“Γκρίζες ζώνες” και μπλόκο και στα θαλάσσια πάρκα

Το μεγάλο ερώτημα όμως είναι πως θα ξεπεραστεί το “αγκάθι” των απειλών της Τουρκίας που μέσω των σφοδρών αντιδράσεων ακόμα και στις πρόσφατες εξαγγελίες από την Νίκαια του Πρωθυπουργού – οι οποίες είναι αισθητά πιο “περιορισμένες” από τις πρώτες ανακοινώσεις- βάζει “μπλόκο” στα θαλάσσια πάρκα, επαναφέροντας με ένταση τις “γκρίζες ζώνες” στο Αιγαίο.

Ωστόσο δίπλα σε αυτό το μεγάλο αγκάθι η Ελλάδα έχει άλλο ένα σαφώς μικρότερο: τις “παραινέσεις”- πιέσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης να υλοποιηθούν οι δεσμεύσεις της Ελλάδας προκειμένου να αυξήσει το μέγεθος των θαλάσσιων προστατευόμενων περιοχών της στο 30% των χωρικών υδάτων της μέχρι το 2030, καθώς η Ελλάδα έχει δεσμευτεί στην “πρωτοβουλία 30χ30”, δηλαδή στην προστασία του 30% του θαλάσσιου πλούτου μέχρι το 2030.

Από την Νίκαια ο Πρωθυπουργός δήλωσε πως η Ελλάδα μέχρι το τέλος του μήνα (Ιουνίου) θα θεσμοθετήσει τα Θαλάσσια Πάρκα του Ιονίου και των Νοτίων Κυκλάδων, προαναγγέλλοντας και άλλα Θαλάσσια Πάρκα σε επόμενο στάδιο.

Να σημειωθεί ότι τα θαλάσσια πάρκα είναι μια εκκρεμότητα αρκετών μηνών, η ανακοίνωση της οποίας πριν από έναν χρόνο είχε προκαλέσει εντονότατες αντιδράσεις από την Τουρκία. Παρά το γεγονός ότι τα Θαλάσσια Πάρκα θα περιορίζονται μόνο εντός των ελληνικών χωρικών υδάτων των 6 ν.μ., η τουρκική αντίδραση εστιάζεται στην επαναφορά της θεωρίας των “Γκρίζων Ζωνών”, καθώς η Τουρκία υποστηρίζει ότι πολλές από τις νησίδες και βραχονησίδες που θα περιλαμβάνονται στα Θαλάσσια Πάρκα είναι “αμφισβητούμενης κυριαρχίας”.

Ωστόσο οι δηλώσεις του Πρωθυπουργού από την Νίκαια αφορά Θαλάσσιο Πάρκο στις Νότιες Κυκλάδες, γεγονός που αφήνει εκτός του σχεδιασμού για επόμενη φάση έναν μεγάλο αριθμό νησίδων που αμφισβητεί η Τουρκία και οι οποίες, σε ανεπίσημους χάρτες που είχαν δει το φως της δημοσιότητας, περιλαμβάνονταν στο Θαλάσσιο Πάρκο.

Τουρκικές αξιώσεις

Η Τουρκία με απόλυτη σαφήνεια έχει θέσει επί τάπητος , τις παράνομες μονομερείς αξιώσεις / απαιτήσεις της για το Αιγαίο το οποίο θέλει να το “κόψει” στα δύο, βασιζόμενη στις πάγιες και αδιάλλακτες θέσεις της πως τα νησιά στο Ανατολικό Αιγαίο “απλά κάθονται” στην υφαλοκρηπίδα της Ανατολίας. Ακόμα όμως και αυτή η “περιορισμένη” εξαγγελία του Πρωθυπουργού προκάλεσε την έντονη ενόχληση και αντίδραση της Τουρκίας.

Σύμφωνα με τουρκικά μέσα ενημέρωσης και δηλώσεις τουρκικών διπλωματικών πηγών στο πρακτορείο Anadolu, η Άγκυρα εξετάζει “προληπτικά μέτρα” έναντι πιθανών “μονομερών ενεργειών” της Αθήνας, ενώ παράλληλα προωθεί τις δικές της πρωτοβουλίες περιβαλλοντικής προστασίας στις τουρκικές θάλασσες.

Η τουρκική αντίδραση επικεντρώνεται στον ενδεχόμενο επηρεασμό περιοχών που η Άγκυρα θεωρεί ότι εμπίπτουν σε “αμφισβητούμενα ύδατα”. Σύμφωνα με τη φιλοκυβερνητική εφημερίδα Daily Sabah, η Τουρκία παρακολουθεί στενά αν τα θαλάσσια πάρκα που σχεδιάζει να ανακοινώσει η Ελλάδα θα εκτείνονται σε θαλάσσιες περιοχές με διμερείς διαφορές, ιδίως στο Αιγαίο. Όπως σημειώνει το δημοσίευμα, η Άγκυρα παρότι δηλώνει υπέρμαχος της περιβαλλοντικής προστασίας, επιμένει ότι οι πρωτοβουλίες αυτές δεν πρέπει να συγκαλύπτουν γεωπολιτικά κίνητρα.

«Οποιαδήποτε προσπάθεια δημιουργίας ζωνών προστασίας που μπορεί να επηρεάσει το καθεστώς αμφισβητούμενων περιοχών είναι απαράδεκτη», τονίζουν τουρκικές διπλωματικές πηγές. Η Άγκυρα υπογραμμίζει πως διεθνείς περιβαλλοντικές συμβάσεις δεν μπορούν να αξιοποιούνται για την «υπονόμευση των δικαιωμάτων παράκτιων κρατών».

Το ερώτημα που εύλογα εγείρεται μετά τις “τροχειοδεικτικές βολές” της Τουρκίας , είναι πως σκοπεύει να προχωρήσεις στην άσκηση κυριαρχίας η Αθήνα αλλά και πως θα υλοποιήσει τις δεσμεύσεις που έχει αναλάβει στην Ευρωπαϊκή Ένωση; Τι ακριβώς θα συζητήσουν σε μια επόμενη (αν και όποτε γίνει) Συνάντηση Κορυφής οι κ.κ Μητσοτάκης και Ερντογάν με δεδομένο ότι το “μπλόκο” της Τουρκίας στα θαλάσσια πάρκα.

Και βέβαια εδώ και πάλι προστίθεται ένα ακόμα θέμα: Τι θα γίνει με την ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας – Κύπρου και την πόντιση καλωδίου , έργο που χρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση και έχει σταματήσει τουλάχιστον για την ώρα, καθώς η Τουρκία με πολεμικά πλοία “πολιορκεί” την Κάσο και “απαγορεύει” κάθε κίνηση στα διεθνή ύδατα για νόμιμες έρευνες προκειμένου να προχωρήσει το έργο της ηλεκτρικής διασύνδεσης;