Η επιδίωξη νίκης κατά της Ελλάδας δεν είναι επιλογή για τον Ερντογάν

Διάφοροι καθηγητές πανεπιστημίου και αναλυτές προβλέπουν συχνά-πυκνά θερμό επεισόδιο με τη Τουρκία. Τη μία είναι το ότι οι Τούρκοι θέλουν να εξαγάγουν την εσωτερική τους κρίση. Την άλλη ότι έρχονται εκλογές και θέλουν με μία επιτυχία στο εξωτερικό να ανεβάσουν τα ποσοστά του Ερντογάν. Μετά ότι οι Τούρκοι προσπαθούν να προλάβουν την ανάληψη της εξουσίας στις ΗΠΑ από τον Μπάιντεν.

Τώρα μας λένε ότι έχουν ένα παράθυρο ευκαιρίας διότι μετά θα παραλάβει η Ελλάδα τις φρεγάτες Belharra και τα μαχητικά Rafale. Έτσι, κατά αναλογία με τους Γερμανούς του Κάιζερ στο Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο, θα κτυπήσουν τώρα που είναι ισχυροί. Οι παλαιότερες εκτιμήσεις και προβλέψεις τους ανατράπηκαν από την ίδια τη ζωή. Σημειώστε πως η Τουρκία, ακόμα και όταν συγκρούστηκαν οι φρεγάτες, απέφυγε να κλιμακώσει.

Ο λόγος είναι ότι η Τουρκία ήταν και παραμένει ένας ορθολογικός παίκτης. Προχωράει όσο την παίρνει. Όταν συναντήσει αντίσταση κάνει ένα βήμα πίσω και αναλόγως αλλάζει τακτική ή και συμβιβάζεται. Αυτό το είδαμε να συμβαίνει με το Μαβί Μαρμαρά και το Ισραήλ. Το ξανάδαμε με την κατάρριψη του ρωσικού βομβαρδιστικού, τις ρωσικές αντιδράσεις και την τουρκική συγγνώμη.

Το είδαμε με την ανακωχή στη Σύρτη της Λιβύης μετά την κινητοποίηση και τις απειλές της Αιγύπτου. Ακόμα και στις θαλάσσιες ζώνες της Μεσογείου υπήρξε όλη τη προηγούμενη περίοδο μία σχετική τουρκική αναδίπλωση ώστε να αποφευχθεί νέα επιδείνωση στις σχέσεις με την ΕΕ και να παραμείνει ανοικτή η προοπτική της θετικής ατζέντας. Ούτε και αυτή τη φορά η Τουρκία δεν πρόκειται να επιδιώξει ένα θερμό επεισόδιο με την Ελλάδα για τους εξής πολύ σοβαρούς λόγους.

Οι αποτρεπτικοί λόγοι

Πρώτο, δεν είναι εξασφαλισμένο πως δεν θα υπάρξει κλιμάκωση, αφού για να λογίζεται ως εθνική νίκη, θα είναι μεγάλης κλίμακας. Δεύτερο, η Ελλάδα δεν θα είναι μόνη αλλά, μετά τις συμφωνίες αμοιβαίας αμυντικής συνδρομής, ενδεχομένως να έχει στο πλευρό της την ισχυρή Γαλλία και τα ΗΑΕ. Τρίτο, στον αέρα υπάρχει ήδη αριθμητική ισορροπία, περί τα 250 μαχητικά η κάθε χώρα, και με ποιοτικό πλεονέκτημα της Ελλάδας (σε πιλότους και μαχητικά) κάτι που παραδέχονται και Τούρκοι ειδικοί αμυντικών θεμάτων.

Η ταχεία παραλαβή των Rafale που έχει ήδη αρχίσει αναμένεται να αυξήσει το ελληνικό πλεονέκτημα. Τέταρτο, η Ελλάδα στη θάλασσα διαθέτει ήδη σημαντικό πλεονέκτημα λόγω των 4 υποβρυχίων τύπου 214 που με το σύστημα αναερόβιας πρόωσης (AIP) αλλά και τις νέες βαριές τορπίλες τους δύνανται να καταβυθίσουν, αν χρειαστεί, μεγάλο τμήμα του τουρκικού στόλου.

