Ερντογάν – λεονταρισμοί, αλλά και βήματα πίσω

Γράφει ο Σταύρος Λυγερός  – 

Το γεγονός ότι στη χορεία όσων έκαναν πολεμοχαρείς δηλώσεις εναντίον της Ελλάδας προσετέθη και ο ίδιος ο Ερντογάν, το γεγονός ότι απείλησε με χυδαία γλώσσα, επικαλούμενος τον Σαγγάριο και τη Σμύρνη, επιβεβαιώνει ότι για μία ακόμα φορά ότι ο τουρκικός επεκτατισμός έχει αλλάξει πίστα. Είναι εξίσου ενδεικτικό ότι μετά την απόφαση της ΕΕ να εκταμιεύσει τα τρία δισ. ευρώ στην Τουρκία για τους πρόσφυγες, ο Ερντογάν απείλησε την Ελλάδα και κατ’ επέκτασιν την Ευρώπη: «Αν ανοίξουμε τις πόρτες δεν θα βρίσκετε τρύπα να κρυφτείτε. Να παρακαλάτε να μην ανοίξουμε τα σύνορα».

Στην πραγματικότητα πρόκειται για μία άλλη εκδοχή της ομηρίας. Απλώς, αυτή τη φορά η Άγκυρα όπλο του εκβιασμού είναι το κύμα προσφύγων και παράνομων μεταναστών. Όπως προκύπτει από τα παραπάνω, δεν πρόκειται απλώς και μόνο για κάποιους γραφικούς συμβούλους ή βουλευτές που πουλάνε εθνικισμό και νταηλίκι.

Είναι πλέον σύσσωμο το τουρκικό πολιτικό σύστημα που έχει εισέλθει σε φάση όχι μόνο πολεμικής ρητορικής και ενδεχομένως τυχοδιωκτικών κινήσεων. Στην πραγματικότητα, ο Ερντογάν επαναφέρει προνεοτερικές μεθόδους άσκησης εξωτερικής πολιτικής, όπως είναι η άσκηση εκβιασμών, παίρνοντας ομήρους ή απειλώντας με πρόσφυγες και παράνομους μετανάστες.

Παραλλήλως, η εισβολή στο Αφρίν καταδεικνύει ότι όσα μέχρι πρότινος θεωρούνταν εκτός ατζέντας σήμερα πλέον είναι εντός. Αυτό επιβεβαιώνεται και από την προ εβδομάδων πειρατική ενέργεια του τουρκικού πολεμικού ναυτικού να εμποδίσει τη γεώτρηση της ΕΝΙ στην κυπριακή ΑΟΖ. Στην πραγματικότητα, βεβαίως, ο Ερντογάν επέλεξε εύκολο στόχο, με την έννοια ότι δεν φοβήθηκε αντίδραση της Ιταλίας. Γι’ αυτό και αυτές τις ημέρες δεν τόλμησε να παρεμποδίσει τα δύο σκάφη που διενεργούν έρευνες για λογαριασμό της ExxonMobil στο θαλάσσιο οικόπεδο 10.

Άλλο Ιταλία, άλλο ΗΠΑ

Η Ουάσιγκτον είχε φροντίσει να στείλει μήνυμα στην Άγκυρα και για να μην αφήσει περιθώρια αμφιβολιών για την αποφασιστικότητά της, στην περιοχή βρίσκονταν πλοία του 6ου Στόλου για ασκήσεις με το Ισραήλ. Την ίδια πρακτική θα ακολουθήσουν και οι Γάλλοι για να προστατεύσουν τη γεώτρηση της Total. Με άλλα λόγια, τα δύσκολα είναι μπροστά για την Τουρκία στο μέτωπο της κυπριακής ΑΟΖ.

Γι’ αυτό –σύμφωνα με αξιόπιστες πληροφορίες– η Άγκυρα παραλλήλως επιχειρεί να κερδίσει έδαφος στο διπλωματικό επίπεδο. Για την ακρίβεια, διασυνδέει την εκμετάλλευση του ενεργειακού πλούτου με μία συμφωνία διαμοιρασμού μεταξύ Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων. Με τον τρόπο αυτό ελπίζει να στρέψει και τις εμπλεκόμενες πετρελαϊκές εταιρείες στο να ασκήσουν πιέσεις στη Λευκωσία για να αποδεχθεί μία διαπραγμάτευση με αντικείμενο τον διαμοιρασμό.

Είναι αξιοσημείωτο, μάλιστα, πως στην ελληνοκυπριακή πλευρά έχουν ενεργοποιηθεί οι υποστηρικτές του σχεδίου Ανάν, υποστηρίζοντας ότι η εξόρυξη του φυσικού αερίου θα καταστεί δυνατή μόνο αν προηγηθεί μία συμφωνία με την Τουρκία για διαμοιρασμό. Το γεγονός, όμως, ότι οι Τούρκοι απέφυγαν να παρενοχλήσουν τα ειδικά σκάφη που πραγματοποιούν έρευνες για λογαριασμό της ExxonMobil στο θαλάσσιο οικόπεδο 10, αποδεικνύει πως τα πράγματα δεν είναι καθόλου έτσι.

Μπορεί μία συμφωνία διαμοιρασμού να βόλευε και τις πετρελαϊκές εταιρείες, αλλά εάν η Λευκωσία παραμείνει σταθερή, η ExxonMobil θα πραγματοποιήσει την προγραμματισμένη γεώτρησή της το φθινόπωρο, έχοντας την αμερικανική ομπρέλα προστασίας. Το ίδιο θα συμβεί και με την Total. Η Γαλλία δεν είναι Ιταλία και το έχει δείξει. Όσο δε για την ENI, η οποία έχει δεσπόζουσα θέση στην κυπριακή ΑΟΖ, εάν το ιταλικό κράτος δεν την προστατεύσει, θα υποχρεωθεί να συνεταιρισθεί με την ExxonMobil ή την Total για να αποκτήσει ομπρέλα προστασίας.