Γιατί η κυβέρνηση δεν παίρνει στα σοβαρά την εγχώρια αμυντική βιομηχανία

Πρόσφατα πέρασε από τη Βουλή το νομοσχέδιο του υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων για τα θέματα των δημοσίων συμβάσεων και των προμηθειών. Αυτό περιείχε και θέματα διαδικασιών που αφορούσαν την προμήθεια οπλικών συστημάτων για την αμυντική θωράκιση της χώρας. Ωστόσο, ψηφίστηκε χωρίς τελικά να δίνει τις λύσεις που χρειάζονται για να βελτιώσει τα λειτουργικά προβλήματα που διέπουν τις συμβάσεις των προμηθειών του δημόσιου και του τομέα της άμυνας, με στόχο την ανάπτυξη της οικονομίας στον επενδυτικό τεχνολογικό τομέα.

Γνωρίζουμε ότι το η Γενική Διεύθυνση Αμυντικών Εξοπλισμών και Επενδύσεων (ΓΔΑΕΕ) με τον νόμο 3433/2006 ( Α’ 20), άρθρο 72 παρ.3 στοιχείο (β) έχει συσταθεί για τις προμήθειες αμυντικού υλικού των Ενόπλων Δυνάμεων. Είναι αρμόδια για το σχεδιασμό και την υλοποίηση αποφάσεων επί θεμάτων αμυντικών προγραμμάτων και συμβάσεων προμήθειας κύριου και λοιπού εξοπλισμού εξοπλιστικών προγραμμάτων, συμβάσεων διασφάλισης ποιότητας καθώς και των αμυντικών επενδύσεων και των τεχνολογικών ερευνών.

Ουσιαστικά με το άρθρο 151 του παρόντος νομοσχεδίου, η ΓΔΑΕΕ αποτελεί ένα επιτελικό βραχίονα και σύμβουλο του εκάστοτε υπουργού της Εθνικής Άμυνας. Δεν διαθέτει τις αποτελεσματικές αρμοδιότητες και τα κατάλληλα εργαλεία να παρακολουθεί και ιδιαίτερα να δίνει τις απαιτούμενες άμεσες λύσεις. Αυτό αφορά τόσο στα υπό σχεδίαση αμυντικά προγράμματα του υπουργείο Εθνικής Άμυνας και της εγχώριας αμυντικής βιομηχανίας, όσο και σε αυτά που βρίσκονται σε εξέλιξη και αντιμετωπίζουν τις γνωστές παθογένειες. Οι τελευταίες οφείλονται είτε στις οικονομικές δυσχέρειες, είτε στην έλλειψη έμπειρου τεχνικού προσωπικού, είτε στην έλλειψη οργάνωσης.

Επιπλέον το άρθρο 149 δεν περιλαμβάνει διάταξη που να υποχρεώνει την πολιτεία σε κάθε σύμβαση προμήθειας οπλικών συστημάτων να υφίσταται όρος βιομηχανικών επιστροφών. Αυτές θα μπορούσαν να γίνουν είτε υπό μορφή κατασκευής μέρους συστήματος ή υποσυγκροτήματος είτε υπό μορφή μεταφοράς τεχνογνωσίας, είτε με τεχνολογική έρευνα οπλικού συστήματος συνδεδεμένο με την πανεπιστημιακή και επιστημονική κοινότητα της χώρας. Όλα αυτά καθιστούν την εγχώρια αμυντική βιομηχανία αναιμική, χωρίς όραμα. Δείχνουν ότι δεν μπορούμε να διακρίνουμε λογικές ανάπτυξης της οικονομίας που να έχουν ως βάση την επαναστατική τεχνολογική ανάπτυξη.

Μία λογική που έχει αναγκάσει το επιστημονικό και το τεχνικό ανθρώπινο δυναμικό της χώρας να αναζητήσει τις ευκαιρίες εργασίας σε άλλες χώρες. Παρατηρούμε ότι το υπουργείο Οικονομίας με τη λογική του “κουμπαρά” που διακατέχεται προσπαθεί με κινήσεις ανορθόδοξες ως προς την τεχνολογία, να επιβάλει ως οικονομικός τοποτηρητής μία κατάσταση που δεν συνάδει με την τεχνολογική ανάπτυξη της βιομηχανίας.

Προϊστάμενος το υπουργείο Οικονομικών!

