Η είσοδος μουσουλμάνων στα ΑΕΙ με ποσόστωση – Ο Ιλχάν και ο διπλασιασμός

Η πρόσφατη ειδησεογραφία με αναφορές στην ποσόστωση των μουσουλμανοπαίδων για τα ελληνικά ΑΕΙ, στην υπουργό Νίκη Κεραμέως και στον βουλευτή Ροδόπης Αχμέτ Ιλχάν έφερε στην επιφάνεια ένα θέμα που μένει στα αζήτητα, με τη γνωστή παρακμιακή λογική που επικρατεί στη χώρα μας: “μη τα σκαλίζεις”. Ας το σκαλίσουμε λοιπόν. Ήταν το μακρυνό 1995, όταν το υπουργείο Παιδείας υπό τον αλήστου μνήμης Γιώργο Παπανδρέου ανακοίνωνε μια “θετική διάκριση” στον εκπαιδευτικό χώρο: την κατ’ εξαίρεση εισαγωγή στα ελληνικά Πανεπιστήμια των παιδιών της μουσουλμανικής μειονότητας της Θράκης.

Στο εξής, βάσει του νομοθετήματος αυτού (2341/1995) και των υπουργικών αποφάσεων που ακολούθησαν, ένα ποσοστό 0,5% επί του συνολικού αριθμού των εισακτέων θα προερχόταν από τα παιδιά της μειονότητας που αποφοιτούσαν από τα σχολεία της Μέσης Εκπαίδευσης. Η πρωτοβουλία είχε μία κάποια λογική βάση και έναν προφανή μα ανομολόγητο στόχο.

Στο σκεπτικό του νομοθέτη αναφέρονταν οι συνθήκες ανισότητας υπό τις οποίες διεξάγονταν οι πανελλήνιες εξετάσεις, αφού τα παιδιά της μειονότητας υστερούσαν σε γνώση της ελληνικής, που δεν την είχαν ως μητρική γλώσσα αλλά και δεν την είχαν διδαχθεί επαρκώς ούτε στην διάρκεια της εκπαίδευσης που έλαβαν. Η …άλλη σκοπιμότητα ήταν να στρέψει προς τα εγχώρια σχολεία και πανεπιστήμια τα παιδιά που μη έχοντας άλλη δυνατότητα ακολουθούσαν την μειονοτική εκπαίδευση και έπειτα πήγαιναν για σπουδές στην Τουρκία. Πολλά μάλιστα πήγαιναν και από τα γυμνασιακά τους χρόνια σε σχολεία της γείτονος, για καλύτερη προετοιμασία εν όψει των μελλοντικών σπουδών τους.

Με την αλλαγή αυτή η Τουρκία θα είχε πια μειωμένο ρόλο στη ζωή των μειονοτικών κατοίκων της Θράκης και ίσως η διάθεση των τελευταίων για ενσωμάτωση στη χώρα που ζούσαν να αυξανόταν. Παρά την εξώφθαλμη ανισότητα που εισήγαγε η νομοθεσία εκείνη, ο πλειονοτικός κόσμος στη Θράκη και στην Ελλάδα γενικότερα το αποδέχθηκε, με λίγες γκρίνιες μόνο σε προσωπικές συζητήσεις. Σκάνδαλο ήταν πρωτίστως η ανυπαρξία ανάλογης πρόβλεψης για τα παιδιά νεοπροσφύγων από την πρώην ΕΣΣΔ που με τρία χρόνια στη χώρα μας και δίχως καμμία πρότερη επαφή με τα ελληνικά καλούνταν να ανταγωνιστούν επί ίσοις όροις τους Ελλαδίτες συμμαθητές τους.

Μία μόνο προσφυγή έγινε στο Συμβούλιο της Επικρατείας κατά του νόμου και αυτή απορρίφθηκε με το σκεπτικό πως ουδείς είχε έννομο συμφέρον να προσφύγει, αφού το ποσοστό ήταν “επιπλέον” του προβλεπόμενου και “δεν εθίγετο κάποιος”. Με το σόφισμα αυτό έκλεισε η δικαστική αμφισβήτηση κι έμεινε μόνο η ελπίδα να λειτουργήσει τελικά το μέτρο προς όφελος της πατρίδας.

