Εθνική Άμυνα: Αστικοί μύθοι vs πραγματικότητας…
31/10/2025 
                        
                        
                    Μερικές φορές όλοι μιλούν και είναι εμφανές ότι δεν μπορούν να συνεννοηθούν ούτε στα στοιχειώδη. Το περιφερειακό και παγκόσμιο χάος είναι το δεδομένο. Πολεμικές συρράξεις έχουν αιματοκυλίσει τον κόσμο και απειλές από όσους βλέπουν μια ευκαιρία υλοποίησης των εθνικών τους οραματισμών, στη μεταβατική περίοδο του διεθνούς συστήματος που διερχόμαστε. Το πραγματικά ανησυχητικό όμως είναι η αποστασιοποίηση από την πραγματικότητα και η απώλεια κάθε μέτρου. Κυρίως όμως, η καθολική επικράτηση του πολιτικά ιδιοτελούς αφηγήματος σε βάρος της πραγματικότητας.
Η ελληνική κοινωνία, καθημερινά βομβαρδίζεται με τα δεδομένα της ελληνικής υπεροχής έναντι της Τουρκίας στον αέρα. Δεν περνά μέρα που δεν θα εγερθεί το θέμα στην επικαιρότητα. Η κατάσταση αυτή τροφοδοτείται και από Τούρκους αναλυτές που διαπιστώνουν ότι η χώρα τους έχει μείνει πείσω στον τομέα της αεροπορικής ισχύος σε σχέση με την Ελλάδα.
Από το σημείο της διαπίστωσης μιας φωτογραφίας της στιγμής σε έναν επιχειρησιακό τομέα μέχρι τη γενίκευση του συμπεράσματος και την καλλιέργεια της πεποίθησης ότι η Ελλάδα είναι εξασφαλισμένη, έχει πολύ μεγάλη απόσταση.
Κατά τη διάρκεια της τελετής για τη νέα “βιοκλιματική” όψη του υπουργείου Εθνικής Άμυνας, ούτε ο πρωθυπουργός αντιστάθηκε στον πειρασμό να καλλιεργήσει τις ίδιες εντυπώσεις. Άντε πάλι τα αναβαθμισμένα F-16V, τα Rafale που βρίσκονται ήδη στον αεροπορικό στόλο και τα F-35 που έρχονται. Κάποιος να τους θυμίσει ότι αυτό είναι μια μόνο διάσταση της εθνικής αποτρεπτικής και αμυντικής ισχύος.
Στο επίπεδο της αποτροπής, για ένα τουλάχιστον διάστημα και εξαιτίας του προβαδίσματος που έχει η Πολεμική Αεροπορία, εκτιμάται ότι η ελληνική αεροπορική ισχύς παράγει αποτελέσματα. Άλλο αυτό όμως και άλλο εάν ο αντίπαλος διαψεύσει την πεποίθησή μας περί αποτροπής και κινηθεί. Υπενθυμίζεται, ότι το μεγάλο πρόβλημα με την έννοια της αποτροπής (deterrence) είναι ότι μπορεί μόνο να εικάσει κανείς ότι λειτουργεί. Με βεβαιότητα ξέρεις αποκλειστικά μόνο πότε έχει καταρρεύσει… επειδή έχουν ξεκινήσει επεισόδια!
Πολιτική και επιχειρησιακή… ουσία
Κι εκεί περνάμε στην ουσία. Μόνο όσοι σκοπεύουν να αντιμετωπίσουν μια τέτοια πρόκληση αποκλειστικά και μόνο με διπλωματικά μέσα -και όπου βγει- τέτοιες καταστάσεις, ασχολούνται με την πρόταξη αφηγημάτων, χωρίς όμως να ασχολούνται με την ίδια ζέση και με την ουσία της υπόθεσης.
Ποια είναι αυτή; Οι βασικές διαστάσεις είναι δύο: Η πρώτη είναι η ποιότητα και η ποσότητα των αεροπορικών όπλων που διαθέτουν οι φίλιες δυνάμεις. Και το δεύτερο, εάν ο αεροπορικός στόλος υποστηρίζεται χωρίς εκπτώσεις…
Όσο κι αν η επανάληψη κουράζει, είμαστε υποχρεωμένοι να επαναλαμβάνουμε αυτά που σε άλλες χώρες είναι αυτονόητα και μάλιστα έχουν ληφθεί υπόψη κατά τη διαδικασία προμήθειας των υπερσύγχρονων πλατφορμών. Όχι εκ των υστέρων… Πολύ χονδρικά, κάθε προηγμένο μαχητικό αεροσκάφος απαιτεί ένα ποσό της τάξης πέριξ των 5 εκατ. ευρώ ετησίως για να επιχειρεί. Με την οροφή των 200 τέτοιων αεροσκαφών για την Πολεμική Αεροπορία, το ποσό που απαιτείται σε ετήσια βάση είναι 1 δισ. ευρώ.
