Κάτι μας λέει η Αίγυπτος ματαιώνοντας την άσκηση “Μέδουσα”

Την ματαίωση της αεροναυτικής άσκησης Ελλάδας-Αιγύπτου “Μέδουσα-13”, η οποία είχε προγραμματιστεί να διεξαχθεί από τις 16 έως 24 Νοεμβρίου στην ευρύτερη περιοχή του Μυρτώου Πελάγους και της Κρήτης, ανακοίνωσε επίσημα το ΓΕΕΘΑ. Σύμφωνα με τις ελληνικές αρχές, η ματαίωση της άσκησης αποφασίστηκε μετά από πρωτοβουλία της αιγυπτιακής πλευράς, που επικαλέστηκε τις «τρέχουσες συνθήκες που επικρατούν στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου» και θα προγραμματιστεί για του χρόνου.

Mια άσκηση που έχει ενοχλήσει ουκ ολίγες φορές την επιθετική Τουρκία, από τη μέρα που ξεκίνησε στα ελληνικά νερά και καθιερώθηκε ως τριμερής αμυντική δραστηριότητα (Ελλάδα, Κύπρος, Αίγυπτος) που εγγυάται την γεωπολιτική σταθερότητα και ενεργειακή ασφάλεια σε μια “εύφλεκτη” περιοχή.

Ειδικότερα, από το 2015 κι ένθεν, η Αίγυπτος και η Ελλάδα συνήψαν στρατηγική συμμαχία και ίδρυσαν έναν άξονα ασφαλείας, με σκοπό την αντιμετώπιση των κοινών προκλήσεων και απειλών που προέρχονταν από το νεο-οθωμανικό όραμα του Ερντογάν για κυριαρχία σε ολόκληρη την λεκάνη της Ανατολικής Μεσογείου.

Έτσι, το καθεστώς του στρατηγού Σίσι συνασπίστηκε μαζί με την Ελλάδα και την Κύπρο υπό την αεροναυτική άσκηση “Μέδουσα”, η οποία εξελίχθηκε σε πόλο έλξης του συνόλου των συμμαχικών δυνάμεων της ευρύτερης περιοχής, αλλά και στο αντίπαλο δέος της τουρκικής επεκτατικής πολιτικής.

Η άσκηση “Μέδουσα“ αποσκοπεί στην ενίσχυση της συνεργασίας των Ενόπλων Δυνάμεων των συμμετεχουσών χωρών, καθώς και στην διεξαγωγή επιχειρησιακής εκπαίδευσης σε διακλαδικό επίπεδο και σε περιβάλλον πολλαπλών απειλών. Η εν λόγω άσκηση συμπεριλαμβάνει πλήθος σεναρίων, όπως ο σχεδιασμός και η διαχείριση αεροναυτικών επιχειρήσεων, τακτικές ασκήσεις επιφανείας, ανθυποβρυχιακού πολέμου και ασκήσεις αεράμυνας, εκπαίδευση σε θέματα ναυτικής απαγόρευσης περιοχής, η διασφάλιση πετρελαϊκών εγκαταστάσεων και ζωτικών σημείων στην θάλασσα, καθώς και ασκήσεις έρευνας-διάσωσης, ασκήσεις άμεσου και έμμεσου βομβαρδισμού, αμφίβιες/αποβατικές ενέργειες σε νησιά κλπ.

Οι σχέσεις Τουρκίας-Αιγύπτου

Όμως, τα γεωστρατηγικά δεδομένα άλλαξαν και μετά την θεαματική στροφή του Ερντογάν στο διπλωματικό επίπεδο λόγω της απομόνωσης του στην περιοχή, αλλά κυρίως για οικονομικούς λόγους. Οι σχέσεις της Τουρκίας εξομαλύνθηκαν με μια σειρά αραβικών χωρών που μέχρι πρότινος είχε εχθρικές σχέσεις, γεγονός που σηματοδοτεί την παταγώδη αποτυχία της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής που ασκήθηκε τα τελευταία χρόνια από την κυβέρνηση Μητσοτάκη.

Συγκεκριμένα, μετά από μια δεκαετία διπλωματικής εχθρότητας, η Αίγυπτος και η Τουρκία προχώρησαν στην πλήρη εξομάλυνση των σχέσεων, ανταλλάσσοντας και πάλι πρεσβευτές. Οι δυο χώρες είχαν διακόψει τις διπλωματικές τους σχέσεις μετά το πραξικόπημα στην Αίγυπτο το 2013, που ανέτρεψε την κυβέρνηση της Μουσουλμανικής Αδελφότητας, υπό τον πρόεδρο Μοχάμεντ Μόρσι.

