Η ανεπάρκεια της συμφωνίας των Πρεσπών και το επικείμενο δημοψήφισμα

Καθώς έχουμε φτάσει μια ανάσα πριν το δημοψήφισμα στην κοιλάδα του Βαρδάρη, καθίσταται ακόμα πιο σαφής η ανιστόρητη, ατελής και εν κατακλείδι προβληματική φύση της συμφωνίας των Πρεσπών. Αυτός ο οποίος μας επαναφέρει, συνεχώς και απότομα, στην πραγματικότητα δεν είναι άλλος από τον πρωθυπουργό της γειτονικής χώρας. Ο κύριος Ζάεφ επιθυμεί, πάση θυσία, να επικρατήσει το Ναι, εκεί θα κριθεί το πολιτικό του μέλλον και ίσως το μέλλον του κράτους του.

Η επιχειρηματολογία η οποία χρησιμοποιεί υπέρ της συμφωνίας, επικεντρώνεται φυσιολογικά, στις παρακάτω κατευθύνσεις. Από τη μία στα οφέλη από την ένταξη στο ΝΑΤΟ και την ΕΕ, κι απ’ την άλλη στο να πείσει τους Σλαβομακεδόνες ότι δεν θίγεται η εθνική τους ταυτότητα-αφήγημα.

Οι δηλώσεις του, κατά τα άλλα συμπαθούς, Ζάεφ κυμαίνονται από την επισήμανση του γεγονότος ότι η μακεδονική εθνική ονομασία και γλώσσα κατοχυρώνονται διεθνώς, έως στην αναφορά περί της αποκλειστικότητας του δικαιώματος των Σκοπιανών επί του όρου Μακεδονία. Εύκολα, λοιπόν, εντοπίζεται ο πυρήνας του προβλήματος. Αυτός δεν είναι άλλος από την ίδια τη φύση του περίφημου σλαβικού μακεδονισμού.

Επίσης, όπως είχα αναφέρει σε προηγούμενο άρθρο, συνεχίζει να επικρατεί πλήρης σύγχυση σχετικά με τον όρο “Βόρειος Μακεδονία”. Ποιοι θεσμοί θα ονομάζονται μακεδονικοί και ποιοι βορειομακεδονικοί; Τι θα συμβεί με τα εμπορικά σήματα, τι θα γράφεται στα σχολικά βιβλία, ποια θα είναι η ανάγνωση της ιστορίας της ελληνικής Μακεδονίας; Αυτά τα ζητήματα, και πολλά άλλα, παραπέμπονται στις καλένδες των διμερών επιτροπών γεγονός το οποίο δεν χρίζει περεταίρω σχολιασμού.

Φαίνεται, ότι εάν τελικά επικυρωθεί η συμφωνία θα οδηγηθούμε σε μια κατάσταση όπου, η γειτονική χώρα θα παρουσιάζεται διεθνώς σαν North Macedonia και όλα τα υπόλοιπα , από θεσμούς και ιδρύματα μέχρι εμπορικά σήματα, θα καταστούν «μακεδονικά». Η αναφορά του Ζάεφ στους Έλληνες σαν φίλους είναι θεμιτή και καλοδεχούμενη, αλλά η συμφωνία η οποία φέρνει προς επικύρωση δημιουργεί περισσότερα ζητήματα απ’ όσα λύνει.

Σωρεία προβλημάτων

Έκτος του ότι θίγει τον πυρήνα της εθνικής, ιστορικής και πολιτιστικής ταυτότητας εκατομμυρίων Ελλήνων, γεννά και σωρεία νέων προβλημάτων, με αμεσότερο αυτό των εμπορικών σημάτων και της ονομασίας προέλευσης. Απ’ την άλλη, οι υποστηρικτές της συμφωνίας προτάσσουν το γεγονός ότι η εν λόγω λύση θα διασφαλίσει την συνοχή του γειτονικού κράτους και κατ’ επέκταση την ειρήνη και τη σταθερότητα στην περιοχή.

Οι αριθμοί όμως είναι αμείλικτοι. Τη συμφωνία στηρίζει αύτανδρη η αλβανική μειονότητα, δηλαδή περίπου το 25% του πληθυσμού. Απ’ την άλλη, οι Σλάβοι (Βουλγάροι για την ακρίβεια, καθώς οι Σλάβοι αποτελούν ομοεθνία που συμπεριλαμβάνει δεκάδες έθνη) εμφανίζονται έντονα διχασμένοι και προβληματισμένοι. Μια επικράτηση του «Ναι» με οποιοδήποτε ποσοστό κάτω του, εξωπραγματικού, 75% θα σήμαινε ότι η πλειοψηφία των σλαβομακεδόνων, τους οποίους επί της ουσίας αφορά, καταψήφισε την συμφωνία!

Είναι χαρακτηριστικό, ότι ο κατακλυσμός των Σκοπίων από δυτικούς αξιωματούχους προκαλεί μάλλον δυσπιστία στους γείτονες, όπως και οι κατηγορίες για ρωσικό δάκτυλο πίσω από τις αντιδράσεις, καλή ώρα… Εάν οι εμπνευστές και υποστηρικτές της συμφωνίας, εκ Σκοπίων, Ελλάδος και Εσπερίας, πιστεύουν ότι αυτή θα διασφαλίσει την ειρήνη και τη σταθερότητα είναι ή ανεπαρκείς ή κακόβουλοι.