστη μία απέραντος αμερικάνικη βάση σε όλη την επικράτειά της. Δεν έχει κανένα οικονομικό όφελος ως προς την ενοικίαση των βάσεων και δεν έτυχε, έστω για δείγμα, κάποιων οικονομικών ελαφρύνσεων στη περίπτωση που θα ζητούσε κάποια αμυντικά εξοπλιστικά συστήματα, παρότι τρέχουν πολλά εξοπλιστικά προγράμματα της LockheedMartin στην Ελλάδα.

Επιπλέον, ας θυμηθούμε ότι όλο το διάστημα που το Oruc Reis έκανε έρευνα στην υφαλοκρηπίδα μας, δεν είδαμε από πλευράς των ΗΠΑ μία τάση διατάραξης της λογικής των ίσων αποστάσεων που κρατά μεταξύ των δύο χωρών. Μία λογική, που εκπορεύεται στα πλαίσια να μην υπάρξει μία σύρραξη μεταξύ μεταξύ δύο συμμάχων χωρών του ΝΑΤΟ, που θα ικανοποιούσε τα συμφέροντα της Ρωσίας.

Ωστόσο, η κατεύθυνση του Αμερικανού υπουργού Εξωτερικών, ήταν να καθίσουμε στο τραπέζι των διερευνητικών για την οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών, ένα αφήγημα που έχω πει πολλάκις πως είναι σχετικό με πολλές έννοιες. Ο Πομπέο δεν προσδιόρισε ακριβώς την θέση των ΗΠΑ, ως προς αυτό το κρίσιμο σημείο. Απλά η λογική της Ουάσιγκτον είναι να τα βρείτε! Επίσης, ήταν μία επιπλέον ευκαιρία να καταλάβουμε τους λόγους για τους οποίους τέθηκε στο καλάθι των αχρήστων η ελληνογαλλική συμφωνία, με ρήτρα στρατιωτικής συνδρομής.

Χωρίς κέρδη η επίσκεψη

Και γιατί αναβλήθηκε η προμήθεια των γαλλικών φρεγατών που ήταν τα πλέον κατάλληλα πλοία για τις ανάγκες του Πολεμικού Ναυτικού, σε αντίθεση με τις φρεγάτες που προβλέπονται να κατασκευαστούν στα ναυπηγεία της Ελευσίνας; Αφού ουσιαστικά πρόκειται για πλοία συνοδείας που δεν έχουν τη δυνατότητα να φέρουν τα κατάλληλα αποτελεσματικά όπλα, που θα κάνουν την ποιοτική διαφορά που χρειαζόμαστε στη Μεσόγειο.

Θα μπορούσε όμως η κυβέρνηση, να διαπραγματευτεί και τις δύο προτάσεις, δίνοντας ταυτόχρονα και δουλειά στο ναυπηγείο της Ελευσίνας, αν και το ιστορικό με την παλαιά διοίκηση εμπνέει ακόμη ανησυχίες, αφού ο πρόεδρος παραμένει ο ίδιος και το σύνδρομο της λογικής του μετά από τόσα χρόνια δύσκολα εγκαταλείπεται. Δεν πρέπει να λησμονούμε ότι για τις δύο τορπιλάκατους του Πολεμικού Ναυτικού, πέρασαν δώδεκα χρόνια και ακόμα υπάρχουν σοβαρές ελλείψεις για να καταστούν επιχειρησιακές, ενώ έχουν δαπανηθεί μέχρι και σήμερα περίπου 370 εκατομμύρια ευρώ.

Γενικά θα χαρακτηρίσω την επίσκεψη θετική, χωρίς όμως να κερδίσουμε ως χώρα κάτι επιπλέον. Οφείλεται, για να μην είμαστε αφελείς, στα πλαίσια της προεκλογικής εκστρατείας του Τραμπ και είχε στόχο την προσέλκυση των Ελληνοαμερικανών ψηφοφόρων, δείχνοντας καλή διαγωγή στο ελληνικό λόμπι των ΗΠΑ.

