Η ΕΕ, η Τουρκία, οι κυρώσεις και οι ΜΟΕλάγνοι της Λευκωσίας

Ο Πρόεδρος Αναστασιάδης ενημερώνοντας την περασμένη Δευτέρα το Εθνικό Συμβούλιο, επιχειρηματολόγησε για την εγκατάλειψη της πολιτικής των κυρώσεων και στη στροφή στα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης. Ανέφερε πως καταβλήθηκαν προσπάθειες για να επιβληθούν κυρώσεις στην Τουρκία, αλλά αυτό δεν επιτεύχθηκε καθώς χρειάζεται ομοφωνία στην Ε.Ε.

Προχώρησε ένα ακόμη βήμα εξηγώντας πως οι ευρωπαϊκές χώρες έχουν οικονομικά συμφέροντα στην Τουρκία και δεν θέλουν προφανώς να επηρεασθούν. Είπε και για τον Μάρτιο του 2020, όταν —όπως ανέφερε— «τσακώθηκε με τη Μέρκελ», επειδή η τότε καγκελάριος της Γερμανίας δεν ήθελε οποιαδήποτε αναφορά στα Συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου στο θέμα της Αμμοχώστου. Υπήρξε, όμως, παρέμβαση του Γάλλου Προέδρου, Εμμανουέλ Μακρόν και μπήκε αναφορά στα ψηφίσματα, που παρέπεμπαν (εμμέσως) στο θέμα των Βαρωσίων. Στη συνέχεια αναφέρθηκε στον Δεκέμβριο του 2021 όταν ο Μπορέλ ξεκαθάρισε πως δεν μπορούμε να πάρουμε τίποτε σε κυρώσεις. Ως εκ τούτου, κατέληξε, επέστρεψε στη «θετική ατζέντα» και στα ΜΟΕ.

Η πολιτική των κυρώσεων ήταν σωστή κίνηση, γεγονός που επιβεβαιώθηκε και στη συνέχεια με το Ουκρανικό. Η πολιτική των κυρώσεων, όταν εγείρεται από ένα μικρό κράτος για να πετύχει χρειάζεται υπομονή και συμμαχίες. Αυτό προφανώς ξεκίνησε να γίνει, όταν προωθούσε αυτή την πολιτική ο τέως υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Χριστοδουλίδης. Οι διάφοροι καλοθελητές, με όρους εσωτερικού πολιτικού παιχνιδιού κατηγορούσαν τον τότε υπουργό Εξωτερικών, προσπάθησαν να αποδομήσουν αυτή την πολιτική. Η συνέχεια γνωστή. Άλλαξε ο υπουργός Εξωτερικών και ο νέος ως σίφουνας επανέφερε τα ΜΟΕ. Το πρώτο πράγμα που βρήκε στο συρτάρι του, το ανέσυρε και το κατέθεσε, γνωρίζοντας το αποτέλεσμα.

Μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν προώθησε πολιτική ΜΟΕ μεταξύ των δύο χωρών, αλλά σε χρόνο ρεκόρ υιοθέτησε πακέτο κυρώσεων. Οι κυρώσεις αυτές είχαν συνέχεια, ενισχύονται και αναβαθμίζονται. Η Κυπριακή Δημοκρατία, όπως και η Ελλάδα, στήριξαν με τα… χίλια τις κυρώσεις. Η Κύπρος ως θύμα εισβολής και συνεχιζόμενης κατοχής δεν μπορούσε να αντιδράσει διαφορετικά.