Κι επειδή έρχεται η ώρα της κρίσης, για τα πρώτα F-16V έχουμε μια πρώτη εικόνα για την τάξη μεγέθους της δαπάνης υποστήριξης που απαιτούν, συγκριτικά με τα παλαιότερης τεχνολογίας; Διότι από ένα καθηλωμένο F-16V επειδή δεν υποστηρίχθηκε όπως έπρεπε, σε περίπτωση σύγκρουσης, είναι πολύ πιο χρήσιμο και τελικά θα επικρατήσει το παλαιότερο F-16 Block 30/40/50. Διότι πολύ απλά θα πετάει και θα μπορεί να εξαπολύσει το φονικό του φορτίο. Το έχουμε προβλέψει; Και αυτό αφορά αποκλειστικά τον στόλο μαχητικών. Κάτι ανάλογο ισχύει και για τον στόλο μεταφορικών αεροσκαφών, για τον στόλο των ελικοπτέρων, μεταφορικών και επιθετικών και πάει λέγοντας.
Η εποχή των φοβερών και τρομερών τεχνικών του Κλάδου (εξ υπαξιωματικών, που σήμερα βρίσκονται “στα κάγκελα”) που έβρισκαν τη λύση με κάποια “πατέντα“, με αποτέλεσμα τα αεροσκάφη να επιχειρούν έστω και με κάποιους συμβιβασμούς, έχει παρέλθει ανεπιστρεπτί. Την εποχή των υπερσύγχρονων υπολογιστών, του λογισμικού και των αλγορίθμων, χέρι στα αεροσκάφη δύσκολα βάζεις όπως στα παλαιότερα F-16 και τα Mirage, που τα παρατήσαμε στην τύχη τους…
Επίσης, στην προκειμένη περίπτωση, η συζήτηση αφορά μόνο την Πολεμική Αεροπορία. Δεν καταπιάνεται με τις χερσαίες και τις ναυτικές δυνάμεις. Έχουμε άραγε καμιά ιδέα της πραγματικής κατάστασης του αρματικού στόλου; Ή μήπως ακούμε 1.000+ άρματα μάχης και τα φανταζόμαστε να προελαύνουν στο προγεφύρωμα της Αδριανούπολης; Έχουμε άραγε καμία ιδέα σε ποιο ποσό ανέρχεται η υποστήριξη σύγχρονων φρεγατών όπως οι γαλλικές FDI-HN και οι ιταλικές Bergamini;
Επιστροφή στη λογική
Για να τα ξεκαθαρίζουμε λοιπόν. Δεν πρόκειται ούτε για αντιπολιτευτικό οίστρο ούτε για τη συνήθη γκρίνια επί πάντων. Πρόκειται για τη μία και μόνη ουσία που οδηγεί σε επιχειρησιακή διαθεσιμότητα. Και για λόγους ηθικού, όλοι είμαστε διατεθειμένοι να δεχθούμε ένα επίπεδο δημόσιας ρητορικής στα θέματα της άμυνας.
Μήπως όμως καταλήξαμε να πέσουμε και οι ίδιοι θύμα της ρητορικής μας; Μήπως χρησιμοποιείται από τους πολιτικούς τόσο ανεύθυνα, ώστε δημιουργεί μια εικονική πραγματικότητα, η οποία καταλήγει να εφησυχάζει, ενώ τα προβλήματα στη βάση της πυραμίδας εθνικής στρατιωτικής ισχύος επιδεινώνονται κάθε μέρα που περνά;
Καλά είναι τα “βιοκλιματικά” κτίρια και χρήσιμη η εικόνα που περνά στον ξένο επισκέπτη για τη σύγχρονη Ελλάδα. Σημαντική και η δραστηριοποίηση του ιδιωτικού τομέα, ιδίως του τμήματος αυτού που προσδοκά να συμμετάσχει στο σύγχρονο Ελντοράντο του επανεξοπλισμού της Ευρώπης. Αρκεί όμως να μη συμβάλλει ακούσια στην επικράτηση στην κοινωνία της εικονικής πραγματικότητας σε βάρος όσων θα έπρεπε να έχουν ήδη γίνει από μια νοικοκυρεμένη -και στα θέματα άμυνας- χώρα.
Διότι όταν έχεις βγάλει “δίσκο” και προσπαθείς να μαζέψεις μερικές δεκάδες εκατομμύρια για να βάλεις μπροστά -με υπερδεκαετή καθυστέρηση- την αναβάθμιση των τεσσάρων 30χρονων φρεγατών MEKO 200HN, οι οποίες την τρέχουσα περίοδο είναι οι μοναδικές αξιόμαχες -grosso modo πάντα…- μεγάλες μονάδες επιφανείας αν συμβεί το απευκτέο, ΟΧΙ δεν προδίδει νοικοκυρεμένη διαχείριση.
Σε μια δομή ναυτικών δυνάμεων που προέβλεπε μέχρι πρόσφατα 18 (!) φρεγάτες, χωρίς να εξετάσουμε καν τα σκάφη άλλων εκτοπισμάτων ή τα υποβρύχια. Σήμερα ζοριζόμαστε μπας και τις φτάσουμε σε μερικά χρόνια 12 φρεγάτες… Και είναι μόνο ένα από τα πολλά παραδείγματα, που αφορούν όλους τους Κλάδους των Ενόπλων Δυνάμεων.
Με αυτή την εικόνα κατά νου και αποκλειστικά προσεγγίζοντας το θέμα με όρους αποτροπής, δεν μπορείς να μη σκεφτείς το αν τα 8 εκατ. ευρώ που δημιούργησαν το “βιοκλιματικό ΥΠΕΘΑ”, ήταν καλύτερο να εξασφαλιστούν για ανταλλακτικά, υλικά, πυρομαχικά και απαράδεκτα παραμελημένες συντηρήσεις υλικού…
Σε συνεργασία με το defence-point.gr
 
    



