Η γενοκτονία στην Γάζα, οι διαδηλώσεις στα νησιά και η εθνική σκοπιμότητα

Ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή. Μετά την ίδρυση του Ισραήλ το 1948 και τις στρατιωτικές νίκες του τις επόμενες δεκαετίες εναντίον των Αράβων, διαμορφώθηκε ένα καθεστώς ισραηλινής κατοχής και σε περιοχές της Παλαιστίνης, οι οποίες δεν έχουν προσαρτηθεί στο Ισραήλ, σήμερα πλέον στη Δυτική Όχθη και στη Λωρίδα της Γάζας. Το κοσμικού χαρακτήρα κι αριστερόστροφο εθνικοαπελευθερωτικό κίνημα των Παλαιστινίων δεν επέτυχε τον στόχο του και σταδιακά διολίσθησε στην παρακμή.

Το γεγονός αυτό, σε συνδυασμό και με την έξαρση της διαφθοράς οδήγησε στη δυναμική ανάπτυξη του ριζοσπαστικού ισλαμισμού, που εξέφρασε κυρίως η Χαμάς (η παλαιστινιακή εκδοχή των Αδελφών Μουσουλμάνων), όπως αντιστοίχως συνέβη και σε άλλες χώρες με καθεστώτα αραβικού εθνικισμού (Αίγυπτος, Συρία, Ιράκ, Λιβύη κ.α.). Απογοητευμένοι από την ιστορική ηγεσία της PLO, οι Παλαιστίνιοι στράφηκαν στη Χαμάς, η οποία κέρδισε τις εκλογές στην Παλαιστίνη. Ο Μαχμούτ Αμπάς, όμως, αρνήθηκε να της παραδώσει την άκρως περιορισμένη εξουσία του, με αποτέλεσμα να δημιουργηθούν δύο διοικήσεις: μία στη Δυτική Όχθη και μία στη Γάζα.

Ας σημειωθεί ότι το Ισραήλ αποδεδειγμένα είχε βοηθήσει τη Χαμάς για δύο λόγους: Πρώτον, για να αποδυναμώσει πολιτικά την PLO. Δεύτερον, για να τορπιλίσει τη δημιουργία παλαιστινιακού κράτους. Ο Νετανιάχου κατά κόρον έχει χρησιμοποιήσει προς τη διεθνή κοινότητα το επιχείρημα: “δεν μπορούμε να αποδεχθούμε παλαιστινιακό κράτος στο οποίο θα κυριαρχεί η Χαμάς”. Με άλλα λόγια, η Χαμάς βόλευε μια χαρά την ισραηλινή διπλωματία. Και βεβαίως, κάθε τόσο, ο ισραηλινός στρατός πραγματοποιούσε εισβολές στη Λωρίδα της Γάζας, συνήθως ως απάντηση στην εκτόξευση ρουκετών. “Κουρεύοντας το γρασίδι” –όπως έλεγαν οι ηγήτορες του εβραϊκού κράτους– θεωρούσαν ότι διατηρούσαν υπό έλεγχο τη Χαμάς στην απομονωμένη Γάζα.

Η επίθεση της Χαμάς

Η εντυπωσιακή και αιματηρή επίθεση της Χαμάς τον Οκτώβριο 2023 άλλαξε ριζικά το τοπίο. Η εκτέλεση περίπου 1200 Ισραηλινών (κατά κανόνα αμάχων) και η ομηρία περίπου 250 ήταν σοκ για το Ισραήλ. Ο στρατός του πραγματοποιεί εδώ και περίπου 22 μήνες μαζικούς βομβαρδισμούς και εκτεταμένες επιχειρήσεις στη Λωρίδα της Γάζας, χωρίς προς το παρόν να έχει καταφέρει να εξουδετερώσει πλήρως το στρατιωτικό σκέλος της Χαμάς, σε μία επίπεδη έκταση μικρότερη από την Άνδρο. Προφανώς, η Χαμάς έχει υποστεί πολύ μεγάλες απώλειες, αλλά –όπως ομολογούν και οι Ισραηλινοί– δεν έχει απωλέσει τη μαχητική της ικανότητα.

