Γιατί ταιριάζει γάντι στην άμυνα των νησιών το αμφίβιο C-130

Πριν μερικούς μήνες είχαμε αναφερθεί στην χρησιμότητα μεγάλων υδροπλάνων για τις επιχειρησιακές ανάγκες των Ενόπλων Δυνάμεων και ειδικά στην περιοχή ευθύνης της ΑΣΔΕΝ, στα νησιά. Φαίνεται πλέον ότι οι ΗΠΑ έχουν χρονοδιάγραμμα για την πρώτη πτήση μιας αμφίβιας έκδοσης του μεταγωγικού πολλαπλών αποστολών ειδικών επιχειρήσεων C-130 (MC-130J Commando II), το οποίο πλέον σχεδιάζεται να κάνει την παρθενική του πτήση μέχρι το επόμενο έτος, δήλωσε πρόσφατα ο επικεφαλής της Διοίκησης Ειδικών Επιχειρήσεων της Πολεμικής Αεροπορίας των ΗΠΑ.

«Περιμένουμε το αποτέλεσμα της διαδικασίας προϋπολογισμού για το οικονομικό έτος 2023 που βρίσκεται στη διαδικασία έγκρισης από το Κογκρέσο αυτή τη στιγμή», είπε ο αντιστράτηγος Τζέιμς Σλάιφ στην Διάσκεψη Αέρος, Διαστήματος και Κυβερνοχώρου του Air and Space Forces Association στο National Harbor, Μέριλαντ. «Προσδοκούμε ότι θα έχουμε επίδειξη πτήσεως το επόμενο ημερολογιακό έτος», πρόσθεσε.

Ο Σλάιφ τόνισε ότι μια ιπτάμενη επίδειξη πιθανότατα θα περιλαμβάνει ένα μεμονωμένο αεροσκάφος και θα στοχεύει στην επικύρωση ψηφιακά κατασκευασμένων μοντέλων που έχουν “τρέξει” μέχρι στιγμής το πρόγραμμα με βάση τις δυνατότητες του αεροσκάφους. Ανεξάρτητα πότε ακριβώς θα πραγματοποιηθεί η πτήση, το Πεντάγωνο βιάζεται να μεταβεί στη φάση των δοκιμών πτήσης και οι λόγοι γίνονται όλο και πιο ξεκάθαροι.

Σε μια εποχή που η Ουάσιγκτον ανησυχεί όλο και περισσότερο για την κινεζική απειλή, η Διοίκηση Ειδικών Επιχειρήσεων των ΗΠΑ αναζητά τρόπους για να μεταφέρει ανθρώπους και εξοπλισμό σε “άγονους” προορισμούς εντός ή στα όρια πιθανώς αμφισβητούμενων περιοχών. Η δυνατότητα απογείωσης και προσγείωσης σε υδάτινα περιβάλλοντα προσφέρει πολλά πλεονεκτήματα. Η ικανότητα του M C-130 να χρησιμοποιεί βραχείς, συχνά πρόχειρους διαδρόμους, το καθιστά ιδανική πλατφόρμα για τέτοιες δυνατότητες. Το σχέδιο Force Design 2030 του διοικητή του Σώματος Πεζοναυτών Ντέιβιντ Μπέργκερ βασίζεται στην τοποθέτηση στρατευμάτων και υλικού εντός της εμβέλειας κινεζικών όπλων.

Στα νησιώτικα συμπλέγματα

Στις 20 Σεπτεμβρίου, ο στρατηγός της αμερικανικής αεροπορίας Κένεθ Ουίλσμπαχ μίλησε για την τοποθέτηση εφοδίων και υλικού σε όλη την περιοχή της Νότιας Σινικής Θάλασσας και των εφαπτόμενων περιοχών, σε περίπτωση κινεζικών προσπαθειών να διακόψουν τις γραμμές ανεφοδιασμού. Η χρήση της θάλασσας για προσγειώσεις-απογειώσεις λύνει πολλά προβλήματα σε ένα εκτεταμένο υδάτινο περιβάλλον, στο οποίο υπάρχουν χιλιάδες νησιά διαφόρων μεγεθών. Επειδή το M C-130 J ενσωματώνει δεκαετίες εξελικτικής ανάπτυξης και βελτιώσεων στην πλοήγηση, στις επικοινωνίες και στην ικανότητα επιβίωσης, θεωρείται ένα εξαιρετικά επιτυχημένο αεροσκάφος. Γι’ αυτό και το Πεντάγωνο αποφάσισε να το χρησιμοποιήσει ως έχει, χωρίς να τροποποιήσει την άτρακτο.

