Φωνάζει ο κλέφτης…

Δική της –όπως συνήθως κάνει– ερμηνεία δίνει η τουρκική πλευρά σε ό,τι συμβαίνει πέρα από τα σύνορά της. Με ύφος τιμητή αντέδρασε το τουρκικό Υπουργείο Εξωτερικών στις δηλώσεις του ελληνικού σε σχέση με την ανάγνωση αποσπασμάτων του Κορανίου στο μουσείο της Αγίας Σοφίας. Όπως κατ’ επανάληψη έχει κάνει στο παρελθόν, αλλά και πρόσφατα με τις υποδείξεις του στον Έλληνα Πρόεδρο της Δημοκρατίας σε σχέση με το διεθνές δίκαιο και το σεβασμό του.

Τη φορά αυτή «καταδίκασε» την Ελλάδα για την αντίδρασή της και πρόσθεσε πως «η ιστορία της στον τομέα της θρησκευτικής ελευθερίας, που συγκαταλέγεται στα θεμελιώδη ανθρώπινα δικαιώματα, είναι γνωστή». Οικεία στην Τουρκία η τακτική του θύτη να εγκαλεί το θύμα ή τρίτους για κακουργίες που ο ίδιος έχει διαπράξει.

Μαύρο παρελθόν

Η Άγκυρα ματαιοπονεί όσο και αν συστηματικά επιχειρεί να εξαλείψει τα ανομήματά της. Ας κοιτάξει πόσα Κοινοβούλια δυτικών χωρών έχουν καταδικάσει, με ψηφίσματά τους, τη σαρωτική και με σχέδιο εξαφάνιση αλλογενών πληθυσμών της Μικράς Ασίας.

Και ας θυμηθεί πόσο έχει διαπρέψει στον τομέα της θρησκευτικής καταπίεσης. Έχει το θλιβερό προνόμιο να έχει απαγχονίσει Οικουμενικό Πατριάρχη και να έχει αφήσει τον όχλο να «αποδώσει δικαιοσύνη» λιντσάροντας τον Μητροπολίτη Σμύρνης.

• Δεν είναι αλήθεια ότι το 1924 και το 1925 ο ψευδοπατριάρχης Παπαευθύμ Ερενερόλ –που εφευρέθηκε από την Άγκυρα– και οι οπαδοί του κατέλαβαν τέσσερις ορθόδοξους ναούς της κοινότητας Γαλατά;
• Δεν είναι αλήθεια ότι έναν άλλο Οικουμενικό Πατριάρχη, τον Κωνσταντίνο Στ’, τον συνέλαβαν και τον απέλασαν το 1925 οι τουρκικές αρχές, χαρακτηρίζοντάς τον ανταλλάξιμο; Κι αυτό παρά την αντίθετη απόφαση της Επιτροπής Ανταλλαξίμων.
• Έχουν, μήπως, οι τουρκικές αρχές να προσάψουν σε κάποιον άλλον συλλήψεις και εκτοπισμούς ανώτατων θρησκευτικών λειτουργών άλλου θρησκεύματος, όπως οι ίδιες έκαναν το 1942 με τους Μητροπολίτες Χαλκηδόνος Μάξιμο και Ίμβρου και Τενέδου Ιάκωβο;

Καλό θα ήταν, όσοι στην Άγκυρα αποπειρώνται να εγκαλέσουν την Ελλάδα για έλλειψη σεβασμού των θρησκευτικών ελευθεριών και δικαιωμάτων, να μελετούν την μη λογοκριμένη ιστορία για να διδάσκονται και να αποφεύγουν πολιτικές που έχουν ανεξίτηλα στιγματίσει την εικόνα τους. Το πογκρόμ του Σεπτεμβρίου του 1955 κατά των Ελληνορθόδοξων της Κωσταντινούπολης βοά για τις ανήκουστες επιδόσεις του τουρκικού κράτους, μέσω ενός καλά καθοδηγημένου όχλου.

Έξι εκκλησίες καταστράφηκαν ολοκληρωτικά, ο Ιερέας της Μονής Μπαλουκλή Χρύσανθος Μανιάς κάηκε ζωντανός, ένας Επίσκοπος, ο Γεράσιμος και ένας Διάκονος, ο Ευάγγελος, τραυματίστηκαν ενώ οι τάφοι των Πατριαρχών, στον περίβολο της Μονής Μπαλουκλή, ανασκάφηκαν. Και, δέκα χρόνια μετά, το 1965, την ώρα της Θείας Λειτουργίας, μεικτή επιτροπή των Υπουργείων Οικονομικών και Εξωτερικών και της Γενικής Διεύθυνσης Βακουφίων, ζήτησε να κάνει διαχειριστικό έλεγχο στο ναό του Αγίου Γεωργίου στο Οικουμενικό Πατριαρχείο.