Το σκηνικό έχει αλλάξει. Η Ε.Ε. χρησιμοποιεί εφεξής ένα εργαλείο, αυτό των κυρώσεων. Καμία άλλη επιλογή δεν βρίσκεται στο τραπέζι, ούτε καν να βρεθούν τρόποι συνεννόησης με τη Μόσχα. Την ίδια ώρα, η κατοχική Τουρκία, που έχει αναλάβει ρόλο στο Ουκρανικό, κλιμακώνει περαιτέρω την ένταση και απειλεί ότι θα χρησιμοποιήσει τη στρατιωτική της ισχύ για να προελάσει, τόσο στην Κύπρο όσο και στο Αιγαίο. Ποια είναι η απάντηση σε αυτή τη συμπεριφορά;

ΜΟΕ και ξανά ΜΟΕ

Η Λευκωσία, όπως και η Αθήνα, ικανοποιούνται με το λεκτικό που υιοθετούνται σε ευρωπαϊκές αποφάσεις για την κατοχική Τουρκία. “Καταδικάζεται” η Τουρκία, αποφαίνονται με σχεδόν πανηγυρικό ύφος. Είναι ικανοποιημένοι και οι εταίροι μας στην Ε.Ε. καθώς έφυγε από το λεξιλόγιο των δύο κυβερνήσεων θέμα κυρώσεων. Από την Αθήνα —για να είμαστε σωστοί— δεν έφυγε, γιατί δεν υπήρξε ποτέ. Έχει άλλες “προσεγγίσεις” ο κ. Μητσοτάκης, δεν πιστεύει στις κυρώσεις. Βολεύει αυτό και τους εταίρους μας, να μην εγείρονται, δηλαδή, ζητήματα που ενοχλούν τη “χρήσιμη” Τουρκία. Βολεύει γενικώς να επιμένει η Λευκωσία σε αδιέξοδες πορείες, να προτάσσει ΜΟΕ και να προχωρεί ανενόχλητη η Άγκυρα στους σχεδιασμούς της. Γιατί την Τουρκία, παρά τη συμπεριφορά της και το γεγονός ότι απειλεί δύο κράτη-μέλη, την Ελλάδα και την Κύπρο, τη θέλουν κοντά τους.

Τα δεδομένα έχουν διαφοροποιηθεί και προσφέρεται η ευκαιρία για αναπροσαρμογή της ακολουθούμενης πολιτικής. Φαίνεται, όμως, ότι οι διαχειριστές παραμένουν… ατάραχοι. Στην Ε.Ε. “βρέχει” κυρώσεις και στη Λευκωσία κρατούν ομπρέλα. Κρατούν σφικτά το σωσίβιο των ΜΟΕ, που δεν πήραν χαμπάρι ότι είναι και… τρυπημένο.

Δεν μπορούν ή και δεν θέλουν να διαβάσουν τις εξελίξεις. Η σιγουράτζα των ΜΟΕ οδηγεί στην εδραίωση της διχοτόμησης κι αυτοί ατάραχοι στέλνουν πολυσέλιδες επιστολές στον Τατάρ, ο οποίος απαντά με συντομία τι θέλει. Υπενθυμίζει δε στον Dear Nicos ότι είναι «ο πέμπτος Πρόεδρος του… λαού» του.

Επιμένουν σε μία πολιτική, διαχρονική και αδιέξοδη. Δεν δίνουν σημασία τι γίνεται γύρω μας. Βράζουν στο ζουμί τους επιμένοντας σε ξοφλημένες, ξεπερασμένες πολιτικές. Το εργαλείο των κυρώσεων είναι το μοναδικό στην ατζέντα της Ε.Ε. εδώ και μήνες, αλλά αυτοί παραμένουν ΜΟΕλάγνοι. Στο μεσοδιάστημα ρίχνουν και κανένα κλάμα για την Αμμόχωστο, για τις προκλήσεις της Τουρκίας. Μπορούν να ζητήσουν κυρώσεις, όταν συζητούνται για τη Ρωσία. Δεν το κάνουν. Ικανοποιούνται από το γεγονός ότι στα Συμπεράσματα αναφέρεται η Τουρκία και πουλούν το παραμύθι ότι οι κυρώσεις βρίσκονται στους τεχνοκράτες.