Φόρμουλα για χωριστές κυριαρχίες δια χειρός -βεβαίως- Βρετανών!

Το θέμα της κυριαρχίας θα αποτελέσει το κλειδί, που οι εν δυνάμει μεσολαβητές στο Κυπριακό, κυρίως οι Βρετανοί, θεωρούν ότι θα μπορέσει να… ξεκλειδώσει το παρατεταμένο αδιέξοδο. Αυτή την περίοδο και ενόψει και της καθόδου της προσωπικής απεσταλμένης του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών στην Κύπρο, Μαρία Ανχέλα Κουεγιάρ, γίνεται προσπάθεια προετοιμασίας του εδάφους μέσα από βολιδοσκόπηση των εμπλεκόμενων.

Οι διάφοροι διεθνείς παίκτες ξεκινούν από το γεγονός ότι η κατοχική πλευρά επιμένει σε λύση δυο κρατών. Διατυπώνεται δε τούτο, διά της αξίωσης για αναγνώριση κυριαρχικής ισότητας και ίσου διεθνούς καθεστώτος. Η Λευκωσία παραμένει ως γνωστό στη γραμμή, η οποία στηρίζεται στις αποφάσεις του ΟΗΕ για μια κυριαρχία και πολιτική ισότητα, όπως περιγράφεται από τις αποφάσεις και τα ψηφίσματα του Διεθνούς Οργανισμού.

Το Φόρεϊν Όφις, που θεωρεί ότι έχει την πατέντα στο Κυπριακό, έχει διαμορφώσει, σύμφωνα με πληροφορίες, διάφορα σενάρια, με στόχο όπως υποστηρίζουν, «να σπάσει το αδιέξοδο». Να βρεθεί φόρμουλα «κοινά αποδεκτή». Η βρετανική προσέγγιση στηρίζεται στη θέση ότι οι εμπλεκόμενοι θα πρέπει, στο θέμα της κυριαρχίας, να κάνουν “ένα βήμα πίσω”. Το ζητούμενο, βέβαια, είναι κατά πόσο υπάρχει η δυνατότητα και εν πολλοίς η πολυτέλεια, κυρίως για την ελληνική πλευρά, να γίνει ένα βήμα προς τα πίσω, σε ένα τόσο σημαντικό ζήτημα.

Τι αναφέρουν τα σενάρια;

Το “ένα βήμα πίσω”, θεωρούν ότι μπορεί να είναι η αποδοχή χωριστής κυριαρχίας. Επί τούτο επικαλούνται “προηγούμενο”. Ποιο είναι αυτό; Η συμφωνία Αναστασιάδη- Έρογλου του Φεβρουαρίου 2014, που επιτεύχθηκε με αμερικανική παρέμβαση, διά της υφυπουργού Εξωτερικών των ΗΠΑ, Βικτόριας Νούλαντ ( ήταν τότε είναι και τώρα στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ). Η συμφωνία εκείνη, σε σχέση με την κυριαρχία, αναφέρει πως είναι μεν μια, αλλά «εκπηγάζει εξίσου από Ελληνοκυπρίους και Τουρκοκυπρίους». Αυτή η διατύπωση, η οποία χαρακτηρίζεται ως άκρως αρνητική για την ελληνική κυπριακή πλευρά, φαίνεται να επιχειρείται να αξιοποιηθεί και τώρα.

Παράλληλα, επειδή η τουρκική πλευρά, σύμφωνα με το σενάριο, θα “εγκαταλείψει” την πολιτική των δυο κρατών για να αποδεχθεί τις χωριστές κυριαρχίες (!), οι σεναριογράφοι του Φόρεϊν Όφις αναζήτησαν ένα ακόμη δώρο προς την Άγκυρα. Κι αυτό αφορά τη διαχρονική τουρκική θέση πως θα πρέπει να καθοριστεί το καθεστώς των Τουρκοκυπρίων μετά από μια νέα αποτυχία. Αυτή είναι θέση της Άγκυρας αλλά και του πολιτικού συστήματος στα κατεχόμενα. Τι σημαίνει αυτό; Να δοθεί διέξοδος (way out) στην αποσχιστική οντότητα, να “περπατήσει” διεθνώς. Το Φόρεϊν Όφις επικαλείται ένα βρετανικό μοντέλο για να ενισχύσει την προσέγγιση αυτή. Το γεγονός ότι η Σκωτία και η Ιρλανδία μπορούν να διενεργήσουν δημοψήφισμα εξόδου από το Ηνωμένο Βασίλειο.