Δίχως δεδομένα

Από την πρώτη εφαρμογή του νόμου περάσανε 25 χρόνια. Εφέτος αναμένεται να μπούνε στα ελληνικά πανεπιστήμια άνω των 400 μειονοτικοί πρωτοετείς, νούμερο πολλαπλάσιο εκείνου της πρώτης χρονιάς (1996). Σύμφωνα με τη διευκρίνιση της υπουργού Παιδείας Νίκης Κεραμέως δεν θα ισχύσει η βάση εισαγωγής που αναμένεται να τεθεί για όλους τους άλλους υποψηφίους. Ήδη υπάρχουν στη Θράκη χιλιάδες απόφοιτοι ελληνικών σχολών, ενώ κάποιοι εισάγονται σ’ αυτές αλλά προτιμούν τις σπουδές στην Τουρκία και κάποιοι εισάγονται μεν αλλά δεν μπορούν να αποφοιτήσουν ελλείψει γνώσεων και ελληνομάθειας.

Δυστυχώς δεν έχουμε ποσοστά για τις κατηγορίες αυτές, αφού ποτέ δεν γνωστοποιούνται, ίσως και να μην αποτυπώνονται καν. Ποτέ δεν είδαμε έναν απολογισμό αυτού του μέτρου, να δούμε ποια ήταν τελικά η απόδοσή του. Τι είδους πιλοτικό μέτρο ήταν όταν μετά από ένα τέταρτο του αιώνα συνεχίζουμε την εφαρμογή του ακάθεκτοι; Ενδιαφέρθηκε σοβαρά η ελληνική πολιτεία να αποκαταστήσει την ισότητα των υποψηφίων μαθητών, ώστε να περιττεύει η “θετική διάκριση”;

Δυστυχώς η απάντηση είναι αρνητική, αφού δεν ιδρύθηκε ούτε ένα δημοτικό σχολείο στην θρακική ύπαιθρο, όπου η μοναδική εντόπια δυνατότητα φοίτησης είναι το μειονοτικό σχολείο όπου κυριαρχεί η τουρκική γλώσσα. Είναι βεβαίως παρήγορο ότι η μουσουλμανική κοινωνία στρέφεται προς την δημόσια εκπαίδευση αλλά αυτό δεν αρκεί να συμβαίνει μόνο στα αστικά κέντρα ή κυρίως στη Μέση Εκπαίδευση.

Έτρεξε βεβαίως και το ευρωπρόγραμμα Εκπαίδευσης Μουσουλμανοπαίδων (Φραγκουδάκη-Δραγώνα) επί δύο δεκαετίες αλλά η κατανάλωση 30.000.000 ευρώ δεν άφησε ανάλογα κέρδη στην περιοχή. Ούτε και οι προσπάθειες για εισαγωγή των τουρκικών –ως ξένης γλώσσας– και του Κορανίου σε δημόσια γυμνάσια απέδωσε ιδιαιτέρως, το ενδιαφέρον των μειονοτικών μαθητών ήταν χαμηλό.

Λαϊκισμός και ανευθυνότητα

Με λίγα λόγια βρισκόμαστε περίπου στο ίδιο σημείο από το οποίο ξεκινήσαμε την εφαρμογή του μέτρου προ 25ετίας. Οι ελλείψεις των μειονοτικών μαθητών στην ελληνική γλώσσα είναι πάνω κάτω οι ίδιες, όπως δυστυχώς και στο σύνολο της μουσουλμανικής κοινωνίας. Συζητάμε σαν να μη πέρασε μια μέρα ενώ το προσωρινό μέτρο έχει γίνει μόνιμο από την πολιτική ατολμία των κυβερνώντων, έχοντας πια καθιερώσει μία διακριτική μεταχείριση σε βάρος των χριστιανών συμμαθητών τους κι έχοντας αλλάξει την σύνθεση του επιστημονικού δυναμικού σε Κομοτηνή και Ξάνθη.

Μάλιστα ο βουλευτής Ροδόπης –με το ΠΑΣΟΚ αυτή την περίοδο– Ιλχάν Αχμέτ ζητάει στη Βουλή διπλασιασμό (!) της ποσόστωσης, σε μια επίδειξη λαϊκισμού και ανευθυνότητας. Αν πιστεύει πως τίποτε δεν έγινε, θα έπρεπε να είχε ακουστεί η σχετική διαμαρτυρία του τόσα χρόνια, διαφορετικά ένα τέτοιο αίτημα ακούγεται εξωφρενικό. Προφανώς ο εν λόγω αντιλαμβάνεται ότι το πολιτικό κλίμα σηκώνει τέτοια πυροτεχνήματα που παρουσιάζονται ως “ενδιαφέρον” του για την πελατεία του. Όμως και πέραν του πολιτικαντισμού, παραμένει το ερώτημα ως προς την ουσία του: ώς πότε η επίκληση ενός διαφορετικού θρησκεύματος μπορεί να δικαιολογεί θετική διάκριση για την εισαγωγή στην Ανώτατη Εκπαίδευση;