Έτσι, ενώ ξεκάθαρα υπάρχουν αρνητικές επιπτώσεις από την χρήση πλωτήρων (κυρίως αεροδυναμικής φύσεως) σε ένα C-130, θα ήταν πολύ ακριβό και χρονοβόρο να σχεδιαστεί εξ αρχής ένα αεροσκάφος με τις υπάρχουσες δυνατότητες του M C-130. Η Διοίκηση Ειδικών Επιχειρήσεων της αμερικανικής Πολεμικής Αεροπορίας δήλωσε τα ακόλουθα, σε μια ανακοίνωση στις 14/9/2021, δίνοντας το στίγμα της επιλογής του συγκεκριμένου αεροσκάφους:

«Το C-130 J είναι ένα απίστευτα ευέλικτο αεροσκάφος και από τη δημιουργία του, προσγειώνεται σε ανώμαλα χωράφια, σε αρκτικές τοποθεσίες, ακόμη και σε αεροπλανοφόρο. Ωστόσο, δεν μπορεί να προσγειωθεί στο νερό, το οποίο καλύπτει περίπου το 71% του πλανήτη. Καθώς οι εθνικοί στρατηγικοί στόχοι στρέφουν την εστίαση σε παράκτιες περιοχές, η Διοίκηση Ειδικών Επιχειρήσεων της Πολεμικής Αεροπορίας προωθεί νέες προσεγγίσεις για να επεκτείνει την ανεξαρτησία από [χερσαίους] διαδρόμους και την ικανότητα εκστρατείας της πλατφόρμας πολλαπλών αποστολών».

Προσθήκη πλωτήρων

Η Διοίκηση Ειδικών Επιχειρήσεων της Πολεμικής Αεροπορίας, λοιπόν, αναπτύσσει το πρόγραμμα MC-130J Commando II Amphibious Capability (MAC) για να βελτιώσει την υποστήριξη θαλάσσιων ειδικών επιχειρήσεων. Με αυτόν τον τρόπο, η αμερικανική Αεροπορία αυξάνει τις ικανότητές της να τοποθετεί υλικά και να έχει πρόσβαση για διείσδυση και ανάκτηση προσωπικού, καθώς και παροχή ενισχυμένων υλικοτεχνικών δυνατοτήτων σε πιθανή σύρραξη σε θαλάσσια περιβάλλοντα, όπως η Νότια Σινική Θάλασσα.

Η ανάπτυξη μιας προσθαφαιρούμενης τροποποίησης αμφίβιων πλωτήρων (με σύστημα ανασυρόμενων τροχών) για ένα MC-130J θα επέτρεπε ανεξάρτητες από διαδρόμους προσγείωσης επιχειρήσεις, οι οποίες θα επέκτειναν την παγκόσμια εμβέλεια και τη δυνατότητα επιβίωσης του αεροσκάφους και των μεταφερόμενων στρατευμάτων. Οι θαλάσσιες επιχειρήσεις προσφέρουν σχεδόν απεριόριστες ζώνες προσγείωσης, παρέχοντας σημαντική επιχειρησιακή ευελιξία σε τέτοια περιβάλλοντα. Η χρήση της ικανότητας MAC μπορεί να παρέχει απεριόριστη επιχειρησιακή πρόσβαση σε πλωτές οδούς για την μεταφορά δυνάμεων εάν τεθούν εκτός λειτουργίας οι χερσαίοι διάδρομοι.

Αν και το Πεντάγωνο ανυπομονεί να δει τί μπορεί να προσφέρει το MAC στις θαλάσσιες ειδικές επιχειρήσεις, εν τούτοις παραμένει συγκρατημένο. Το αμφίβιο κιτ μπορεί να εγκατασταθεί, αλλά δεν είναι κάτι που προσαρμόζεται άμεσα για μια συγκεκριμένη αποστολή και μετά αφαιρείται. Παίρνει χρόνο, αν και δεν χρειάζεται να πάει σε συνεργείο για να εγκατασταθεί. Η ομάδα συντήρησης σε επίπεδο μονάδας θα μπορεί να το εγκαταστήσει. Παρά τους περιορισμούς του MAC και το ενδιαφέρον του Πενταγώνου για αμφίβια αεροσκάφη, η Διοίκηση Ειδικών Επιχειρήσεων της Πολεμικής Αεροπορίας δεν θα αναζητήσει ένα νέο πρόγραμμα προμήθειας αεροσκαφών πέραν ενός κιτ μετατροπής C-130 σύντομα.

