Γιατί ο Μητσοτάκης πρέπει, εδώ και τώρα, “να κόψει τιμολόγιο” στις Βρυξέλλες

Με τον Ερντογάν να συνεχίζει τις προκλήσεις, σε κάθε επίπεδο, ο Μητσοτάκης ζήτησε να μπει η τουρκική επιθετικότητα στην ημερήσια διάταξη της Συνόδου Κορυφής που είναι σε εξέλιξη στις Βρυξέλλες. Αίτημα το οποίο έγινε αποδεκτό. Την ίδια ώρα στην Αθήνα ο Νίκος Δένδιας ενημερώνει τα κόμματα, ενώ δεν λείπουν οι αντιπαραθέσεις κυβέρνησης αντιπολίτευσης για τους μέχρι τώρα χειρισμούς.

Ο πρωθυπουργός δήλωσε ότι ζήτησε από τον Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου να μπει το θέμα των τουρκικών προκλήσεων στην ημερήσια διάταξη της Συνόδου και το αίτημα έγινε δεκτό από τον Σαρλ Μισέλ. Η σχετική συζήτηση θα διεξαχθεί την Παρασκευή, όπου έτσι κι αλλιώς θα γίνονταν αναφορές στο πλαίσιο της ανταλλαγής απόψεων για όλα τα τρέχοντα θέματα. Η διαφορά είναι, ότι πλέον οι τουρκικές προκλήσεις μπαίνουν στο τραπέζι και σε αυτό το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο. Ζητούμενο παραμένει βεβαίως, το τι θα γίνει με τις κυρώσεις.

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης ενημέρωσε σχετικά τους συναδέλφους του στο ΕΛΚ, τονίζοντας πως η Τουρκία δείχνει ότι «παραμένει συνεπής στην προκλητική και επιθετική συμπεριφορά». Τόνισε μάλιστα ότι «την ίδια συνέπεια επιβάλλεται να επιδείξει και η ΕΕ ως προς την εφαρμογή των αποφάσεων που έχει λάβει, έτσι ώστε αυτή η συμπεριφορά να έχει τις ανάλογες συνέπειες».

Θα πιέσει ο Μητσοτάκης;

Ο πρωθυπουργός έκανε με αυτήν την αναφορά ένα βήμα προς τις άμεσες κυρώσεις, παρότι επιμένει να κρατά ανοιχτό το θέμα του διαλόγου, πάντα στη βάση όσων έχουν ήδη συμφωνηθεί. Δηλαδή χωρίς απειλές και επιθετικές ενέργειες και μόνο για τη μία και μοναδική διαφορά: τον καθορισμό υφαλοκρηπίδας και ΑΟΖ. Τις τελευταίες ημέρες, πάντως, η Αθήνα δελιχνει ότι άρχισε να συνειδητοποιεί πως η “απειλή κυρώσεων” δεν είναι τόσο αποτελεσματική και πως χρειάζεται η επιβολή τους.

Αυτό φάνηκε και στις συζητήσεις που είχαν ο πρωθυπουργός και ο υπουργός Εξωτερικών με τον Μάας, όπου η ελληνική πλευρά έβαλε ζήτημα χρονοδιαγράμματος. Επισήμανε δηλαδή τον καταληκτικό χαρακτήρα της Συνόδου του Δεκεμβρίου, σημειώνοντας ότι αυτό δεν σημαίνει πως οι αποφάσεις πρέπει να ληφθούν, απαραιτήτως, τότε.

Από την πλευρά του, το Βερολίνο, το οποίο δεν ήθελε να ακούσει στην προηγούμενη Σύνοδο ούτε καν τη φράση “κυρώσεις στην Τουρκία” και έκανε το παν για τις μπλοκάρει (μαζί με άλλα κράτη-μέλη) επέμεινε ότι υπάρχει καθορισμένο χρονοδιάγραμμα και «κατευθυντήρια γραμμή για την δράση όλων των εταίρων». Παραλλήλως επέμεινε στην αναγκαιότητα «άμεσου διαλόγου», παρότι αναγνώρισε την απογοήτευση, ακόμα και τον θυμό, που υπάρχει στην Αθήνα και τη Λευκωσία, εξαιτίας της τουρκικής συμπεριφοράς.

Η Γερμανία επιδιώκει και σε αυτή τη Σύνοδο να μην επιβληθούν κυρώσεις στην Τουρκία. Σε αυτό συνέκλιναν οι τοποθετήσεις του Μάας και άλλων Γερμανών αξιωματούχων, αλλά και οι διαρροές από την γερμανική καγκελαρία ότι δεν υποβλήθηκε αίτημα για κυρώσεις στην Τουρκία. Μια διάσταση που προκάλεσε αντιπαραθέσεις στην Αθήνα, ανάμεσα στην κυβέρνηση και την αντιπολίτευση.

