Η Ελλάδα έχει ανάγκη από ενεργούς και εκπαιδευμένους εφέδρους

Τον Ιανουάριο του 2021, με αφορμή την αύξηση της θητείας, έγραψα ένα άρθρο για την αξιοποίηση της εφεδρείας, στο οποίο πρότεινα να εκπαιδεύονται οι έφεδροι αξιωματικοί σε ειδικό (μονοετές ή διετές) τμήμα της Σχολής Ευελπίδων και να προάγονται μέχρι και τον βαθμό του ταγματάρχη. Κατά τον τρόπο αυτό, με τους εφέδρους, θα περιορισθεί ο αριθμός των μονίμων αξιωματικών και οι περισσότεροι εξ αυτών θα ανέρχονται στους ανώτατους βαθμούς, όπως είναι η εύλογη φιλοδοξία κάθε αξιωματικού.

Το πρόσφατο σχόλιο του Σταύρου Λυγερού “Από Στρατηγούς άλλο τίποτα! Από στρατηγική σκέψη;” μου έδωσε την αφορμή και την ευκαιρία να συμπληρώσω το άρθρο μου και να το κάνω ακόμη πιο ριζοσπαστικό. Όπως χαρακτηριστικώς αναφέρει ο κ. Λυγερός, στις δυτικές χώρες οι Στρατηγοί είναι ελάχιστοι, ενώ ο βαθμός του ταγματάρχη (και του λοχαγού, προσθέτω) είναι αξιοσέβαστος. Αυτό που συμβαίνει στη Δύση είναι ότι ο βαθμός του ταγματάρχη είναι ο καταληκτικός για την πλειοψηφία των εφέδρων αξιωματικών, οι οποίοι αποτελούν τον κορμό του στρατεύματος, μαζί με τους -επαγγελματικώς εκπαιδευμένους- υπαξιωματικούς.

Βεβαίως, υπάρχουν έφεδροι αξιωματικοί που φθάνουν στον βαθμό του συνταγματάρχη, ακόμη και του Στρατηγού σε ειδικές περιπτώσεις και πολεμικές περιόδους. Όμως, πρόκειται για στελέχη με διαρκή επαφή με το στράτευμα, τα οποία δεν σταματούν να εκπαιδεύονται. Δεν εκπαιδεύονται σε άσχετα αντικείμενα, όπως ορθώς επισήμανε ο κ. Λυγερός για τα μεταπτυχιακά των Ελλήνων αξιωματικών, αλλά σε στρατηγικές σπουδές και στρατιωτικά θέματα.

Στόχος, εκεί, δεν είναι το μισθολογικό επίδομα ενός δεύτερου πτυχίου, αλλά η απόκτηση ικανοτήτων διοικήσεως συγκροτημάτων και σχηματισμών. Στη χώρα μας, αυτό τον σκοπό έχουν οι Σχολές Πολέμου των κλάδων και η -διακλαδική- Σχολή Εθνικής Αμύνης. Όμως, δέχονται μόνον μονίμους αξιωματικούς, ενώ φοβάμαι ότι δραστικού χρήζουν εκσυγχρονισμού και διευρύνσεως των δυνατοτήτων τους σε επίπεδο μεταπτυχιακών και διδακτορικών σπουδών.

Όφελος για τον στρατό και την κοινωνία

Πιστεύω ακράδαντα ότι οι Έλληνες έφεδροι αξιωματικοί πρέπει να ενσωματωθούμε πλήρως στο Σώμα των αξιωματικών, ως ισότιμοι των μονίμων συναδέλφων μας. Αν και είμαι στο όριο διαγραφής από τα στελέχη εφεδρείας, δεν θα πάψω να θεωρώ τον εαυτό μου αξιωματικό μέχρι το τέλος. Ήταν τιμή μου που επιλέχθηκα και υπηρέτησα ως αξιωματικός και το ίδιο νοιώθει η συντριπτική πλειοψηφία των συναδέλφων. Η πολιτεία οφείλει να αξιοποιήσει αυτό το δυναμικό, δηλαδή τους νεοεισερχόμενους, αλλά και όσους συναδέλφους έχουν μπροστά τους γόνιμο χρόνο υπηρεσίας.

