Η αβάσταχτη ελαφρότητα των Τσίπρα-Κοτζιά

του Σταύρου Λυγερού  – 

Είναι από εθνικής απόψεως δραματικό ο ίδιος ο πρωθυπουργός να μην έχει συνείδηση του τι ακριβώς εθνικά διακυβεύεται στο διπλωματικό μέτωπο του Μακεδονικού. Είναι αποκαλυπτική της κυβερνητικής ελαφρότητας η εξής φράση του: «Δεν είναι παράλογο να περιέχεται ο όρος “Μακεδονία” σε μία σύνθετη ονομασία είτε με γεωγραφικό είτε με χρονικό προσδιορισμό, έναντι όλων».

Για τον Τσίπρα, λοιπόν, είναι αδιάφορο εάν ο προσδιορισμός είναι γεωγραφικός ή χρονικός. Κι όμως, εκεί βρίσκεται ένα μεγάλο μέρος της ουσίας. Ο χρονικός προσδιορισμός (Νέα Μακεδονία) παραπέμπει στην Όλη Μακεδονία κι όχι σε Μέρος της. Κατά συνέπεια, αντί να ακυρώνει στην πραγματικότητα επικυρώνει τον Μακεδονισμό των Σκοπίων, το ιδεολόγημα του “διαμελισμένου μακεδονικού έθνους”. Με άλλα λόγια, ακόμα και εάν οι Σλαβομακεδόνες αφαιρέσουν τις αλυτρωτικές αναφορές από το Σύνταγμά τους, το ίδιο το όνομα του κράτους τους θα συντηρεί τον φαντασιακό αλυτρωτισμό τους.

Πολύ περισσότερο που το νέο όνομα είναι αμφίβολο εάν τελικώς θα είναι για όλες τις χρήσεις. Είναι πάντως ιδιαιτέρως θετικό ότι ο πρωθυπουργός θεωρεί ότι το όνομα που θα συμφωνηθεί πρέπει να είναι και η συνταγματική ονομασία. Διαφορετικά το “έναντι όλων” θα σημαίνει έναντι όλων των άλλων. Δηλαδή, μόνο για διεθνή χρήση. Και τότε πώς άραγε η Ελλάδα θα έπειθε τα εκατόν τόσα κράτη που έχουν αναγνωρίσει τη γειτονική χώρα σαν “Μακεδονία” να αλλάξουν τη στάση τους και να την αναγνωρίσουν με το νέο όνομα;

Η Ελλάδα θα έπρεπε να επιδοθεί σε ένα διπλωματικό μαραθώνιο διαρκείας και να σπαταλήσει πολύτιμο διπλωματικό κεφάλαιο με αμφίβολα αποτελέσματα. Και απέναντί της θα είχε τα Σκόπια, τα οποία θα αγωνίζονταν να μην αλλάξει τίποτα. Αντί, λοιπόν, να κλείσει αυτό το μέτωπο θα οξυνόταν. Εκτός κι αν η Ελλάδα παραιτείτο και το νέο όνομα θα χρησιμοποιείτο μόνο σε διεθνείς οργανισμούς και ίσως από κάποιες λίγες χώρες που θα υιοθετούσαν το νέο όνομα στις διμερείς σχέσεις τους με τα Σκόπια.

Εμμένουμε σ’ αυτό το σημείο για δύο λόγους: Πρώτον, επειδή ο υπουργός Εξωτερικών δεν έχει μέχρι τώρα μιλήσει δημοσίως για αλλαγή της συνταγματικής ονομασίας. Δεύτερον, επειδή οι Σλαβομακεδόνες αρνούνται να αλλάξουν τη συνταγματική ονομασία. Ακόμα και στην ελάχιστα πιθανή περίπτωση που η κυβέρνηση Ζάεφ θα συμφωνούσε, η αλλαγή θα απορριπτόταν στο δημοψήφισμα, για τη διεξαγωγή του οποίου έχει δεσμευθεί, χωρίς η Αθήνα να λέει κουβέντα σχετικά.

Τέλος, τόσο ο πρωθυπουργός όσο και ο υπουργός Εξωτερικών –σε αντίθεση με τον Κώστα Καραμανλή– κατά το κοινώς λεγόμενο “κάνουν την πάπια” όσον αφορά το όνομα της εθνότητας και της γλώσσας. Δεν αρκεί να λες ότι δεν υπάρχει μακεδονικό έθνος. Πρέπει να τεθεί ως όρος η αλλαγή του ονόματος της εθνότητας και της γλώσσας. Διαφορετικά, διολισθαίνουν στη γνωστή λογική “επειδή φωνάζει το πόπολο, βάλτε μια σύνθετη ονομασία για να ξεμπερδεύουμε”. Μόνο που εάν προχωρήσουν συνάψουν και ψηφίσουν συμφωνία μόνο για την ονομασία του κράτους, αντί να ξεμπερδεύουμε θα βρεθούμε όλοι μπερδεμένοι και μάλιστα σε πολύ πιο δυσμενή θέση από ότι σήμερα.