Η γεωπολιτική σημασία της Τριμερούς με την Αίγυπτο

Την επαναβεβαίωση της στενής συνεργασίας Ελλάδας, Κύπρου και Αιγύπτου αναμένεται να επιβεβαιώσουν στην Αθήνα, στο πλαίσιο της Τριμερούς Συνόδου Κορυφής ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης και οι πρόεδροι Αμπντέλ Φατάχ Αλ Σίσι και Νίκος Αναστασιάδης. Πρόκειται για την ένατη κατά σειρά Τριμερή, η οποία διεξάγεται στον απόηχο των σημαντικών συμμαχιών της Ελλάδας με τη Γαλλία και τις ΗΠΑ, καθώς και του διμερούς Μνημονίου συνεργασίας Ελλάδας-Αιγύπτου για την ηλεκτρική διασύνδεση των δύο χωρών, αλλά και ενός νέου κύματος τουρκικών απειλών.

Οι τρεις ηγέτες αναμένεται να συζητήσουν όλα τα ανοιχτά περιφερειακά ζητήματα, ανάμεσά τους οι εξελίξεις στην Ανατολική Μεσόγειο και το Κυπριακό, η πορεία της Λιβύης προς τα εκλογές της 24^ης Δεκεμβρίου, καθώς και η κατάσταση στη Συρία και τον Λίβανο. Κυβερνητικές πηγές τονίζουν μάλιστα, ότι αναμένεται να προχωρήσουν και σε Κοινή Διακήρυξη, με την οποία θα εκφράζονται οι κοινές αντιλήψεις τόσο για τις εξελίξεις στην περιοχή όσο και για το φάσμα της τριμερούς συνεργασίας.

Κορωνίδα αυτής της συνεργασίας είναι βέβαια ο τομέας της ενέργειας και του περιβάλλοντος. Άλλωστε, παρουσία των τριών ηγετών, οι υπουργοί Ενέργειας αναμένεται να υπογράψουν Μνημόνιο Συνεργασίας για τη διασύνδεση των ηλεκτρικών δικτύων των τριών χωρών, όπως και για τη συνεργασία σε θέματα Αποδήμων. Υπενθυμίζεται ότι, πριν από λίγες ημέρες, ο Κώστας Σκρέκας και ο Αιγύπτιος ομόλογός του υπέγραψαν Μνημόνιο για την ηλεκτρική διασύνδεση Αιγύπτου-Ελλάδας, το οποίο πέραν της ενεργειακής έχει και γεωπολιτική σημασία, καθώς πρόκειται για την πρώτη διασύνδεση της ΕΕ με την Αφρική, η οποία μάλιστα διέρχεται από την οριοθετημένη ελληνο-αιγυπτιακή ΑΟΖ.

Τουρκικός εκνευρισμός 

Θα πρέπει επίσης να σημειωθεί, και αυτό το τονίζουν κυβερνητικοί παράγοντες, ότι με το ελληνο-αιγυπτιακό μνημόνιο μπορεί να μεταφερθεί στην Ευρώπη, μέσω της Ελλάδας, φθηνή «πράσινη» ηλεκτρική ενέργεια. Το γεγονός αυτό αποκτά ξεχωριστή σημασία καθώς στην Ευρώπη, εξαιτίας και των ανατιμήσεων στην ενέργεια, υπάρχει έντονος προβληματισμός για την ενεργειακή ασφάλεια. Οι ανατιμήσεις στην ενέργεια και τα προβλήματα στην εφοδιαστική αλυσίδα θα απασχολήσουν άλλωστε και τους ηγέτες της ΕΕ στην επικείμενη Σύνοδο Κορυφής.

Για την Ελλάδα και την Κύπρο η Τριμερής συνεργασία με την Αίγυπτο, όπως και οι αντίστοιχες περιφερειακές συνεργασίες με άλλα κράτη της Ανατολικής Μεσογείου έχουν, πέραν της οικονομικής, και μεγάλη γεωπολιτική σημασία. Και αυτό γιατί πρόκειται για νόμιμες ενέργειες, οι οποίες ουσιαστικά αποδομούν τη τουρκική παράνομη και παράλογη εμμονή για τη περιβόητη “Γαλάζια Πατρίδα”. Το γεγονός αυτό, σε συνδυασμό με τις πρόσφατες αμυντικές συμφωνίες της Ελλάδας με τα Γαλλία και τις ΗΠΑ, προκαλεί εκνευρισμό στην τουρκική ηγεσία, η οποία επιδόθηκε σε ένα νέο ντελίριο απειλών.

Η Άγκυρα αντέδρασε και στην διμερή ελληνο-αιγυπτιακή συμφωνία, υποστηρίζοντας ούτε λίγο ούτε πολύ ότι θα έπρεπε να ερωτηθεί! Είναι γνωστό άλλωστε, ότι επιχείρησε στο πρόσφατο παρελθόν να διεμβολίσει τις καλές σχέσεις Αθήνας-Καΐρου, τάζοντας στην Αίγυπτο ένα νέο, επίσης παράνομο, μνημόνιο στα πρότυπα του τουρκολιβυκού.

Η Τουρκία, η οποία είχε κάκιστες έως εχθρικές σχέσεις με την Αίγυπτο, τα προηγούμενα χρόνια, εξαιτίας της τουρκικής πολιτικής στη Λιβύη αλλά και παρεμβάσεων του Ερντογάν στα εσωτερικά της (Αδελφοί Μουσουλμάνοι), επιχείρησε παραλλήλως να ξαναζεστάνει τις σχέσεις της με το Κάιρο. Στο πλαίσιο αυτό έγιναν συζητήσεις και επαφές των δύο χωρών, ωστόσο και οι δύο πλευρές εκτιμούν ότι υπάρχει ακόμη μεγάλη απόσταση. Για αυτό βέβαια, βασική αιτία είναι ο ηγεμονισμός του Ερντογάν και τα νέο-οθωμανικά οράματά του, τα οποία συγκρούονται και με ζωτικά συμφέροντα της Αιγύπτου.