Η κρίση στη Μέση Ανατολή αναδεικνύει τη γεωπολιτική αξία της Κύπρου

Μέσα σε αυτά τα δεδομένα, η Κυπριακή Δημοκρατία, βρισκόμενη στην περιοχή, μπήκε στην μεγάλη εικόνα και διαδραμάτισε και διαδραματίζει ρόλο. Μικρό ή μεγάλο, σημασία έχει ότι είναι παρούσα στις εξελίξεις. Η γεωπολιτική υπεραξία της Κύπρου αποτελεί διαχρονικά μια σταθερή παράμετρο στην διεθνή πολιτική. Αυτή η υπεραξία μεταβάλλεται αναλόγως των εξελίξεων. Όλα εξαρτώνται, βέβαια, από το βαθμό αξιοποίησής της. Γιατί για χρόνια, αυτή την γεωπολιτική προίκα την αξιοποιούσαν τρίτοι και μάλιστα χωρίς ανταλλάγματα.

Είναι σαφές πως διαχρονικά η Κύπρος ενδιέφερε τις υπερδυνάμεις και τις περιφερειακές δυνάμεις. Κι αυτό γιατί η γεωγραφική της σημασία μπορούσε πάντα να επηρεάζει τις εξελίξεις. Σήμερα φαίνεται να υπάρχουν κάποιες διαφοροποιήσεις σε σχέση με τη διαχείριση των περιφερειακών εξελίξεων από τη Λευκωσία. Πρωτίστως έχει αλλάξει ο τρόπος αξιοποίησης και διαχείρισης του ρόλου αυτού.

Αυτό που σήμερα βιώνουμε μπορεί να μην είναι πρωτόγνωρο, αλλά προφανώς διαμορφώνει ένα προδήλως διαφορετικό πλαίσιο. Και σε πολιτικό, διπλωματικό επίπεδο αλλά και σε σχέση με τη συμπεριφορά των ισχυρών στο διεθνές γίγνεσθαι.

Ο ρόλος της Κυπριακής Δημοκρατίας

Οι εξελίξεις είναι κρίσιμες και μπορούν να επηρεάσουν το καθεστώς ολόκληρης της περιοχής. Αλλά και σύνορα μπορούν να αλλάξουν. Είμαστε μια ανάσα από το θέατρο των εξελίξεων. Από το θέατρο του παραλόγου που παρακολουθούμε. Μας επηρεάζουν γι αυτό και επιδιώκουμε ρόλο. Διεκδικούμε εν πολλοίς το ρόλο που μας αναλογεί, με βάση τις δυνατότητες και το μέγεθός μας. Αν και πολλοί και διαφορετικοί παράγοντες είναι αυτοί που καθορίζουν τη θέση της χώρας στις εξελίξεις.

Η Κυπριακή Δημοκρατία είναι το κοντινότερο κράτος-μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης στη Μέση Ανατολή. Είναι η γέφυρα με τις χώρες της περιοχής και ως εκ τούτου μπορεί να μεταφέρει τις ανησυχίες και την αγωνία όλων εκείνων των κρατών, που δεν θέλουν να εμπλακούν σε ένα παράλογο πόλεμο. Κι αυτό κάνει η Λευκωσία, μεταφέρει τις απόψεις γειτονικών κρατών στα όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Όλα αυτά τα οποία βιώνουμε προφανώς και επηρεάζουν και το εθνικό μας θέμα, το Κυπριακό. Μπορεί – και έτσι είναι – οι στρατιωτικές συγκρούσεις να στρέφουν την προσοχή προς τη Συρία, τη Γάζα, την Ουκρανία, ωστόσο, το Κυπριακό δεν μπορεί να φύγει από την εξίσωση. Γιατί παραμένει μια ανοικτή πληγή, ένα ανοικτό μέτωπο, το οποίο σε κάποιο βαθμό επηρεάζει και τις ευρύτερες εξελίξεις. Η σημασία και εν πολλοίς το περιεχόμενο μιας συμφωνίας προφανώς και συνδέεται και με τον αναβαθμισμένο ρόλο της Κυπριακής Δημοκρατίας.

Αναβαθμισμένο ρόλο έχει – μετά την πτώση του καθεστώτος του Άσαντ στη Συρία – και η κατοχική Τουρκία. Αυτό ουδείς το αμφισβητεί. Όμως, ο ρόλος της Άγκυρας είναι σε διαφορετική βάση. Προφανώς και τα μεγέθη και οι δυνατότητες δεν είναι οι ίδιες. Αλλά δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η κατοχική Τουρκία έχει στόχους στη Συρία, οι οποίοι εντάσσονται στην επεκτατική της πολιτική. Αυτός ο ρόλος είναι προδήλως αποσταθεροποιητικός. Στην αντίπερα όχθη, της Κυπριακής Δημοκρατίας οι παρεμβάσεις είναι προς την κατεύθυνση της εκτόνωσης της κρίσης.

Οι γεωπολιτικές ευκαιρίες

Για την Κύπρο το μείζον είναι η ανατροπή των κατοχικών δεδομένων. Είναι η αποτροπή ενεργειών επιβολής τετελεσμένων και εδραίωσης της κατοχής. Φως στον ορίζοντα δεν διαφαίνεται ως το ενδεχόμενο αλλαγής της τουρκικής στάσης. Αυτό, όμως, δεν σημαίνει ότι θα εγκαταλειφθούν οι προσπάθειες. Προσπάθειες, οι οποίες ωστόσο, αξιοποιούν και τις γεωπολιτικές εξελίξεις και το ρόλο που επιχειρεί να διαδραματίσει η χώρα μας.

Με όρους και λογικές της δεκαετίας του ΄70 και του ΄80 δεν μπορεί να υπάρξει διέξοδος. Αυτό επιβεβαιώνει το γεγονός ότι εισερχόμαστε στο 51ο έτος από την εισβολή και την συνέχιση έκτοτε της κατοχής εδαφών μας από την Τουρκία. Κάθε ζήτημα, ανοικτό μέτωπο, αντιμετωπίζεται και τυγχάνει διαχείρισης στη βάση και των γεωπολιτικών συγκυριών.

Οι κρίσεις δημιουργούν ευκαιρίες, οι οποίες όμως πρέπει να αξιοποιούνται την κατάλληλη στιγμή.