Η αστάθεια στα Βαλκάνια και οι μεταμορφώσεις του «νατοϊκού» ΣΥΡΙΖΑ

Δεν υπάρχουν πολιτικά «μυστήρια» στην ιστορία της Συμφωνίας των Πρεσπών. Στην υπόθεση αυτή, ο Αλέξης Τσίπρας πολιτεύτηκε από την πρώτη ώρα συνειδητά με στόχο να κλείσει οπωσδήποτε αυτή την «εκκρεμότητα» και με τρόπο που θα ικανοποιούσε και Συμμάχους και Εταίρους της Ελλάδας. Έτσι, αναλόγως κινήθηκε και στο εσωτερικό πολιτικό μέτωπο με «αποφασισμένο» το τέλος της κυβερνητικής συνεργασίας του ΣΥΡΙΖΑ με τους ΑΝΕΛ του Πάνου Καμμένου.

Η επιλογή του έγινε με απόλυτη αποδοχή της ευρω-ατλαντικής στρατηγικής αντίληψης για την περιοχή, αλλά και με υπολογισμό της αδυναμίας του να εμφανιστεί με δικές του αυτόνομες απόψεις στο ευρω-ατλαντικό πεδίο, όπου αναζητά βοήθεια και κατανόηση από τους δανειστές του.

Η υπόθεση της Συμφωνίας των Πρεσπών συνδέθηκε εξαρχής, ως γνωστόν, με την ένταξη της γειτονικής Δημοκρατίας στο ΝΑΤΟ. Και υποτίθεται, ότι δίπλα σ’ αυτό πρόκειται να εξελιχθεί και κάποια διαδικασία για ένταξη της ΠΓΔΜ στην ΕΕ. Όλα τούτα επί χάρτου εξασφαλίζουν, κατά την εκτίμηση των Αμερικανών, των Ευρωπαίων και των νυν κυβερνώντων στην Ελλάδα ένα γεωπολιτικό τοπίο εγγυημένης «ασφαλείας» στα Δυτικά Βαλκάνια.

Όμως, παρά το γεγονός, ότι όλες οι παραπάνω δυνάμεις έτσι σκέπτονται, η υπόθεση αυτής της «ασφάλειας» δεν είναι ακόμα καθόλου…ασφαλής. Διότι το μέλλον τη Νοτιανατολικής Ευρώπης δεν είναι βεβαίως μια υπόθεση που περιορίζεται στην οδό Αθηνών-Σκοπίων. Αφορά πολύ περισσότερα ζητήματα νέων γεωπολιτικών «επιρροών» σε ηπειρωτικά εδάφη και σε θάλασσες.

Η β’ φάση της«νέας αρχιτεκτονικής» στην περιοχή μας τώρα εξελίσσεται. Καταρχάς, ο «μακεδονισμός», που κατασκεύασε με επιτυχία ο Τίτο πριν από 70 χρόνια, αξιοποιώντας συγκυρίες της δεκαετίας ’40, δεν είναι βεβαίως κάτι που εξαφανίζεται το 2019 αυτομάτως με το όνομα «Βόρεια Μακεδονία. Τόσο η Αθήνα όσο και η Σόφια, αλλά και άλλοι γείτονες περιμένουν να διαπιστώσουν το εύρος και την ταραχοποιό δύναμη αυτού του ιδεολογήματος στη συνέχεια των «Πρεσπών». Περιμένουν ακόμα να μετρηθεί ο βαθμός εσωτερικής συνοχής αυτής της αδύναμης Δημοκρατίας.

Ανοικτά ζητήματα

Επιπλέον, η Νοτιοανατολική Ευρώπη έχει ανοικτά ζητήματα, λόγω των ερωτημάτων σχετικά με τις συμπεριφορές των Τιράνων και της Πρίστινας, αμφότερων σε κακές σχέσεις με το ανήσυχο, φιλορωσικό Βελιγράδι. Και δύσκολα μπορεί να προβλεφθεί σήμερα, το πού θα οδηγήσει το ζωηρό ενδιαφέρον του Βερολίνου για «κουμάντο» στα Δυτικά Βαλκάνια και η υπόγεια(;) αντιπαλότητα τη Γερμανίας με τις ΗΠΑ στο Κόσοβο και γενικότερα στην περιοχή μας.