Ο εμπαιγμός με τις κυρώσεις

Μήπως μπορείτε να θυμηθείτε πόσες συναντήσεις υπουργών των Εξωτερικών είχαμε μέχρι σήμερα και πόσες Συνόδους Κορυφής της ΕΕ τα τελευταία δύο χρόνια με αντικείμενο τις κυρώσεις; Μήπως μπορείτε να θυμηθείτε πόσες υπερπτήσεις τουρκικών αεροσκαφών είχαμε πάνω από τα ελληνικά νησιά το τελευταίο χρόνο; Μήπως πρέπει να θυμηθούμε τις καθημερινές ύβρεις του Ερντογάν και των “παπαγάλων” του για την Ελλάδα και τους Έλληνες;

Μήπως δεν πρέπει να ξεχνάμε την Κύπρο που παραμένει μέχρι και σήμερα όμηρος στις ορέξεις του Ερντογάν; Μήπως οφείλουμε να θυμηθούμε τις έρευνες του Oruc Reis, επί τριανταπέντε μέρες στην μη οριοθετημένη υφαλοκρηπίδα μας, που ίσως την έχουμε αφήσει υπό αμφισβήτηση; Μήπως δεν πρέπει να ξεχνάμε το σχέδιο της “Γαλάζιας Πατρίδας” του Ερντογάν;

Μήπως δεν πρέπει να ξεχνάμε τα θέματα που θέτει η Τουρκία για την έναρξη των διερευνητικών, γεγονός που το γνώριζε η κυβέρνηση στη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ; Γιατί έσπευσε η τουρκική πλευρά και ο πρωθυπουργός να τις ανακοινώσουν πριν από τη Σύνοδο Κορυφής; Μήπως, δεν πρέπει να ξεχνάμε πόσες φορές ο Δένδιας και ο πρωθυπουργός μας μίλησαν για κυρώσεις, που ποτέ δεν ήρθαν με διάφορες δικαιολογίες; Τώρα άλλαξε το αφήγημα του πρωθυπουργού:

Πλέον δεν χρειάζονται κυρώσεις στη Τουρκία εφόσον δείξει εμπράκτως καλή διαγωγή, ξεχνώντας τη διαχρονική στρατηγική της Άγκυρας. Πριν από μερικούς μήνες ο Δένδιας μας μιλούσε ότι η ΕΕ έχει ετοιμάσει ένα πακέτο μέτρο κυρώσεων για να εξεταστεί στη Σύνοδο Κορυφής. Μετά βρέθηκε μία νέα φόρμουλα από τον Έλληνα υπουργό, ότι αυτό το πακέτο των κυρώσεων, καλό είναι να συνοδευτεί με δόσεις ανάλογα με την λογική της Άγκυρας. Τώρα φτάσαμε στο ότι οι κυρώσεις δεν είναι απαραίτητες και θα εξεταστεί το θέμα ενδεχομένως τον Δεκέμβρη υπό άλλες προϋποθέσεις.

Στημένο παιχνίδι

Αυτό λέγεται εμπαιγμός του ελληνικού λαού κύριε Μητσοτάκη, γιατί το παιχνίδι ήταν στημένο πριν ξεκινήσει η Σύνοδος Κορυφής. Η αλήθεια είναι ότι ο πρωθυπουργός που έχει πάρει όλη την ιστορία με τα ελληνοτουρκικά πάνω του, διαπνέεται από άλλη λογική καθοδηγούμενος από την Μέρκελ. Ποτέ δεν πίστεψε στις κυρώσεις που πρέπει να επιβληθούν στη Τουρκία ως ένα αποτελεσματικό εργαλείο, ώστε ο Ερντογάν τουλάχιστον προς το παρόν να ξεχάσει τα αναθεωρητικά του σχέδια.