Τότε, ο Ερντογάν είχε καταγγείλει με σφοδρότητα την ανατροπή του Μόρσι από τον αιγυπτιακό στρατό και κατηγορούσε τον σημερινό πρόεδρο αλ Σίσι ως δικτάτορα. Ο Τούρκος πρόεδρος δεν δίστασε επίσης να μετατρέψει την χώρα του σε ένα ασφαλές καταφύγιο για τα εξόριστα μέλη της Μουσουλμανικής Αδελφότητας, κάτι που αποτελούσε χρόνιο σημείο τριβής μεταξύ καθεστώς Σίσι και Τουρκίας.

Πολύ νερό κύλησε όμως από τότε και το 2021 προέκυψαν σημάδια αναθέρμανσης των διμερών σχέσεων, όταν τουρκική αντιπροσωπεία επισκέφθηκε την Αίγυπτο. Τον περασμένο Νοέμβριο Ερντογάν και αλ Σίσι έδωσαν τα χέρια στο περιθώριο του Μουντιάλ στο Κατάρ, μια χειραψία που θεωρήθηκε από την αιγυπτιακή πλευρά ως μια νέα αρχή στις σχέσεις Αιγύπτου-Τουρκίας. Έπειτα, οι δυο ηγέτες είχαν συχνή τηλεφωνική επικοινωνία, ειδικά μετά τον καταστροφικό σεισμό που έπληξε την Τουρκία τον περασμένο Φλεβάρη.

Εμιράτα και Ισραήλ

Βέβαια, η Αίγυπτος δεν είναι η μόνη αραβική χώρα με την οποία η Τουρκία έχει αποκαταστήσει τις σχέσεις της, πάντα κυρίως για οικονομικούς λόγους. Ο Ερντογάν έκανε κινήσεις καλής θέλησης σε Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, με την οποία η Ελλάδα είχε συνάψει αμυντική συμμαχία και συμμετείχε και στην άσκηση “Μέδουσα”. Όμως, μετά την αποκατάσταση των σχέσεων της με την Τουρκία, η χώρα του Περσικού Κόλπου έρχεται όλο και πιο κοντά με την Τουρκία, ακόμα και στον αμυντικό τομέα.

Επίσης, η Σαουδική Αραβία, στην οποία αποστείλαμε μάλιστα και μια ελληνική πυροβολαρχία Patriot (!) για να προστατεύει τις πετρελαιοπηγές της από τους αντάρτες Χούθι της Υεμένης, τον τελευταίο χρόνο επένδυσε, μαζί με τα Εμιράτα, δεκάδες δισεκατομμύρια δολάρια στην τουρκική οικονομία.

Ακόμα και το Ισραήλ είχε αποστασιοποιηθεί από την Αθήνα, μετά την επαναπροσέγγιση με τον Ερντογάν και είχε αρνηθεί να συμμετέχει σε κοινές στρατιωτικές ασκήσεις μαζί με Ελλάδα και Κύπρο στην Ανατολική Μεσόγειο, πιθανώς για να μην “ερεθίσει” τον δύστροπο γείτονα! Βέβαια, μετά την διπλωματική απομόνωση του Τελ Αβίβ, λόγω του ανηλεή πολέμου που διεξάγει στην Γάζα, αναμένεται πως θα πέσει και πάλι στις “φιλόξενες” αγκάλες του δεδομένου συμμάχου, αφού οι σχέσεις του με την Άγκυρα επανέρχονται σε τροχιά σύγκρουσης.

Η ακύρωση της άσκησης

Για να επανέλθουμε στην αεροναυτική άσκηση “Μέδουσα” που διεξάγεται αδιαλείπτως από το 2015 κι ακυρώθηκε με αίτημα της αιγυπτιακή πλευράς, υπάρχει ερώτημα αν αυτή η ακύρωση εντάσσεται στην έντονη δυσαρέσκεια του Καίρου έναντι της κυβέρνησης Μητσοτάκη για την αμέριστη συμπαράσταση που δείχνει στην ισραηλινή πλευρά και στον πόλεμο που διεξάγει στην Παλαιστίνη, με θύματα χιλιάδες αμάχους μουσουλμάνους.

Τούτων λεχθέντων, η ακύρωση της διακλαδικής άσκησης “Μέδουσα“  ενδέχεται να σηματοδοτεί την απομόνωση της Ελλάδας στην περιοχή και την αποτυχία της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής. Αναμένουμε από τα κόμματα της αντιπολίτευσης, να φέρουν το πολύ σοβαρό θέμα της ακύρωσης της “Μέδουσας” στο Kοινοβούλιο για να δωθούν οι απαραίτητες εξηγήσεις.