Γιατί με τρομάζει η επίσκεψη Σίσι στην Άγκυρα
27/07/2023Πετάχτηκα μπαρουτιασμένη απ’ την πολυθρόνα μου, όπου αντανακλούσε η ζέστη της ”φλεγόμενης” οθόνης του υπολογιστή από τις φωτιές στη Ρόδο. Έσφιξα σε γροθιές τις παλάμες μου μέχρι που άσπρισαν οι κλειδώσεις. Τα πύρινα μέτωπα στο νότιο τμήμα της με είχαν αναστατώσει πολύ, όχι μόνο για ανθρωπιστικούς και φιλοζωικούς λόγους, αλλά και για εθνικούς, αφού η αποψίλωση των δασών εκεί αφήνει τα στρατόπεδά μας έκθετα στις τουρκικές υπερπτήσεις και το ξεκλείδωμα των μυστικών τους.
Ήδη βαθιά μέσα μου, συμφύρονταν οι υποψίες για τις πυρκαγιές με τα ”ευχαριστώ” του πρωθυπουργού στον Ερντογάν για τη βοήθεια, τα ντοκουμέντα των εμπρησμών και τον προβληματισμό μου για τη φύλαξη των ακριτικών μας νησιών και την εξωτερική πολιτική μας. Πολιτική που με αφήνει ανικανοποίητη, γιατί στα τελευταία κυβερνητικά σχήματα, οι επιλογές του Κυριάκου Μητσοτάκη στον θώκο του υπουργείου Εξωτερικών γεννούν ερωτηματικά για την… ”μετριοπάθειά” τους, ειδικά η δεύτερη μέχρι παρεξηγήσεως.
Ωστόσο αρνούμαι να σκεφτώ κακοπροαίρετα σαν κάποια φερέφωνα κομμάτων, γιατί δεν αμφισβητώ τον πατριωτισμό του και το κριτήριο επιλογής του. Μόνο προβληματίζομαι για την ανθεκτικότητά του στις πιέσεις των ξένων (ΗΠΑ-Γερμανίας) και την καταλληλότητα των καθ’ ύλην αρμόδιων συμβούλων του για τα εθνικά θέματα.
Συμβούλων που λίγο πολύ συγχρονίζουν τον βηματισμό τους με εκείνον του αμφιλεγόμενου ΕΛΙΑΜΕΠ, πράγμα που μου δημιουργεί ερωτηματικά γιατί το Ελληνικό Ίδρυμα Ευρωπαϊκής και Εξωτερικής Πολιτικής έφτασε να εκπροσωπεί για πολλούς την εθνομηδενιστική τάση στην Ελλάδα και αυτό κάνει τους Τούρκους να το χειροκροτούν.
Να χειροκροτούν κάθε άρθρο μέλους του που θεωρεί ”μαξιμαλιστικό” το νόμιμο δικαίωμα της χώρας μας για επέκταση των χωρικών της υδάτων στα 12 ναυτικά μίλια, βάσει της Σύμβασης του ΟΗΕ του 1982 για το Δίκαιο της Θάλασσας. Να χειροκροτούν τα αποπροσανατολιστικά φληναφήματα περί ”ελληνοτουρκικής φιλίας” τα οποία προωθεί δημοσκοπικά περιοδικά ο ερευνητικός του οργανισμός ”διαΝΕΟσις”, σε συνεργασία με το Istanbul Policy Center IPC (βλ. κοινή δημοσκόπηση Ελλάδας-Τουρκίας, Δεκέμβριος ’22).
Σπανίζει το mea culpa…
Αν ήμουν σίγουρη ότι είναι ευάλωτος ο πρωθυπουργός στις πιέσεις αυτών, θα… έπαιρνα τα βουνά συγκλονισμένη ρωτώντας σαν τον Καραμανλή ”Ποιος κυβερνάει αυτόν τον τόπο”. Όμως δεν είμαι σίγουρη και γι’ αυτό δεν καταφεύγω σε εικασίες.
Μόνο βάζω κάτω τα δεδομένα σε βάθος χρόνου και συλλογίζομαι πως οι πολιτικές ηγεσίες μας δεν έχουν ”έντιμο” πρότερο βίο στα εθνικά θέματα, αφού (με ελάχιστες εξαιρέσεις) τα προσαρμόζουν συστηματικά σε εκείνα των ξένων που μας ποδηγετούν, με αποτέλεσμα να μας θεωρούν αυτοί διαθέσιμους, πρόθυμους και χρήσιμους ηλίθιους της ιστορίας για τα γεωπολιτικά τους συμφέροντα.