Λύση για την Ελλάδα το αμφίβιο C-130

Στην ελληνική περίπτωση μια τέτοια διαμόρφωση επιτρέπει τον ανεφοδιασμό νησιών σε περίπτωση που καταστραφούν αεροδρόμια, όπως είναι πολύ πιθανό. Ταυτόχρονα, μπορεί να αποβιβάσει αγήματα με λέμβους ή δυνάμεις της Δυνάμεων Υποβρυχίων Καταστροφών. Μπορεί κανείς να φανταστεί ακόμη και πόντιση ναρκών με τεράστια ακρίβεια. Το μεγάλο πλεονέκτημα που δίνει το C-130, είναι η ράμπα που διαθέτει, κάτι που αντίστοιχα εκ σχεδιασμού υδροπλάνα όπως το κινεζικό AG600, ή το ιαπωνικό ShinMaywa US-2 δεν έχουν. Η ράμπα επιτρέπει την εξαπόλυση φουσκωτών ή και αμφίβιων οχημάτων.

Το θέμα ότι μπορεί να προστεθεί και να αφαιρεθεί κατά βούληση είναι τεράστιο πλεονέκτημα. Απ’ ό,τι φαίνεται το σύστημα θα είναι συμβατό με μια μεγάλη γκάμα ύστερων μοντέλων του C-130 και αυτό μπορεί να λειτουργήσει θετικά για τα ελληνικά φτερά. Το C-130 είναι αειθαλές, αν όχι αθάνατο. Πρωτοπέταξε πριν 68 χρόνια στις 23 Αυγούστου 1954 και βρίσκεται ακόμα σε χρήση από 64 χώρες και αρκετές ιδιωτικές εταιρίες. Η Πολεμική Αεροπορία, υποτίθεται, ότι έχει σε υπηρεσία 10 C-130H και 5 πρώην αμερικανικά C-130B, όλα με αναβαθμισμένα ηλεκτρονικά από την Spar Aerospace. Η πτητική κατάσταση πολλών εξ αυτών των αεροσκαφών είναι αμφισβητήσιμη, αλλά το χρόνιο αυτό πρόβλημα ίσως λύνεται τελικά.

Η ύπαρξη ενός στόλου τέτοιων αεροσκαφών θέτει παρακαταθήκες για το μέλλον, ιδίως για ένα αεροσκάφος, που φαίνεται ότι θα συνεχίσει για πολύ ακόμη, την στιγμή που πιο σύγχρονες σχεδιάσεις δεν τυγχάνουν της δημοφιλίας κι αποτελεσματικότητας του C-130, ούτε καν τα επιβεβλημένα από τη Μόσχα σοβιετικά μοντέλα. Η όλη κατασκευή της συλλογής δεν είναι ιδιαίτερα πολύπλοκη, αν κι αυτό δεν λέει πολλά ως προς την τιμή κτήσης. Το γεγονός ότι είναι κυρίως κρατικής έμπνευσης και σχεδίασης, κάτι ασύνηθες τις τελευταίες δεκαετίες, ίσως θέσει ένα πρόβλημα. Από την μια μπορεί να περιορίσει το κόστος και μια πιθανή “μεγάλη” παραγγελία από την αμερικανική Αεροπορία θα το περιόριζε ακόμη περισσότερο.

Από την άλλη, η ταχύτητα με την οποία οι αμερικανικές ένοπλες δυνάμεις πέρασαν από την αρχική ιδέα στην υλοποίηση φαντάζει πολύ γρήγορη και μπορεί να οδηγήσει σε απρόβλεπτες αστοχίες. Και βέβαια η κατασκευάστρια του αεροσκάφους κάθε άλλο παρά αμέτοχη είναι. Η Lockheed Martin έχει το πλεονέκτημα πολυάριθμων σχεδιαστικών μελετών σε αυτό ακριβώς το είδος στο παρελθόν. Μία ήταν βασισμένη στην παραλλαγή C-130J και έγινε στα τέλη της δεκαετίας 1990. Από την δεκαετία του 1960, άλλωστε, η εταιρία πειραματιζόταν με την ιδέα ενός αμφίβιου C-130.

Οι επιχειρησιακές ικανότητες των ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων στο Αιγαίο θα διευρυνθούν σοβαρά εάν αποκτήσουν κάποια τέτοια κιτ, που θα επιτρέπουν την μετατροπή των C-130 σε υδροπλάνα εάν χρειαστεί. Εκτός από την άμυνα των νησιών, τέτοια υδροπλάνα θα είναι ιδανικά και ίσως σωτήρια σε αποστολές διάσωσης στην περίπτωση μείζονος ατυχήματος με μεγάλο αριθμό ναυαγών.