Το υπουργείο Εθνικής Άμυνας δεν διαθέτει τις αρμοδιότητες στην παρακολούθηση και στην επέμβαση ώστε να δίνει λύσεις στα αμυντικά προγράμματα που το αφορούν τα οποία βρίσκονται σε εξέλιξη στην εγχώρια βιομηχανία. Απλά παρακολουθεί την εξέλιξη των αμυντικών προγραμμάτων, αποφεύγοντας συστηματικά να συντονιστεί με το υπουργείο Οικονομίας για διάφορους λόγους, είτε προσωπικούς, είτε λόγω διαφορετικών αντιλήψεων. Ουσιαστικός προϊστάμενος της ΕΑΒ και των ΕΑΣ είναι το υπουργείο οικονομικών, το οποίο αποφασίζει για την τεχνοοικονομική υποδομή και λειτουργία των εν λόγω Βιομηχανικών Μονάδων. Μία λογική άρρωστη, χωρίς αναπτυξιακό όραμα, με χαρακτήρα συνεχούς χρηματοδότησης που οδηγεί στο πουθενά.

Το υπουργείο Ανάπτυξης μαζί με το υπουργείο οικονομικών και το υπουργείο της Εθνικής Άμυνας έχουν αναλάβει την διευθέτηση του θέματος των ναυπηγείων τόσο της Ελευσίνας που τα χρέη της αγγίζουν τα 370 εκατ. ευρώ περίπου (στο Πολεμικό Ναυτικό, στις τράπεζες, στα ασφαλιστικά ταμεία ,σε κοινωφελείς οργανισμούς, στους εργαζόμενους), όσο και του Σκαραμαγκά. Μία ιστορία μπλεγμένη με πολλούς μνηστήρες που η κάθε πλευρά προσπαθεί με όλα τα μέσα που διαθέτει πολιτικά να επιπλεύσει σε βάρος του δημοσίου.

Η κατάσταση γίνεται ακόμη πιο πολύπλοκη εν αναμονή της απόφασης της κυβέρνησης για την προμήθεια των νέων φρεγατών σε συνδυασμό με το ποσοστό της συνδρομής των ναυπηγείων στη κατασκευή τους, που συνδέονται και με την αναβάθμιση των φρεγατών ΜΕΚΟ. Ένα θέμα που η κυβερνητική απόφαση καθυστερεί για αδιευκρίνιστους λόγους, γεγονός που δημιουργεί θολές σκέψεις.

Είχαμε τη συμφωνία της προμήθειας των αεροσκαφών Rafale, χωρίς αυτή η σύμβαση να προβλέπει βιομηχανικές επιστροφές, που θα έδιναν οικονομοτεχνική πνοή στην εγχώρια κρατική ή ιδιωτική αμυντική βιομηχανία. Παρατηρούμε δηλαδή, ας μου επιτραπεί η έκφραση, ένα “αλαλούμ” στη λογική της κυβέρνησης ως προς το γενικό σχεδιασμό και την παρακολούθηση των αμυντικών προγραμμάτων. Δείχνει ότι έχει χαθεί ο προσανατολισμός της, ως προς την ουσιαστική διαχείριση της αμυντικής εγχώριας βιομηχανίας.

Τα ερωτήματα

Δεν καταλαβαίνει ότι δεν υφίσταται ένας σοβαρός κυβερνητικός φορέας που να μπορεί να διαχειριστεί το όλο έργο της εγχώριας βιομηχανίας; Δεν καταλαβαίνει ότι με αυτή τη λογική δεν είναι δυνατόν να σχεδιαστεί το μέλλον της τεχνολογικής ανάπτυξης της οικονομίας μας; Δεν καταλαβαίνει ότι με αυτή τη λογική δεν είναι δυνατόν να δοθεί πνοή στην έρευνα για νέα καινοτόμα κατασκευαστικά προγράμματα;

Δεν καταλαβαίνει ότι με αυτή τη λογική δεν είναι δυνατόν να δοθούν οι απαιτούμενες λύσεις, ώστε να ξεκολλήσουν τα αμυντικά προγράμματα που βαδίζουν με βήματα χελώνας; Δεν καταλαβαίνει ότι δεν υπάρχει ο μακροχρόνιος σχεδιασμός για τη μεταφορά νέας τεχνογνωσίας και της έρευνας για νέα ευέλικτα οικονομικά ωφέλιμα αμυντικά προγράμματα, που θα δώσουν νέα δυναμική στην οικονομία;

Ας καταλάβει η κυβέρνηση ότι αν δεν υπάρξει ένας συντονιστικός κυβερνητικός φορέας ανάλογου κύρους. Ο οποίος θα διαθέτει τα απαιτούμενα οικονομικά εργαλεία και το κατάλληλο επιστημονικό τεχνικό και οικονομικό ανθρώπινο δυναμικό, το οποίο θα διαθέτει τις αρμοδιότητες να σχεδιάζει μακροπρόθεσμα, προετοιμάζοντας την εγχώρια αμυντική βιομηχανία σε κατασκευαστικά και έρευνας προγράμματα, και παράλληλα να μπορεί να δίνει λύσεις σε προγράμματα που βρίσκονται σε στασιμότητα, θα βρισκόμαστε στο ίδιο σημείο, και οι νέοι επιστήμονες θα δραπετεύουν σε άλλες πατρίδες.