Γιατί η στρατιωτικά πανίσχυρη Τουρκία είναι εικόνα ψυχολογικού πολέμου

Η εικόνα που θέλει την Τουρκία στρατιωτικά πανίσχυρη συντίθεται από ανακρίβειες και υπερβολές. Τόσες όσες χρειάζονται για να τρομοκρατηθεί ο ελληνικός λαός και κατ’ αυτόν τον τρόπο οι ελληνικές πολιτικές ελίτ να προετοιμάσουν το έδαφος για να αναζητήσουν κάποια συμβιβαστική λύση –συνεκμετάλλευση ή ό,τι άλλο– που θα συνεπάγεται εθνικές εκπτώσεις, αλλά θα είναι συμβατή με τις επιδιώξεις της Δύσης.

Φυσικά, όπως είναι τα έθιμα στην ημετέρα χώρα, οι σχετικές διαπιστώσεις κινούνται στο αόριστο και ελάχιστα ασχολούνται με αυτό που στην πραγματικότητα συμβαίνει. Πραγματικά η Τουρκία χρησιμοποιεί, ολοένα και πιο συχνά, την προβολή στρατιωτικής ισχύος ως πολιτικό και διπλωματικό επιχείρημα. Πραγματικά έχει σε εξέλιξη εξοπλιστικά προγράμματα με εξαιρετικά φιλόδοξους στόχους. Επιχειρεί ταυτόχρονα να αποκτήσει ισχυρό ναυτικό, ισχυρή αεροπορία και να διατηρήσει ένα βαρύτατο στρατό ξηράς. Να σημειώσουμε ότι ελάχιστα κράτη στην ιστορία μπόρεσαν να έχουν ισχυρές δυνάμεις ταυτόχρονα σε ξηρά και σε θάλασσα –πόσο μάλλον και στον αέρα. Επρόκειτο δε για πολύ πλούσια κράτη.

Η σημερινή Τουρκία έχει Ακαθάριστο Εθνικό Προϊόν πολύ μεγαλύτερο από το αντίστοιχο της Ελλάδας. Σε σύγκριση όμως με τον υπόλοιπο κόσμο η οικονομική της επιφάνεια είναι μέτρια. Το ΑΕΠ της είναι λιγότερο από το μισό του αντίστοιχου της Ρωσίας και κάτι περισσότερο από το μισό εκείνου της Ισπανίας. Βρίσκεται στο ίδιο επίπεδο με χώρες όπως η Σαουδική Αραβία, η Ελβετία, ενώ υπολείπεται του αντίστοιχου μεγέθους της Ολλανδίας.

Πάνω σε αυτήν την οικονομική επιφάνεια στηρίζεται η φιλόδοξη στρατιωτική της ισχύς. Από τα 740 δισ. δολάρια του ΑΕΠ της, “επενδύει” τα 19 σε στρατιωτικές δαπάνες (SIPRI 2018). Δεν πρόκειται για κάτι το υπερβολικό και σίγουρα απέχει πολύ από το να χαρακτηρίσει την τουρκική οικονομία ως “οικονομία πολέμου”. Αντιπροσωπεύει το 2,6% (το μέγιστο) του ΑΕΠ. Σε αναλογία να θυμίσουμε ότι το προπολεμικό έτος 1938 η Γερμανία κατέθετε στις στρατιωτικές δαπάνες το 17% του ΑΕΠ της και η Μεγάλη Βρετανία το 8%.

Τουρκία, όπως λέμε Ισπανία

Ας δούμε όμως που πάνε αυτά τα χρήματα. Οι στρατιωτικές δαπάνες της Τουρκίας είναι παραπλήσιες με τις αντίστοιχες της Ισπανίας. Με αυτό το ύψος δαπανών η Ισπανία διατηρεί 120.000 επαγγελματικό στρατό, χωρίς εφεδρείες, ένα σκάφος του μεγέθους του Anadolu, δύο πλοία αμφιβίου πολέμου, 11 φρεγάτες και μόλις 3 υποβρύχια. Στον αέρα η Ισπανία συντηρεί μια μάχιμη δύναμη 142 αεροπλάνων (μισά F-18 και μισά Typhoon).

Αντίστοιχα η Τουρκία διατηρεί έναν εξαιρετικά βαρύ στρατό ξηράς με 360.000 ενεργούς στρατιώτες, 380.000 εφέδρους και 13.000 περίπου τεθωρακισμένα κάθε είδους. Ένα ναυτικό με 12 υποβρύχια, 16 φρεγάτες και 10 κορβέτες (σε αναμονή του Anadolu) και μία αεροπορία με 245 F-4 και F-16. Είναι προφανές ότι με αυτό το ύψος των δαπανών οι τουρκικές ένοπλες δυνάμεις δεν βρίσκονται στην πλέον ετοιμοπόλεμη κατάσταση.