Η διάχυση των στρατιωτικών σπουδών, μέσω των εφέδρων αξιωματικών, θα ωφελήσει πολλαπλώς την κοινωνία μας, τόσο επειδή μια μεγαλύτερη ομάδα θα αποκτήσει στρατηγική σκέψη, αλλά και γνώση της στρατιωτικής πραγματικότητας, η οποία ελάχιστη σχέση έχει όχι μόνον με όσα φαντάζεται ο κάθε αδαής, αλλά ακόμη και με πολλά εξ όσων δημοσιεύει ο ειδικός τύπος. Κυρίως, όμως, θα περιορισθε, έως και θα αντιστραφεί, η αρνητική εικόνα που έχει καλλιεργηθεί για τον στρατό και τους αξιωματικούς, χάριν των ιδεοληψιών της Αριστεράς και των δήθεν φιλελευθέρων. Αυτό θα συντελέσει στην μείωση του (τεράστιου σήμερα) αριθμού ανυπότακτων, ο οποίος αποσαθρώνει τις στρατολογικές κλάσεις, δηλαδή το ίδιο το έμψυχο δυναμικό της εθνικής μας αμύνης.

Η αξιοποίηση και αναβάθμιση της εφεδρείας θα αναβαθμίσει συνολικώς το στράτευμα, αλλά και τους μονίμους αξιωματικούς. Το τμήμα εφέδρων της Σχολής Ευελπίδων θα μπορεί να αποδίδει δύο ή τέσσερις τάξεις ανά μία τάξη μονίμων. Αυτό σημαίνει ότι ο αριθμός των μονίμων αξιωματικών δεν θα υπερβαίνει το 35% του συνόλου άρα θα αναδειχθούν σε μια ολιγάριθμη ουσιαστική ελίτ στελεχών, με υψηλό μορφωτικό επίπεδο και ανάλογες ικανότητες διοικήσεως.

Τέλος, οφείλω να συμπληρώσω το παλαιότερο άρθρο μου, συμπεριλαμβάνοντας τους υπαξιωματικούς, τον πραγματικό κορμό κάθε στρατεύματος (ας θυμηθούμε την ιδιαίτερη στρατιωτική και πολιτική τάξη των Ρωμαίων εκατόνταρχων, βαθμού ανάλογου του σημερινού αρχιλοχία), στις ριζοσπαστικές μου προτάσεις: Πρέπει καταργηθεί ο ανεπαρκής έως και αστείος θεσμός των Λ.Υ.Β. (Λόχοι Υποψηφίων Βαθμοφόρων) και οι έφεδροι υπαξιωματικοί να εκπαιδεύονται σε ειδικό τμήμα της Σχολής Μονίμων Υπαξιωματικών και να ακολουθούν πορεία ανάλογη με αυτή των εφέδρων αξιωματικών, με καταληκτικό βαθμό τον επιλοχία.

Άλλες ευεργετικές επιδράσεις

Και, βεβαίως, για την ουσιώδη αναβάθμιση του Σώματος των υπαξιωματικών, πρέπει να καταργηθεί η γελοία, έως και υποτιμητική, προαγωγή των υπαξιωματικών σε βαθμούς κατωτέρων αξιωματικών με αποτέλεσμα να πάρουν ανθυπολοχαγοί ηλικίας 50 ετών(!), με προϊσταμένους υπολοχαγούς και λοχαγούς από 25 έως 33 ετών! Ο αρχαιότερος -και επικεφαλής του Σώματος- αρχιλοχίας του στρατού των ΗΠΑ. είναι πρόσωπο που χαίρει υψηλότατης εκτιμήσεως, ανάλογης Στρατηγού. Όμως, εκεί οι υπαξιωματικοί είναι στελέχη πρώτης γραμμής, με υψηλό επίπεδο εξειδικεύσεως και ουσιαστικές αρμοδιότητες.

Κλείνω με μια διευκρινιστική σημείωση: Οι προτάσεις μου αφορούν τον Ελληνικό Στρατό και όχι το Πολεμικό Ναυτικό και την Πολεμική Αεροπορία, κλάδους οι οποίοι, εκ φύσεως, έχουν διαφορετική διάρθρωση και κατανομή στην ιεραρχική πυραμίδα. Όμως, ουδόλως αγνοώ την αξία τους, ιδίως μάλιστα του Πολεμικού Ναυτικού, το οποίο πρέπει, στο πλαίσιο της διακλαδικότητος να αναβαθμισθεί, να λάβει υπό διοίκηση ανεξάρτητο σώμα Πεζοναυτών, να έχει την πλήρη ευθύνη αμύνης του αρχιπελάγους και, με την επικουρία της Πολεμικής Αεροπορίας, να αποτελέσει στρατηγικό γεωπολιτικό βραχίονα.