Μέχρι στιγμής, η ισραηλινή εισβολή έχει κοστίσει πάνω από 60.000 νεκρούς Παλαιστινίους (κατά κανόνα αμάχους) διπλάσιους τραυματίες και έναν άνευ προηγουμένου βασανισμό 2.000.000 ανθρώπων, που ακόμα επιβιώνουν σε οριακές συνθήκες μετακινούμενοι από το ένα σημείο στο άλλο για να αποφύγουν οβίδες και βόμβες. Ας σημειωθεί ότι το Ισραήλ έχει επιβάλει πλήρη αποκλεισμό της Λωρίδας της Γάζας, με αποτέλεσμα ο λιμός και η έλλειψη φαρμάκων να απειλεί όσους ακόμα επιβιώνουν.

Όσο σκληρά κι αν κάποιος καταδικάζει την τρομοκρατική επίθεση της Χαμάς και θρηνεί για τα αθώα θύματα εκείνου του Οκτωβρίου, δεν μπορεί παρά να αναρωτηθεί: Πού σταματάει η μαζική σφαγή των Παλαιστινίων; Το ζήτημα δεν είναι ποσοτικό, ούτε μπορεί να βάλουμε στη ζυγαριά τα εκατέρωθεν θύματα, αφού κάθε ζωή είναι μοναδική και πολύτιμη. Από ένα σημείο και πέρα, όμως, η ποσότητα δημιουργεί μία άλλη ποιότητα. Χωρίς να παίζουμε με τις λέξεις και με νομικούς ορισμούς, αυτό που αντιλαμβάνεται ο κάθε λογικός άνθρωπος είναι πως εκεί συντελείται μία οργανωμένη γενοκτονία, που έχει ως στόχο την εθνική εκκαθάριση του εκεί γηγενούς παλαιστινιακού πληθυσμού.

Η καταγγελία για αντισημιτισμό

Η κυβέρνηση Νετανιάχου, ωστόσο, δεν διαπράττει έγκλημα μόνο εναντίον των Παλαιστινίων. Εγκληματεί και κατά της ψυχικής υγείας της ισραηλινής νεολαίας. Αυτό που συμβαίνει στη Λωρίδα της Γάζας είναι σε ένα πολύ μικρό ποσοστό πόλεμος εναντίον των ενόπλων της Χαμάς. Κατά κανόνα είναι σφαγή αμάχων. Είναι άλλο να πυροβολείς ή να βομβαρδίζεις έναν οπλισμένο εχθρό κι άλλο να πυροβολείς ή να βομβαρδίζεις αμάχους. Αυτό το δεύτερο δεν αφήνει ανεπηρέαστο τον θύτη. Ακόμα κι αν εκείνη τη στιγμή είναι ντοπαρισμένος από τους αξιωματικούς, θα κουβαλάει τις εικόνες και τη σφραγίδα των εγκλημάτων στη συνείδησή του για μία ζωή, συνήθως με βαριές επιπτώσεις για την ψυχική του υγεία.

Αυτά μπορεί να είναι ψιλά γράμματα για τον Νετανιάχου και τους σκληροπυρηνικούς σιωνιστές, αλλά είναι πραγματικότητα. Εξίσου ψιλά γράμματα φαίνεται πως είναι για τους ίδιους και ο ορατός δια γυμνού οφθαλμού κίνδυνος, το Ισραήλ να μετατραπεί σε κράτος-γενοκτόνο στη συνείδηση της διεθνούς κοινής γνώμης, ακόμα και της κοινής γνώμης των δυτικών χωρών, οι κυβερνήσεις των οποίων συνεχίζουν να το στηρίζουν. Για να αντικρούσουν τη διεθνή κατακραυγή, οι σκληροπυρηνικοί σιωνιστές επιστρατεύουν το πολυχρησιμοποιημένο και τέχνασμα να χαρακτηρίζουν “αντισημιτισμό” την οποιαδήποτε θεμιτή κριτική στις πολιτικές και πρακτικές του Ισραήλ. Το εν λόγω όπλο, όμως, έχει πλέον, λόγω της κατάχρησης, φθαρεί.

