Γιατί δεν υπάρχει ενιαίο αμυντικό δόγμα με την Κύπρο

Κάποιες κυβερνήσεις στην Ελλάδα, κυρίως της δεξιάς και του… προοδευτικού «εκσυγχρονιστικού μπλοκ», κατά καιρούς επιχείρησαν να βγάλουν από την εξίσωση το Κυπριακό, θεωρώντας ότι μπορούν χωρίς τον… πονοκέφαλο αυτό να βελτιώσουν τις ελλαδοτουρκικές σχέσεις. Πρόκειται για μια προσέγγιση, η οποία αγνοεί τη συνολική στρατηγική της κατοχικής Τουρκίας.

Αγνοεί το γεγονός ότι η Άγκυρα αντιμετωπίζει τον ελληνισμό, την Ελλάδα και την Κύπρο, ως ενιαίο μέτωπο. Αγνοεί το γεγονός ότι η Τουρκία, έχει εντάξει στους επεκτατικούς σχεδιασμούς της και τις δυο χώρες. Άλλωστε όσες προσπάθειες έγιναν από πλευράς της Αθήνας να κάνει ανοίγματα προς την Άγκυρα, να ξεκινήσει συζητήσεις, αφήνοντας στη γωνία το Κυπριακό, απέτυχαν. Σημειώνεται πως το Κυπριακό τέθηκε στη  σωστή του διάσταση επί Κοτζιά ενώ το δόγμα η Κύπρος αποφασίζει και η Ελλάδα συμπαρίσταται άλλαξε με το «συναποφασίζουν» επί Ανδρέα Παπανδρέου.

Για να μπορέσει η ελληνική πλευρά, σε Ελλάδα και Κύπρο, να αντιμετωπίσει τον τουρκικό επεκτατισμό, θα πρέπει να λειτουργήσει ενιαία και στη βάση ενός ολοκληρωμένου σχεδιασμού. Ξεκινώντας από την αφετηρία ότι η Ελλάδα, έχει πέραν των αδελφικών δεσμών, συμβατικές κι άλλες υποχρεώσεις έναντι της Κύπρου. Αλλά και ευθύνες και για τα όσα (ιστορικά πλέον) έχουν διαδραματισθεί στο νησί. Λαμβάνοντας όλα αυτά υπόψη θα πρέπει να φθάσουν στο διά ταύτα. Πώς, δηλαδή, στην πράξη, όχι στη θεωρία, ρητορικά, θα αντιμετωπίσει την επιθετική, ιμπεριαλιστική Άγκυρα.

Πως θα αντιμετωπιστεί η Τουρκία

Πρώτο, θα πρέπει να αξιολογηθούν οι τουρκικοί σχεδιασμοί, μετά, βέβαια, που θα “αναγνωρίσουμε” τους στόχους της Άγκυρας, όλο το φάσμα των επιδιώξεών της, την στρατηγική της. Δεύτερο, από τη στιγμή που στην αντίπερα όχθη οικοδομούν σχέδια, αντιμετωπίζοντας ενιαία την Ελλάδα και την Κύπρο, έτσι θα πρέπει να αντιμετωπισθεί και η Τουρκία. Κι αυτό μπορεί να γίνει με τη διαμόρφωση ενός πολιτικου-διπλωματικού δόγματος παράλληλα με το ενιαίο αμυντικό δόγμα. Αυτό το εγχείρημα, του αμυντικού δόγματος, που επιβάλλει ενιαίο σχεδιασμό, επιχειρήθηκε και στο παρελθόν, επί διακυβέρνησης Ανδρέα Παπανδρέου. Δεν δοκιμάσθηκε για να κριθεί, οι μόνες επιδόσεις ήταν οι αγορές στρατιωτικού εξοπλισμού.

Έμεινε, ωστόσο, στη μέση η προσπάθεια, γιατί στο μεταξύ τον διαδέχθηκε ο Σημίτης και κατέρρευσε με το φιάσκο των S-300. Σημειώνεται ότι φάνηκε το μεγάλο κενό στην κρίση των Ιμίων. Η Λευκωσία, παρά τις προσπάθειες, δεν κατάφερε τις ώρες της κρίσης, να έχει οποιαδήποτε επικοινωνία με την Αθήνα. Συνεπώς, το δόγμα έμεινε στα χαρτιά και στις επικοινωνιακές ασκήσεις δημόσιας προβολής. Για να υπάρξει, στην πράξη, ένα ενιαίο αμυντικό δόγμα Ελλάδος και Κύπρου, θα πρέπει να είναι ενιαίος ο σχεδιασμός άμυνας. Τούτο σημαίνει πως όλα τα σχέδια θα ξεκινούν από την Έβρο μέχρι την Κύπρο. Κι αυτό προϋποθέτει και αγορές -και από τα δυο κράτη- που θα στηρίζονται σε αυτό το σχεδιασμό.

Η διαμόρφωση μιας αποτρεπτικής δύναμης είναι απαραίτητη για να μπορέσουμε να αντιμετωπισθεί η τουρκική πολιτική. Για παράδειγμα, εάν υπήρχε το δόγμα, θα γινόντουσαν και προληπτικές κινήσεις και αποτρεπτικές ενέργειες, όταν η Άγκυρα έστελνε πλοία στην κυπριακή ΑΟΖ. Τότε διαφορετικά θα ήταν τα δεδομένα. Με τέτοιες κινήσεις φρενάρονται οι επιθετικές κινήσεις της Άγκυρας. Αποτελούν εργαλείο, που απομακρύνουν τη σύγκρουση, ένα θερμό επεισόδιο, τον πόλεμο.

Τρίτο, θα πρέπει να δημιουργηθεί ένα ενιαίο σύστημα Διαχείρισης Κρίσεων. Για να προχωρήσουν τα δυο κράτη σε αυτή τη συνεργασία, θα πρέπει να αποποιηθεί η Αθήνα το διαχρονικό δόγμα ότι «η Κύπρος κείται μακράν». Ένα δόγμα, που έχει καθορίσει τη στάση της Ελλάδος το 1974. Πέραν από τις στενές αδελφικές σχέσεις, η Ελλάδα θα μπορούσε να δημιουργήσει στην περιοχή και συμφέροντα. Άλλες χώρες το επιδιώκουν χρησιμοποιώντας την Κύπρο. Η  Ελλάδα το μόνο που κάνει είναι να συμμετάσχει στα τριμερή σχήματα συνεργασίας με χώρες της περιοχής. Θα πρέπει να πάψουν Ελλάδα και Κύπρος να είναι προβλεπτές και να καταφεύγουν στον κατευνασμό, προσφέροντας έδαφος στην κατοχική δύναμη να προχωρήσει.