Η αλλόχρωμη Θράκη των ευρωεκλογών

Λίγα ήταν τα σχόλια που επιχειρήθηκαν στον ελληνικό Τύπο για το «περίεργο» γκρι στον εκλογικό χάρτη της Ροδόπης και της Ξάνθης, αυτό που υποδήλωνε την πρωτιά του Κόμματος Ισότητας Ειρήνης και Φιλίας (DEB) στις ευρωεκλογές της 26ης Μαΐου 2019. Ενδεχομένως μπροστά στην επερχόμενη κυβερνητική αλλαγή αυτό φαντάζει ως λεπτομέρεια για τις αδιάφορες ελίτ των Αθηνών.

Αυτό που έδειξε η ευρωκάλπη λοιπόν στην ελληνική Θράκη είναι πως τόσο στη Ροδόπη, όσο και στην Ξάνθη –σε κάποιον μικρό πλην υπαρκτό βαθμό και στον ευαίσθητο Έβρο– είναι η δυνατότητα της Τουρκίας να χειραγωγήσει εκλογικά τον μουσουλμανικό πληθυσμό, σε ένα σημαντικό ποσοστό. Στην Ξάνθη με το 25% επί του συνόλου να δείχνει πάνω από τη μισή μειονοτική κοινωνία, ενώ στη Ροδόπη με το 38% μιλάμε για τα 2/3 του μωαμεθανικού στοιχείου.

Βλέπουμε και πάλι, όπως και το 2014, τα ποσοστά του τουρκικού κόμματος σχετικά χαμηλά στις πόλεις και πολύ υψηλά στα πιο απομακρυσμένα αμιγώς μειονοτικά χωριά. Αξιοσημείωτη ήταν προχθές η ανυπαρξία του μειονοτικού Κόμματος Ισότητας Ειρήνης και Φιλίας μεταξύ κάποιων μη τουρκογενών μουσουλμάνων, όπως δείχνουν χαρακτηριστικά οι 16 μόλις ψήφοι που πήρε στους 303 εκλογείς του Ηφαίστου, έξω από την Κομοτηνή.

Αν κανείς θέλει να δει το ποτήρι μισογεμάτο, οι αριθμοί τον βοηθάνε. Υπάρχει μια μείωση των τουρκόφρονων ψηφοφόρων, τόσο σε απόλυτους αριθμούς, όσο και σε ποσοστά. Αυτό όμως δεν είναι εύκολα ερμηνεύσιμο και δεν είναι όλη η εικόνα. Πρώτα πρώτα συνδέεται με την συνολική συγκυρία στην οποία έχει περιέλθει η γείτων. Με ανοιχτό το ενδεχόμενο ενός γεωστρατηγικού αναπροσανατολισμού και με τη διαπάλη ερντογανικών–γκιουλενικών, είναι λογικό να μην μπορεί –ίσως να μην είναι και προτεραιότητά– η Άγκυρα να ποδηγετήσει τον μειονοτικό κόσμο στη Θράκη μόνο και μόνο για τις εντυπώσεις.

Το Κόμμα Ισότητας Ειρήνης και Φιλίας, εφόσον υπάρχει το όριο του 3% για είσοδο στο ελληνικό ή στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο δεν έχει άλλο λόγο ύπαρξης. Παριστάνει τον αυθεντικό πολιτικό εκφραστή της μειονότητας, με μόνο επιχείρημα τις επιδόσεις του στις ευρωεκλογές. Πέραν όμως των εντυπώσεων, τι συμβαίνει στην καθημερινότητα και επί της ουσίας;

Το τουρκικό προξενείο 

Εκεί πρέπει να δούμε τον τρόπο λειτουργίας του προξενικού μηχανισμού στις εθνικές και στις αυτοδιοικητικές εκλογές. Ήδη τρεις δήμοι στους δύο νομούς, του έχουν εκχωρηθεί (Ίασμος, Αρριανά, Μύκη), ενώ και στους άλλους η παρουσία του ιδίου παράγοντα είναι παραπάνω από αισθητή. Εκείνο όμως που βγάζει μάτι είναι η κοινοβουλευτική εκπροσώπηση, με την Ροδόπη να βγάζει 3 στους 3 βουλευτές μειονοτικούς ξανά και ξανά, ενώ και στις επερχόμενες εκλογές δεν είναι καθόλου βέβαιο πως κάτι θα αλλάξει (αυτή τη στιγμή μόνον ο Ε. Στυλιανίδης της ΝΔ δείχνει ικανός να εκλεγεί ως πλειονοτικός βουλευτής).

Εδώ είναι απαραίτητη μία επισήμανση. Η εκλογή ενός μουσουλμάνου βουλευτή δεν σημαίνει αναγκαστικά κινητοποίηση του προξενικού μηχανισμού, ούτε και ανάδειξη κάποιου πράκτορα της Τουρκίας. Υπάρχουν εμφανείς ποιοτικές διαφορές μεταξύ των υποψηφίων και ουδείς θα μπέρδευε τον ρόλο π.χ. του Αϊχάν Καραγιουσούφ με εκείνον του Αχμέτ Χατζηοσμάν (που ψάχνει πάλι πολιτική στέγη).

Όμως για όσο υφίσταται το παρακρατικό σύστημα της Άγκυρας στη Θράκη, θα υπάρχει και η εκβιαστική ποδηγέτηση και η δικαιολογημένη καχυποψία. Μόνο το ξήλωμα – ή έστω το αποφασιστικό ξεδόντιασμα – του τουρκικού Προξενείου Κομοτηνής μπορεί να σηματοδοτήσει έναν αληθινό εκδημοκρατισμό στην τοπική πολιτική ζωή και μία αποκατάσταση της τρωθείσης ελληνικής κυριαρχίας. Τα ευρωπαϊκά πάρτι του Κόμματος Ισότητας Ειρήνης και Φιλίας είναι απλώς η επιφάνεια του προβλήματος.