Είναι θλιβερό ένα τόσο ξεχωριστό και θαυμαστό έθνος, με τόσο μεγάλη προσφορά στον πολιτισμό και στην επιστήμη, να μην ξέρει που να σταματήσει, να μην έχει όρια. Και τελικά να διολισθαίνει σε πρακτικές, τις οποίες ιστορικά έχει υποστεί με τον πλέον απόλυτο και τραυματικό τρόπο. Έτσι όπως το πάει το εβραϊκό κράτος, πιθανόν να αναβιώσει πραγματικά τον αντισημιτισμό, ειδικά σε κοινωνίες όπου υπήρχε σχετική παράδοση και μεταπολεμικά έχει πολύ σωστά “μπαζωθεί”.

Ισραηλινοί τουρίστες και διαδηλώσεις

Ας έλθουμε τώρα στις εκδηλώσεις διαμαρτυρίες εναντίον Ισραηλινών τουριστών που επισκέπτονται ελληνικά νησιά με κρουαζιερόπλοια και οι οποίες έχουν προκαλέσει την κόντρα, στην οποία αναφέρθηκα στην αρχή του άρθρου. Σ’ αυτές τις εκδηλώσεις πρωτοστατούν αριστερές ομάδες, αλλά αυτό δεν είναι αθέμιτο και πολύ περισσότερο παράνομο. Επίσης δεν είναι ό,τι καλύτερο για κάποιους που έρχονται να κάνουν διακοπές να βρίσκονται αντιμέτωποι με αυτό το εχθρικό κλίμα και ενίοτε με εχθρικές πράξεις. Προφανώς, θα σκεφθούν πολύ πριν ξανάρθουν στην Ελλάδα και μ’ αυτή την έννοια αυτά τα επεισόδια βλάπτουν την ελληνική τουριστική “βιομηχανία” και όσους βγάζουν το ψωμί τους από αυτήν. Από την άλλη πλευρά, δεν μπορείς να απαγορεύσεις μία διαμαρτυρία για πρακτικές γενοκτονίας που συντελούνται στη “γειτονιά” σου.

Το κεντρικό ζήτημα, ωστόσο, δεν είναι το όποιο οικονομικό κόστος, αλλά οι επιπτώσεις στις διμερείς σχέσεις. Η Ελλάδα δεν μπορεί να κάνει πως δεν βλέπει αυτά που γίνονται στη Γάζα, αλλά από την άλλη είναι υποχρεωμένη να συνυπολογίσει και τις σχέσεις με το Ισραήλ σε μία συγκυρία που η επεκτατική πίεση της Άγκυρας στη χώρα μας, αργά αλλά σταθερά, κλιμακώνεται. Αυτό είναι και το σοβαρό επιχείρημα όσων καταγγέλλουν τις εκδηλώσεις διαμαρτυρίας.

Δεν θα ασχοληθώ με το φθηνό επιχείρημα που επαναλαμβάνει ο κυβερνητικός εκπρόσωπος ότι οι εκδηλώσεις είναι “ρατσιστικές”, επειδή στρέφονται εναντίον όλων των Ισραηλινών τουριστών και άρα έχουν σχέση με την εθνικότητά τους κι όχι με τα όσα γίνονται στη Γάζα. Είναι αξιοσημείωτο ότι το ίδιο επιχείρημα προβάλουν και όσοι ισχυρίζονται ότι οι Παλαιστίνιοι στη Γάζα δεν είναι αθώοι, επειδή εξέλεξαν τη Χαμάς και άρα δικαιολογημένα υφίστανται τις συνέπειες! Αν, όμως, υιοθετήσουμε αυτή τη λογική, τότε και οι Ισραηλινοί δεν είναι αθώοι, επειδή εξέλεξαν την κυβέρνηση Νετανιάχου. Προφανώς, αυτή η λογική είναι αβάσιμη, επειδή ισοπεδώνει την πολυπλοκότητα των κοινωνιών για να στηρίξει “συλλογική ευθύνη”.