Εκκρεμεί και εκεί η ανανέωση του αεροπορικού στόλου, η αντικατάσταση πλοίων που κατασκευάστηκαν στην δεκαετία του 1980 (οι 8 φρεγάτες Oliver Hazard Perry, οι κορβέτες D’ Estiennes d’ Orves). Στην ουσία τα ίδια προβλήματα που αντιμετωπίζει η ελληνική πλευρά, τα αντιμετωπίζει και η τουρκική. Μόνο που στη δεύτερη, το μέγεθος των επεκτατικών φιλοδοξιών κάνει τη λύση αυτών των προβλημάτων πιο επιτακτική και πολιτικά πιεστική. Για να μείνουμε στη σύγκριση με την Ισπανία, η τελευταία σπάνια χρησιμοποιεί το στρατό της σε κοστοβόρες στρατιωτικές αποστολές και σε πολέμους. Το αντίθετο συμβαίνει με την Τουρκία.

Η Τουρκία “αιμορραγεί”

Η διατήρηση στρατού κατοχής στην Κύπρο, η πολύμορφη εμπλοκή στη Συρία και τη Λιβύη, η κατάσταση στις κουρδικές περιοχές, η συνεχής πίεση στο Αιγαίο, η επιλογή για μαζική προβολή δύναμης στην ανατολική Μεσόγειο, οι στρατιωτικές αποστολές στον Περσικό Κόλπο και την Αφρική, μάλλον προκαλούν ισχυρές οικονομικές πιέσεις στον στρατιωτικό μηχανισμό του γειτονικού κράτους.

Μια ένδειξη γι’ αυτό είναι ο περιορισμός της στρατιωτικής θητείας σε τρόπο ώστε να εξοικονομηθούν κονδύλια για τις μικρότερες μεν, πλέον αξιόμαχες δε, μονάδες. Φυσικά υπάρχουν όλα αυτά τα επικοινωνιακά του καθεστώτος Ερντογάν για τουρκικά μαχητικά 5ης γενιάς, για αντιτορπιλικά των 7.000 τόνων και πολλά άλλα. Να τα δούμε αυτά στην πραγματική τους διάσταση.

Για παράδειγμα, η Σαουδική Αραβία είναι μία χώρα που συντηρεί ένα εξοπλιστικό πρόγραμμα ανάλογο σε φιλοδοξίες με το τουρκικό. Έχει την ίδια σχεδόν οικονομική ισχύ με την Τουρκία, αν και τον μισό πληθυσμό. Για να εξυπηρετήσει ένα τέτοιο εξοπλιστικό πρόγραμμα το Ριάντ ανέβασε τις στρατιωτικές του δαπάνες στα 68 δισ. δολάρια – σχεδόν τετραπλάσιες των αντίστοιχων τουρκικών. Θα πρέπει λοιπόν να δούμε την αύξηση των τουρκικών στρατιωτικών δαπανών σε ανάλογα ύψη (γύρω στο 10% του ΑΕΠ) για να πιστέψουμε στην άμεση απειλή των τουρκικών υπερεξοπλισμών.

Οι ελίτ τρομοκρατούν την κοινωνία

Η τρομοκράτηση του κόσμου είναι μια τακτική που οι ελληνικές κυβερνητικές ελίτ, αριστερές και δεξιές, έχουν απόλυτα εμπεδώσει στα χρόνια της κρίσης. Την ίδια τακτική χρησιμοποιούν και τώρα. Τις συμφέρει και τις καλύπτει. Με τον φόβο να πλανάται στην κοινωνία, Η προσφυγή στη Χάγη με τουρκική ατζέντα, ή οι περί “συνεκμετάλλευσης” συζητήσεις μπορούν να προχωρήσουν.

Ο φόβος εμποδίζει τους περισσότερους πολίτες να σκεφτούν ορθολογικά, άρα πολιτικά. Με τον τρόπο αυτό επεβλήθη ο ολοκληρωτισμός του μνημονιακού μονόδρομου. Με τον ίδιο τρόπο μεθοδεύουν εθνικές εκπτώσεις κατά τρόπο που να μην προκαλέσουν ισχυρές λαϊκές αντιδράσεις. Επίσης, επιδιώκουν τα ουσιαστικά να περνάνε απαρατήρητα. Για παράδειγμα, η ελληνική κοινωνία θα κληθεί να υπερασπιστεί την πατρίδα όταν το 36% (CIA Factbook) των οικογενειών βρίσκονται κάτω από το όριο της φτώχειας και οι διαδοχικές κυβερνήσεις επικεντρώνονται στο πως θα δώσουν τα σπίτια των φτωχών στα funds.