Τι θα αλλάξει σε μία εβδομάδα

Σήμερα ο Μάας επέμεινε και πάλι στην αναβολή της επιβολής κυρώσεων στην Άγκυρα. «Πρέπει να περιμένουμε για να δούμε, αν υπάρξει πρόοδος σε μια εβδομάδα, και μετά θα δούμε ποια στάση θα πρέπει να υιοθετηθεί από την ΕΕ» είπε ο Γερμανός υπουργός Εξωτερικών, όταν ρωτήθηκε για το θέμα. Τώρα το τι περιμένουν να δουν σε μία εβδομάδα ο Μάας και η Μέρεκλ, μόνο αυτοί το ξέρουν. Αν πάντως περιμένουν να επικαλεστεί ο Ερντογάν νέα μηχανική βλάβη στα ερευνητικά σκάφη που έστειλε παρανόμως στην Ανατολική Μεσόγειο, μάλλον έχουμε υπερεκτιμήσει τον ρόλο που μπορούν να παίξουν στο τιμόνι της ΕΕ.

Ο Μάας επανέλαβε ότι «είναι δύο φορές που δεν έγιναν συνομιλίες, οι οποίες αναμένονταν και δεν ξέρουμε πότε θα γίνουν» και χαρακτήρισε «απαράδεκτη» την απόφαση της Τουρκίας να στείλει και πάλι ερευνητικό σκάφος στη Μεσόγειο. Αυτό όμως δεν λέει και κάτι. Η προθεσμία της μίας εβδομάδας που δίνει στην Τουρκία το Βερολίνο, δεν είναι “τελεσίγραφο”, όπως παρουσιάζεται από κάποιους, αλλά άλλη μία “εξαγορά χρόνου” για λογαριασμό της Τουρκίας.

Λίγο πιο σκληρή προς την Άγκυρα ήταν η τοποθέτηση του Γάλλου υπουργού Εξωτερικών. Ο Λεντριάν, αφού τόνισε ότι είναι ξεκάθαρο πως η Τουρκία προκαλεί, είπε ότι η μπάλα βρίσκεται πλέον στην περιοχή της Άγκυρας. Πρόσθεσε όμως, ότι η ΕΕ είναι έτοιμη να αλλάξει την ισορροπία ισχύος, αν η Τουρκία δεν επιστρέψει στον διάλογο.

Και ο Γάλλος υπουργός Εξωτερικών παρέμεινε όμως στο πεδίο της απειλής κυρώσεων και δεν πέρασε σε εκείνο της αναγκαιότητας για την επιβολή τους. Δεν είναι άλλωστε η πρώτη φορά, που το Παρίσι εμφανίζεται αρχικά διαφοροποιημένο από το Βερολίνο, πριν από την σύγκληση ευρωπαϊκών Θεσμών και Οργάνων. Στο τέλος βέβαια, κάνει πάντα ένα βήμα προς την πλευρά της Γερμανίας.

Μονόδρομος οι κυρώσεις

Οι δηλώσεις Μάας και Λεντριάν, οι οποίες αποτελούν και το προοίμιο της στάσης που θα κρατήσουν στη Σύνοδο η Μέρκελ και ο Μακρόν, αντίστοιχα, έγιναν στην κοινή συνέντευξη με τον υπουργό Εξωτερικών της Πολωνίας. Μιας χώρας που απειλεί με βέτο στο σχέδιο οικονομικής ανάκαμψης της ΕΕ και στον ευρωπαϊκό προϋπολογισμό, αν οι Βρυξέλλες συνεχίσουν τις πιέσεις για την πολιτική περιορισμού των δικαιωμάτων της ΛΟΑΤΚΙ κοινότητας (!) από την πολωνική κυβέρνηση. «Δεν θα επιτρέψουμε στους εαυτούς μας να μας εκφοβίσουν με τα χρήματα» είπε χαρακτηριστικά ο Πολωνός αντιπρόεδρος Κατσίνσκι.

Η θέση του Κατσίνσκι δείχνει την στάση που πρέπει να κρατήσουν η Αθήνα και η Λευκωσία. Ειδικά, όταν το διακύβευμα δεν είναι τα δικαιώματα της ΛΟΑΤΚΙ κοινότητας (σεβαστά κατά τα άλλα σε μεγάλο βαθμό), αλλά η καταπάτηση κυριαρχικών δικαιωμάτων που ενέχουν τον κίνδυνο εθνικού ακρωτηριασμού. Η προθεσμία της μίας εβδομάδας που καλλιεργεί ως “εναλλακτική” το Βερολίνο είναι κάτι που για κανέναν λόγο δεν θα πρέπει να αποδεχθεί η Αθήνα. Εκτός, αν γίνει ήδη από σήμερα γνωστό, τι θα συμβεί τότε, εφόσον ο Ερντογάν συνεχίσει να προκαλεί.

Ο Μητσοτάκης είναι πλέον υποχρεωμένος από τις εξελίξεις να πάρει κυρώσεις στην Τουρκία από αυτήν την Σύνοδο. Κοινώς σε αυτό το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο οφείλει να φροντίσει, όχι απλώς να συζητηθεί στην ημερήσια διάταξη η τουρκική προκλητικότητα, αλλά να “κοπεί τιμολόγιο”. Να υπάρξει δηλαδή απόφαση επιβολής κυρώσεων και όχι μόνο λόγια περί “πλήρους αλληλεγγύης” και “πλήρους στήριξης”.