Πέμπτο, και εξ ίσου σημαντικό είναι το ότι και στη Κύπρο η Εθνική Φρουρά και η ενισχυμένη ΕΛΔΥΚ διατηρούν ισορροπία δυνάμεων με τις τουρκικές δυνάμεις κατοχής. Πέραν των πιο πάνω η τουρκική οικονομία δεν αντέχει ένα θερμό και ειδικά ένα ανεξέλεγκτο επεισόδιο. Εδώ να σημειώσουμε πως τα 2/3 του τουρκικού λαού είναι δυσαρεστημένα με το ΑΚΡ και τον Ερντογάν λόγω της κατάστασης της οικονομίας.

Μία τουρκική επιθετική πρωτοβουλία θα σημαίνει επίσης και την εξάλειψη της όποιας πιθανότητας για έγκριση, από το ήδη εχθρικό Κογκρέσο των ΗΠΑ, της πώλησης των 40 F-16 Viper καθώς και τον εκσυγχρονισμό άλλων 80 από τα γερασμένα τουρκικά F-16. Χωρίς αυτά η τουρκική πολεμική αεροπορία θα έχει ένα ζοφερό μέλλον. Ανάλογες αντιδράσεις θα υπάρξουν και σε επίπεδο ΕΕ με αρνητικές επιπτώσεις στη τουρκική οικονομία.

Προς μία “εθνική νίκη”

Όπως πολύ σωστά επισημαίνει ο στρατηγός Κωνσταντίνος Λουκόπουλος, με άρθρο του στην Liberal, ο Ερντογάν διαθέτει σημαντικά πολιτικά εργαλεία για να κερδίσει τις εκλογές του 2023. Συγκεκριμένα μπορεί να προχωρήσει σε αλλαγή του εκλογικού νόμου, επανακαθορισμό των εκλογικών περιφερειών και σε απαγόρευση καθόδου στις εκλογές του φιλοκουρδικού κόμματος HDP.

Εδώ θα προσέθετα και την ενδεχόμενη αλλαγή του συντάγματος (που ήδη συζητείται) ώστε η χώρα να πάει πίσω σε κοινοβουλευτικό σύστημα στα πρότυπα ανάλογων κινήσεων του Πούτιν. Με τον τρόπο αυτό το ΑΚΡ και το ΜΗΡ, το τελευταίο θα εισέλθει στη Βουλή χάρις στην μείωση του ορίου από το 10% στο 7%, θα πετύχουν από κοινού κοινοβουλευτική πλειοψηφία, ο δε Ερντογάν θα καταστεί ο νέος πρωθυπουργός της Τουρκίας με σημαντικές εκτελεστικές εξουσίες.

Σε πολιτικό πάντα επίπεδο ο Ερντογάν μπορεί επίσης με ελάχιστο ρίσκο το 2023 να οργανώσει τη με δημοψήφισμα των Τουρκοκυπρίων παραχώρηση στην Τουρκία ως κυρίαρχου εδάφους (στα πρότυπα των Βρετανικών Βάσεων) της αεροπορικής βάσης του Λευκονοίκου και την παραπλήσια περιοχή της υπό κατασκευή ναυτικής βάσης του Μπογαζίου.

Αυτό το βήμα θα αποτελέσει “εθνική νίκη” αφού θα αυξήσει για πρώτη φορά μετά το 1938 (προσάρτηση Αλεξανδρέττας), το τουρκικό εθνικό έδαφος. Με βάση όλα τα πιο πάνω, θεωρώ ότι ο ορθολογικός Ερντογάν δεν θα ριψοκινδυνεύσει μία πολεμική περιπέτεια με την Ελλάδα της οποίας το αποτέλεσμα δεν είναι εξασφαλισμένο.