Χωρίς φραγμούς

Οι τουρκικές παραβιάσεις των θρησκευτικών δικαιωμάτων δεν εξαντλούνται εκεί. Το 1971 αποφασίστηκε η απαγόρευση λειτουργίας του θεολογικού τμήματος της Σχολής της Χάλκης με αποτέλεσμα να κινδυνεύει από ασφυξία ο αρχαιότερος θεσμός που λειτουργεί στην τουρκική επικράτεια, το Οικουμενικό Πατριαρχείο.

Η θλιβερή πρακτική κατά των θρησκευτικών δικαιωμάτων και ελευθεριών συνεχίστηκε με την πρωτοφανή επέμβαση του τουρκικού κράτους στα της εκλογής του Οικουμενικού Πατριάρχη (1972) με το αιτιολογικό του εκσυγχρονισμού του μηχανισμού εκλογής του! Και για να μην αφήσει κενά στη σειρά καταπιέσεων και παραβάσεων στοιχειωδών κανόνων θρησκευτικής ελευθερίας, η Άγκυρα επανήλθε στην πρακτική της απαγόρευσης εξόδου από την Τουρκία ορθόδοξων Ιεραρχών.

Έτσι ο, ανά την παγκόσμια χριστιανική κοινότητα γνωστός, Μητροπολίτης Χαλκηδόνος Μελίτων Χατζής δεν μπόρεσε να εκπροσωπήσει τον Οικουμενικό Πατριάρχη στην ενθρόνιση του Αρχιεπισκόπου Καντέρμπουρυ το 1975.

Και η απαγόρευση συνεχίστηκε, αρχικά με την παρεμπόδιση εξόδου από τη χώρα των Μητροπολιτών Φιλαδελφείας και Μελιτινής και, στη συνέχεια, με την άρνηση χορήγησης διαβατηρίων σε ανώτερους και ανώτατους Ιεράρχες. Ακριβώς όπως συμβαίνει σε κάθε ολοκληρωτικό καθεστώς.

Η ιστορία της παραβατικής δραστηριότητας του τουρκικού κράτους κατά των θρησκευτικών δικαιωμάτων και ελευθεριών είναι μακρά και, δυστυχώς, στιγματισμένη με αναρίθμητα, αλλά καταγεγραμμένα, θλιβερά περιστατικά.

Ανατρέχοντας στο ημερολόγιο των μεθοδεύσεων αυτών, μαθαίνει κανείς για τις φοιτητικές εκδηλώσεις και συνθήματα σε βάρος του Οικουμενικού Πατριαρχείου το 1977, για τις κλοπές, τις ιεροσυλίες και τους βανδαλισμούς χώρων λατρείας και νεκροταφείων και πολλά άλλα.

Από τότε που ο Ισμέτ Πασά προσυπέγραψε τη Συνθήκη Ειρήνης της Λωζάννης, η χώρα του τήρησε ξεχωριστά αρνητική στάση απέναντι στο Οικουμενικό Πατριαρχείο και το πλήρωμά του στην Κωνσταντινούπολη, την Ίμβρο και την Τένεδο. Δήμευσε ναούς και ακίνητα που του είχαν περιέλθει από δωρεές.

Παιδαριώδη συμπεριφορά

Στη Θράκη, τριακόσια τεμένη είναι στη διάθεση της μουσουλμανικής μειονότητας που ζει εκεί και κανένα από αυτά δεν έχει θιγεί. Οι Μουφτήδες, έχουν όχι μόνο θρησκευτικά καθήκοντα, άλλα και δικαστικά. Αποτελούν τη μοναδική εξαίρεση στην Ευρώπη, όπου –για ορισμένα θέματα– εφαρμόζεται ο ισλαμικός νόμος (Σαρία) πράγμα που δεν συμβαίνει ούτε στην ίδια την Τουρκία. Στη Θράκη, το θρήσκευμα δεν διώκεται, όπως δεν διώκονται ακόμα και άτομα που, εξυπηρετώντας ξένα συμφέροντα, αντιποιούνται τις νόμιμες θρησκευτικές αρχές.

Ας έχει τη σύνεση η τουρκική πλευρά να μην προκαλεί. Αν ελπίζει να πείσει, αυτό ίσως συμβεί μόνο στο εσωτερικό της Τουρκίας, όπου η ιστορική αφήγηση είναι διατεταγμένη. Στα μάτια της Δύσης, οι προσπάθειες της Άγκυρας να αποσείσει ευθύνες ηχούν παράταιρα και κρίνονται παιδαριώδεις.

Μπορεί να υπήρξαν στιγμές που το Οικουμενικό Πατριαρχείο, η ιεραρχία του και το ποίμνιό του γνώρισαν κάποιες καλές μέρες. Όμως, αυτά τα διαλείμματα δεν είναι ικανά να λευκάνουν τις πολλές και σκοτεινές σελίδες που ηθελημένα έγραψε η Άγκυρα με το ίδιο της το χέρι.