Γιατί αν το πίστευε δεν θα μας έλεγε εξερχόμενος από τη Σύνοδο Κορυφής ότι είναι απόλυτα ικανοποιημένος από το αποτέλεσμα, που παρέπεμψε το θέμα των κυρώσεων στις καλένδες, ενώ είχε τα εργαλεία να το αντιμετωπίσει με επιτυχία καθώς συνεχίζεται η κυπριακή ομηρία. Θα μπορούσε να βέτο για τη Λευκορωσία σε συνδυασμό με τα ανθρώπινα δικαιώματα που καταπατούνται στην Τουρκία και την στρατιωτική βοήθεια που παρέχει ήδη ο Ερντογάν στους Αζέρους.

Ήταν τυχαίος ο χρόνος της ανακοίνωσης του μηχανισμού απεμπλοκής του ΝΑΤΟ, που έδωσε τροφή στην Μέρκελ; Άλλο ένα λάθος. Ωστόσο, το τι ακριβώς αναφέρει αυτή η συμφωνία απεμπλοκής παραμένει απόρρητη. Ελπίζω να μην δούμε κάτι παράξενο τις επόμενες ημέρες στο Αιγαίο. Ή ήταν τυχαίο πάλι ως προς το χρόνο, το γεγονός της πρωτοκόλλησης στον ΟΗΕ της τουρκολυβικής συμφωνίας; Και για τις δύο εξελίξεις έχουν παιχτεί υπόγειες διαδρομές της τουρκικής διπλωματίας, με τη συνδρομή του Γενικού Γραμματέα του ΝΑΤΟ και της Μέρκελ.

Ο πρωθυπουργός ακολουθεί την Μέρκελ

Που θα μας οδηγήσει αυτή η λογική που ακολουθείτε κύριο πρωθυπουργέ; Στην καλύτερη περίπτωση, θα έχουμε την έναρξη των διερευνητικών επαφών, ενώ παράλληλα θα συνεχίζεται η ομηρία της Κύπρου. Επιπλέον, η Τουρκία θα συνεχίζει παράλληλα τη λογική των στρατιωτικών προκλήσεων κάθε είδους, τόσο με υπερπτήσεις πάνω από τα ελληνικά νησιά, όσο και με NAVTEX, ως ένδειξη αμφισβήτησης των θαλασσίων κυριαρχικών δικαιωμάτων της Ελλάδας.

Ήδη εκδηλώθηκε μία αντι-ΝΑVTEX στην μη οριοθετημένη περιοχή, που έχει ισχυριστεί πολλάκις ο πρωθυπουργός ότι δεν επιτρέπονται παράνομες ενέργειες. Τώρα το γιατί αυτή η περιοχή έμεινε από ελληνικής πλευράς μη οριοθετημένη, είναι μία λογική που η κυβέρνηση έχει την ευθύνη να μας εξηγήσει (αλλιώς θα δούμε την εξέλιξη του έργου λίαν προσεχώς).

Αν υποθέσουμε ότι υπήρχαν ενισχυμένες οικονομικές κυρώσεις, με το ενδεχόμενο αυτές να γίνουν ακόμη πιο επώδυνες και παράλληλα να υπήρχε η ένδειξη διακοπής (με δόσεις) κάθε είδους οικονομικής συνεργασίας μεταξύ ΕΕ και Τουρκίας, τότε ο Ερντογάν θα γινόταν “αρνάκι”. Αυτά που ακούω, ότι σε περίπτωση κυρώσεων ο Ερντογάν θα γινόταν “θηρίο”, δεν έχουν λογική βάση.

Είναι απλώς δικαιολογίες που επικουρούνται από την Μέρκελ και τις ακολουθεί δυστυχώς ο πρωθυπουργός μας. Ο Μητσοτάκης οφείλει να επανεξετάσει σοβαρά την τακτική που ακολουθεί στην αντιμετώπιση των ελληνοτουρκικών. Τα όποια λάθη δημιουργούν αλυσιδωτές αντιδράσεις προς το χειρότερο, που δύσκολα μπορείς να τις μαζέψεις εκ των υστέρων.