Εθνική σκοπιμότητα

Ας επιστρέψουμε, ωστόσο, στις επιπτώσεις των εκδηλώσεων διαμαρτυρίας στις σχέσεις Ελλάδας-Ισραήλ. Υπογραμμίζω ότι τα έντονα αισθήματα υπέρ του Ισραήλ που εμφανίζονται σε τμήμα της ελληνικής κοινωνίας δεν είναι “αυτοφυή”. Πρωτίστως πηγάζουν και τροφοδοτούνται από την διάχυτη εντύπωση ότι το Ισραήλ είναι πολύτιμος σύμμαχος στη διένεξή μας με την Τουρκία. Δευτερευόντως, από την επιφύλαξη-αντιπαλότητα με το ριζοσπαστικό Ισλάμ.

Στην πραγματικότητα, δεν υφίσταται κάποιου είδους συμμαχία με το Ισραήλ. Υπάρχει, ωστόσο, μία συνεργασία, η οποία βρήκε έδαφος και αναπτύχθηκε από το γεγονός ότι ο Ερντογάν για τους δικούς του λόγους στράφηκε εναντίον του εβραϊκού κράτους. Η αντιπαράθεση Ισραήλ-Τουρκίας, μάλιστα, οξύνθηκε λόγω των εξελίξεων στη Γάζα, αλλά κυρίως στη Συρία, επειδή εκεί υπάρχει γεωπολιτική κόντρα. Προφανώς, αυτή η κόντρα εκ των πραγμάτων εξισορροπεί κάπως τον εναντίον μας τουρκικό επεκτατισμό κι αυτό δεν είναι λίγο, παρότι είναι μη ρεαλιστικό να πιστεύει κάποιος πως το Ισραήλ θα εμπλακεί στρατιωτικά στο πλευρό της Ελλάδας, σε περίπτωση σύγκρουσης με την Τουρκία. Μπορεί, ωστόσο, να την βοηθήσει εμμέσως κι αυτό επίσης δεν είναι καθόλου λίγο.

Ούτως εχόντων των πραγμάτων, η Ελλάδα έχει εθνικό λόγο να είναι πολύ προσεκτική απέναντι στο Ισραήλ, σε αντίθεση με άλλες δυτικές χώρες που δεν έχουν αντίστοιχο λόγο. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι πρέπει να τηρήσει μία λεπτή ισορροπία. Από τη μία δεν μπορεί –όπως προανέφερα– να κάνει πως δεν βλέπει τις γενοκτονικές πρακτικές στη Γάζα, αλλά από την άλλη δεν έχει την πολυτέλεια να κινηθεί με αποκλειστικό γνώμονα την ανθρωπιστική θεώρηση και το διεθνές δίκαιο. Πρέπει να συνυπολογίσει και την εθνική σκοπιμότητα.

Προφανώς, οι διαδηλωτές σε Σύρο, Ρόδο και Κρήτη δεν την λαμβάνουν υπόψη. Αντιδρούν σε μία φρίκη, διαμαρτυρόμενοι σαν να είναι Γάλλοι, Βρετανοί, ή Ολλανδοί. Είναι αλήθεια, μάλιστα, πως ορισμένοι εξ αυτών, ενώ είναι διαπρύσιοι στην υπεράσπιση των Παλαιστινίων, δεν έχουν βρει μία κουβέντα να πουν για την τουρκική κατοχή στην Κύπρο, επειδή η ιδεοληψία τους το θεωρεί “εθνικιστικό”! Αυτού του είδους οι παθογένειες, ωστόσο, δεν αναιρούν την ανάγκη να προσθέσουν και οι Έλληνες πολίτες τη φωνή τους στην καταδίκη γενοκτονικών πρακτικών, που σε τελευταία ανάλυση –όπως προανέφερα– γυρίζουν μπούμεραγκ στον ισραηλινό λαό. Απλώς, από την πλευρά της η ελληνική κυβέρνηση οφείλει να είναι πιο προσεκτική για να διαφυλάξει τη συνεργασία με το Ισραήλ.