Συλλογίζομαι και αναρωτιέμαι πώς έγινε, για παράδειγμα, και βγάλαμε τα μάτια μας μόνοι μας όταν υπογράψαμε (παρά τις μεγαλοστομίες Δένδια) την ”κουτσή” συμφωνία με την Αίγυπτο (βλ. ημιτελής ελληνοαιγυπτιακή, Οκτώβριος 2020), που μας κατατρύχει έκτοτε δικαιολογημένα. Δικαιολογημένα γιατί μας απέδειξε για πολλοστή φορά ότι αδυνατούμε να μετουσιώσουμε σε σοφία την ιστορική εμπειρία μας και αυτό δίνει πάτημα στην Τουρκία να εκμεταλλεύεται τις αβελτηρίες των επικεφαλής της εξωτερικής πολιτικής μας (βλ. υπόσχεση Δένδια, ”χθες” – χωρίς αντίκρυσμα – ότι θα καταστήσει πλήρη την ημιτελή ελληνοαιγυπτιακή συμφωνία).
Αβελτηρίες για τις οποίες δεν απολογούμαστε ποτέ σε κανέναν. Γι’ αυτό και σπανίζει στη σύγχρονη πολιτική ιστορία το ”mea culpa”. Η γενναία στάση παραδοχής, δηλαδή, των λαθών και η διάθεση αυτοκριτικής μας.
Η “ρεαλιστική” πολιτική
Σκέφτομαι τον ρόλο των συμβούλων επί των εθνικών μας θεμάτων στο ΥΠΕΞ και το Μαξίμου, οι οποίοι — προς χάριν της συμφιλιωτικής προσέγγισης Ελλάδας-Τουρκίας στο νέο περιβάλλον που δημιουργήθηκε μετά τον μεγασεισμό στην Ανατολία — λειτουργούν κατευναστικά σε βαθμό εθνικής αγρανάπαυσης, προωθώντας στρατηγική υποχώρησης με πρόσχημα την ειρήνη και την ”ρεαλιστική” πολιτική μας.
”Ρεαλιστική” πολιτική η οποία διαιωνίζει τα λάθη και τις αστοχίες μας, που έρχονται ετεροχρονισμένα και μας εκδικούνται. Γιατί έτσι μόνο μπορώ να εξηγήσω το γεγονός ότι τρία χρόνια μετά την υπογραφή της ημιτελούς ελληνοαιγυπτιακής συμφωνίας, οι κινήσεις του Ταγίπ Ερντογάν για επαναπροσέγγιση του Αλ Σίσι (27 Ιουλίου η επίσκεψη στην Τουρκία του Αιγύπτιου προέδρου) ξυπνούν δυσάρεστους συνειρμούς και προμηνύουν θανάσιμο κίνδυνο για την Ελλάδα.
Ξυπνούν δυσάρεστους συνειρμούς οι οποίοι μας γυρνούν στον Μάρτιο του ’21, όταν η Άγκυρα (δια του τότε ΥΠΕΞ της Μεβλούτ Τσαβούσογλου) επικρότησε την απόφαση της Αιγύπτου για σεισμικές έρευνες δυτικά του 28ου μεσημβρινού και όχι ανατολικά του (περιοχή που αφήσαμε αδιάθετη στις ορέξεις των Τούρκων, όταν υπογράψαμε με την Αίγυπτο μερική οριοθέτηση της ΑΟΖ μας.
Προμηνύουν θανάσιμο κίνδυνο για τα εθνικά μας συμφέροντα στο Αιγαίο, γιατί οι βουλιμικές διαθέσεις του Ερντογάν (για μοίρασμα της θαλάσσιας ζώνης που εγκαταλείψαμε με την Αίγυπτο) εξακολουθούν να υπάρχουν, παρά τα διπλωματικά χαμόγελα και τις θερμές χειραψίες του με τον Έλληνα πρωθυπουργό στο Βίλνιους της Λιθουανίας (σ.σ: Ο Ερντογάν υποστηρίζει ότι συζήτησε με τον Μητσοτάκη την αποστρατιωτικοποίηση των νησιών εκεί, αλλά η Αθήνα το διαψεύδει).
Χαμόγελα και χειραψίες που θα εκδηλώνονται στο εξής ακόμα θερμότερα, όσο μας βλέπει ο Τούρκος πάντα εξυπηρετικούς στις επιθυμίες των Αμερικανών για ”Ελληνοτουρκική Κοινοπραξία”, που μεταφράζεται — με όρους ”συνεκμετάλλευσης” — σε ”Ελληνοτουρκική Πολιτεία του Αιγαίου”. ”Ισοπολιτική ομοσπονδία” βασισμένη στο καναδικό μοντέλο, σύμφυτη με το πνεύμα του Ατατούρκ και του Βενιζέλου, όπως υποστηρίζει στο βιβλίο του ”Η Ομοσπονδιοποίηση της Ελληνοτουρκικής Πολιτείας του Αιγαίου” ο Τούρκος πανεπιστημιακός και συγγραφέας Kemal Gözler.