Είναι προφανές πως, επιχειρείται στην προκειμένη περίπτωση προσαρμογής του μοντέλου στους σχεδιασμούς στην Κύπρο, γιατί στη Βρετανία δεν ισχύει ό,τι προσπαθούν να προωθήσουν εδώ. Για παράδειγμα, όταν διενήργησε δημοψήφισμα απόσχισης η Σκωτία, είχε πρώτα ανάψει το πράσινο φως το Λονδίνο. Στην περίπτωση του σεναρίου για την Κύπρο, αυτό θα αποφασισθεί βασικά από το κατοχικό καθεστώς, σε περίπτωση που υπάρξει τέλμα στο Κυπριακό, σε ένα νέο δημοψήφισμα απορριφθεί το σχέδιο. Θα προσφέρεται, δηλαδή, τρόπος εξόδου στους “απομονωμένους” Τουρκοκύπριους. Είναι σαφές πως μια τέτοια διευθέτηση εμπεριέχει μεγάλους κινδύνους.

Η τουρκική πλευρά, έχοντας στη φαρέτρα της το σχέδιο Β, που θα είναι η απόσχιση, προφανώς και θα λειτουργεί εκβιαστικά ως προς το περιεχόμενο μιας συμφωνίας. Την ίδια ώρα, έχοντας διασφαλίσει και το σενάριο εξόδου, η κατοχική πλευρά κατά πάσα πιθανότητα, με βάση και την μέχρι τώρα συμπεριφορά της, θα μεθοδεύσει τις εξελίξεις για να οδηγηθούν στο σχέδιο Β. Αυτό που βασικά γίνεται λόγος σε σχέση με την επόμενη ημέρα, είναι να υπάρξει αναγνώριση ύπαρξης ενός καθεστώτος των Τουρκοκυπρίων (όχι πλήρης αναγνώριση), το γνωστό “acknowledgement”. Σημειώνεται πως, με βάση τα όσα συζητούνται παρασκηνιακά, στην περίπτωση “εξόδου” της τουρκοκυπριακής πλευράς, δεν θα είναι στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Γνωρίζει η Λευκωσία

Η Λευκωσία, αναφέρουν συναφείς πληροφορίες, έχει εικόνα για τα όσα συζητούνται παρασκηνιακά καθώς διάφορες ιδέες, υπό τη μορφή βολιδοσκόπησης, τέθηκαν και ενώπιον της. Η θέση της είναι πως το θέμα της κυριαρχίας δεν μπορεί να τύχει διαπραγμάτευσης, γνωρίζοντας και τις διαχρονικές επιδιώξεις της κατοχικής δύναμης. Όλα αυτά είναι σενάρια υψηλού ρίσκου, όπως σημείωναν ενημερωμένες πηγές, οι οποίες τόνιζαν ότι δεν μπορεί κανείς «για να αποφύγει τη διχοτόμηση, πρέπει στο τέλος να την αποδεχθεί»!

Πάντως, η αναθέρμανση των σχέσεων Ελλάδος και Τουρκίας, που ενθαρρύνεται από διάφορους ισχυρούς διεθνείς παίκτες, κυρίως από ΗΠΑ, ΝΑΤΟ αλλά και ΕΕ, ενδέχεται να επηρεάσει το Κυπριακό. Είτε αφήνοντάς το στο περιθώριο, για να μην υπάρχουν αρνητικές επιδράσεις στα ελληνοτουρκικά, είτε διά πιέσεων να “τελειώσει” το πρόβλημα στη βάση και των πιο πάνω σεναρίων.