Η ελληνική διπλωματία δεν αγνοεί φυσικά, ότι η Γερμανία «παίζει», όχι ως εκπρόσωπος της ΕΕ (τέτοια εξουσιοδότηση δεν διαθέτει), αλλά μόνη της στη Νοτιοανατολική Ευρώπη, καθώς συνεχίζεται η πολιτική «παραλυσία» της Γαλλίας μέσα στην ΕΕ. Αναμένεται, λοιπόν, να διαπιστωθεί μετά τις «Πρέσπες» το πού και σε ποιο βάθος θα οδηγήσουν οι στρατηγικές στοχεύσεις των ΗΠΑ και πόση θα είναι τελικώς η «διεισδυτική» δύναμη της Γερμανίας στα Δυτικά Βαλκάνια.

Οι «Πρέσπες» αποτελούν κεντρικό στοιχείο της επιλογής των Δυτικών να ενισχύσουν την κρατική οντότητα της ΠΓΔΜ, για να αποτραπεί ο κίνδυνος ενός «άτακτου» διαμελισμού αυτής της αδύναμης Δημοκρατίας. Ο Τσίπρας πήρε πρόθυμα το ρίσκο αυτής της Συμφωνίας και φορτώθηκε το βάρος μίας οξείας κριτικής από την αντιπολίτευση και το θυμό σημαντικού τμήματος της κοινής γνώμης, αφού πολλοί εκτιμούν στη χώρα, ότι οι «Πρέσπες» δεν ευνοούν τα εθνικά συμφέροντα της Ελλάδας.

Ο ΣΥΡΙΖΑ και το πλαίσιο των εξαναγκασμών

Έτσι όπως εξελίσσονται σήμερα τα πράγματα στο διεθνές περιβάλλον της χώρας μας, γίνεται πλέον φανερό ότι οι πολιτικές δυνάμεις στην Ελλάδα δύσκολα θα μπορέσουν να μείνουν ανεπηρέαστες από τις αλλαγές -και ενδεχομένως τις «ανατροπές» – που θα σημειωθούν γύρω της. Ήδη, με αφορμή τη Συμφωνία των Πρεσπών έγινε ολοφάνερο το πόσο πολύ έντονα μπορεί να επηρεάσει την εσωτερική πολιτική σκηνή της Ελλάδας μια υπόθεση, όπως το περιβόητο «Μακεδονικό», που συνδέεται με στρατηγικούς στόχους τρίτων δυνάμεων σε ευρωπαϊκό έδαφος.

Συντελούνται ή επιχειρούνται αλλαγές στο διεθνές περιβάλλον της Ελλάδας, η οποία ως χώρα-μέλος του ΝΑΤΟ και της ΕΕ και στρατιωτική σύμμαχος των ΗΠΑ, θα καλείται πλέον αναπόφευκτα να τοποθετηθεί σε σημαντικά θέματα, όπως πχ το αλβανικό εθνικιστικό θράσος και το μέλλον του Κοσόβου, επάνω σε συγκεκριμένους στρατηγικούς άξονες. Δυνατότητα για «πολυδιάστατη» εξωτερική πολιτική δεν προσφέρεται πλέον στις εξουθενωμένες πολιτικές ηγεσίες της Ελλάδας.

Στο πλαίσιο αυτών των εξαναγκασμών, υπολογίζεται από ευρωπαϊκές πηγές ότι θα διαμορφωθούν στο εξής στην Ελλάδα νέες συνθέσεις «ιδεολογημάτων» και «τάσεων» συμβατών με νέες πραγματικότητες σε κομματικούς χώρους. Θα φανούν αυτά σε μια πρώτη φάση εφέτος, έτος εκλογών. Ήδη, οι «Πρέσπες» έκαναν άνω-κάτω την κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ, που ξεκόλλησε από τη λαϊκή δεξιά των ΑΝΕΛ και έστρεψε το κόμμα με ελιγμούς προς το αστικό κέντρο.

Ταυτοχρόνως, η κεντροδεξιά ΝΔ βρέθηκε λόγω «Πρεσπών» σε άβολη θέση απέναντι στη δική της «σκληρή» δεξιά πτέρυγα, αλλά και απέναντι στα συγγενή της ευρωπαϊκά συντηρητικά και πιστά στο ΝΑΤΟ κόμματα του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος. Και μέσα σε αυτό το κλίμα ασφυκτιούν μικρά κόμματα, μεταξύ αυτών και το ΚΙΝΑΛ, τέκνο του γερασμένου ΠΑΣΟΚ, που σκεπάστηκε από τη σκόνη τριών Μνημονίων. Στο εξής, όλα στην ελληνική πολιτική σκηνή θα ενταχθούν σε ένα «νέο ξεκίνημα» του λεγόμενου «πολιτικού συστήματος» μετά τις επόμενες εκλογές.