Η προσέγγιση με την Αίγυπτο
Ας επανέλθουμε όμως στη θαλάσσια ζώνη που αφήσαμε ”ακάλυπτη” το ’20 (σ.σ: διασφαλίσαμε μόνο αυτήν δυτικότερα του 28ου Μεσημβρινού, αφήνοντας απέξω την ανατολικότερη [μεταξύ 28ου-32ου Μεσημβρινού] με το Καστελλόριζο και τη Νότια Ρόδο), πράγμα που εγκυμονεί για μας εθνικό κίνδυνο ο οποίος γίνεται μεγαλύτερος σε συνδυασμό με την μη αναπλήρωση όπλων σε ελληνικά νησιά και την προσέγγιση με την Αίγυπτο της Τουρκίας.
Ο ενεργειακός ”γας ομφαλός” της θαλάσσιας αυτής ζώνης, το Καστελλόριζο, έχει μπει από χρόνια στο μάτι των Τούρκων. Ειδικά την τελευταία τριετία όμως, λόγω ημιτέλειας της ελληνοαιγυπτιακής συμφωνίας, το σύμπλεγμα της Μεγίστης έχει στοχοποιηθεί όσο κανένα άλλο στο Αιγαίο.
Και τώρα οι χειρότεροι φόβοι μου ενδέχεται να επαληθευτούν μετά τους καρπούς που αποκόμισε ο Τούρκος Πρόεδρος από το πρέσινγκ διαρκείας στον Αιγύπτιο ομόλογό του. Η συνεργασία Αιγύπτου-Τουρκίας σε επίπεδο αμυντικής βιομηχανίας είναι μόνο η αρχή μετά τη διπλωματική αποκατάσταση των σχέσεών τους η οποία είχε προδιαγραφεί όταν Ερντογάν και Αλ Σίσι ήρθαν κοντά με αφορμή το Παγκόσμιο Κύπελλο FIFA 2022 στην Ντόχα του Κατάρ.
Που θα εκδηλωθεί η τουρκική βουλιμία…
Ακολούθησε η επίσκεψη συμπαράστασης του Σάμεχ Σούκρι (Αιγύπτιου ΥΠΕΞ) στην τραυματισμένη από τον σεισμό των 7,8 ρίχτερ Τουρκία και η συνεργασία σε πολλούς τομείς των χωρών τους, που δεν αποκλείεται να οδηγήσει σε πλήρη στρατιωτική συνεργασία.
Κάτι που μας ενδιαφέρει άμεσα, αφού η χώρα μας δεν μετέτρεψε την μερική ελληνοαιγυπτιακή συμφωνία σε πλήρη (όπως μας παραμύθιαζε ο Δένδιας), με αποτέλεσμα να διασφαλίζεται κυριαρχικά από μας μόνο η δυτικότερα του 28ου Μεσημβρινού εκτεινόμενη ζώνη και όχι η άλλη στα ανατολικά του (Καστελλόριζο-Νότια Ρόδος), προς άγραν της τουρκικής βουλιμίας
Βουλιμίας που θα εκδηλωθεί αφού προηγουμένως προβούν Ερντογάν-Σίσι σε οριοθέτηση της ΑΟΖ Τουρκίας-Αιγύπτου ανατολικότερα του 28ου Μ (με συνακόλουθη την αρπαγή του τμήματος της ελληνικής ΑΟΖ μεταξύ Ρόδου-Καστελλόριζου), πράξη που θα ακύρωνε ουσιαστικά τη συμμαχία μας με την Αίγυπτο και θα μας έφερνε απέναντί της γιατί θα νομιμοποιούσε το τουρκολιβυκό μνημόνιο.
Αν γίνει αυτό, θα βρεθούμε προ τετελεσμένων πριν οριοθετήσουμε την ΑΟΖ μας με την Τουρκία, η οποία θα μας αντιμετωπίζει πλέον από θέση ισχύος γιατί θα έχει πετύχει την απομόνωση του συμπλέγματος Μεγίστης-Καστελλόριζου από την υπόλοιπη Ελλάδα.
Και, επιπλέον — μπαίνοντας σφήνα μεταξύ της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης Ελλάδας-Κύπρου — θα κάνει αδύνατη την ενεργοποίηση του ΔΕΑΧ (Δόγμα Ενιαίου Αμυντικού χώρου με άξονα Θράκη-Αιγαίο-Κύπρος), αφού θα παρεμβάλλεται η τουρκική ΑΟΖ, εμποδίζοντάς μας να προστατεύσουμε στρατιωτικά την Κύπρο…