Η “επίθεση φιλίας” της Άγκυρας εξαιρεί την Κύπρο
02/07/2023Μάχες χαρακωμάτων διεξάγονται σε διάφορα επίπεδα, με στόχο την αποτροπή της διπλωματικής επίθεσης της κατοχικής Τουρκίας, η οποία προσπαθεί να διασφαλίσει αναβαθμισμένο ρόλο στην περιοχή. Το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών, επιχειρεί με τη μέθοδο “καρότο και μαστίγιο” να επιβάλλει τους σχεδιασμούς του για την Κύπρο. Το “καρότο” προσφέρεται σε γειτονικά κράτη, με τα οποία η Άγκυρα θέλει να ομαλοποιήσει τις σχέσεις της, με την υπόσχεση να… κλείσουν μέτωπα, ενώ το “μαστίγιο” είναι για την Κυπριακή Δημοκρατία, τους Ελληνοκύπριους. Από την μια το “καρότο” είναι ανέξοδο και από την άλλη το μαστίγιο θέλουν να είναι πραγματικό!
Σε μια περίοδο δύσκολων γεωπολιτικών ισορροπιών, η Τουρκία κινείται επιθετικά, ετσιθελικά, αλλά και με ανοίγματα με απώτερο στόχο να “κλειδώσει” τις επιδιώξεις της. Μέσα στα πλαίσια αυτά κινείται, μεταξύ άλλων, ως εξής: Πρώτο, η κατοχική δύναμη επιχειρεί να διαμορφώσει την εικόνα ότι ομαλοποιεί τις σχέσεις της με όλες τις γειτονικές χώρες. Όλες πλην της Κυπριακής Δημοκρατίας, εναντίον της οποίας εκτοξεύει κατηγορίες ότι δεν συνεργάζεται και ό,τι «τα θέλει όλα δικά της». Τα ανοίγματα προς την Αίγυπτο και το Ισραήλ μπορεί να έχουν προχωρήσει σημαντικά, πλην όμως συντηρούνται κανάλια επικοινωνίας.
Η αποκατάσταση των σχέσεων βρίσκεται σε εξέλιξη παρά τις επιφυλάξεις και την έλλειψη εμπιστοσύνη που υπάρχει μεταξύ των χωρών αυτών. Η Άγκυρα έχοντας στρατηγικό στόχο την ανάδειξη της σε περιφερειακή υπερδύναμη θέλει να έχει καλές σχέσεις με τις χώρες της περιοχής, κλείνοντας μικρά ή μεγάλα μέτωπα. Αφήνοντας για τους γνωστούς λόγους εκτός της εικόνας της ομαλοποίησης των σχέσεων την Κύπρο, θεωρώντας πως έτσι δυσκολεύει το αφήγημα της Λευκωσίας ότι η κατοχική δύναμη που προκαλεί, ενεργεί και επιβάλλει τετελεσμένα. «Εμείς αναπτύσσουμε σχέσεις με όλες τις γειτονικές χώρες, όχι όμως με την ‘’ελληνοκυπριακή διοίκηση’’. Δεν διερωτάστε γιατί;», ερωτούν Τούρκοι αξιωματούχοι τους συνομιλητές τους. Στις χώρες που θέλει… ομαλοποίηση σχέσεων η Τουρκία είναι και η Ελλάδα και σε αυτό επενδύουν πολλά κράτη και Οργανισμοί.
Η Άγκυρα θέτει παράλληλα συνεχώς το θέμα της σύγκλησης συνόδου των κρατών της περιοχής, πρόταση που δεν γίνεται αποδεκτή καθώς η κατοχική πλευρά ζητά και την συμμετοχή της αποσχιστικής οργάνωσης.
Η Λευκωσία προσπαθεί να εξουδετερώσει την “επίθεση φιλίας” της Άγκυρας προς τα γειτονικά κράτη. Οι σχέσεις της Κύπρου με Κάιρο και Τελ Αβίβ καλά κρατούν και δεν επηρεάζονται από τα τουρκικά ανοίγματα. Το δέλεαρ της ενέργειας δεν φαίνεται να επηρεάζει τις χώρες αυτές. Παρά το ασφυκτικό πρέσινγκ προς το Ισραήλ, ο Πρωθυπουργός Νετανιάχου δεν “τσιμπά” προς το παρόν, για μεταφορά αερίου με αγωγούς μέσω Τουρκίας στην Ευρώπη. Ένα σενάριο, το οποίο συζητούσε πριν από πολλά χρόνια. Την ίδια ώρα, τόσο η Αίγυπτος όσο και το Ισραήλ δεν έχουν κανένα λόγο να βρίσκονται σε συνεχή αντιπαράθεση με την Τουρκία, παρά τις διαφορές τους.
Τουρκικά έργα στην κατεχόμενη Κύπρο
Δεύτερο, στο πεδίο της επιβολής τετελεσμένων και των κινήσεων εδραίωσης της κατοχής, η Άγκυρα έχει προχωρήσει σε ένα σχεδιασμό για την κατασκευή μεγάλων έργων στα κατεχόμενα. Πρόκειται για ένα σχέδιο, με το οποίο θεωρεί πως έτσι “τσιμεντώνει” την αποσχιστική οντότητα και διευκολύνει την πολιτική της στο Κυπριακό. Η κατοχική δύναμη επιχειρεί να εμπλέξει ξένους επενδυτές στην προσπάθεια της να αναπτύξει τον οικοδομικό τομέα ενώ το πιο σημαντικό είναι τα έργα υποδομής, που εντάσσονται στη λογική και της προσάρτησης. Τέτοια είναι τα έργα μεταφοράς νερού από την Τουρκία στα κατεχόμενα όπως και το υπό μελέτη σχέδιο ηλεκτρικής διασύνδεσης.
Σε ό,τι αφορά τα έργα, ο Ερντογάν έχει δώσει οδηγίες να επισπευστεί η ολοκλήρωση τους ενώ αναμένεται πως όταν θα μεταβεί στην κατεχόμενη περιοχή, στις 20 Ιουλίου, ανήμερα της επετείου της εισβολής, αναμένεται να προβεί σε νέες εξαγγελίες. Το γεγονός ότι αμέσως μετά το τελευταίο ταξίδι του έστειλε τον αντιπρόεδρο, Τζεβντέτ Γιλμάζ για έλεγχο και παρακολούθηση των έργων, δείχνει πως τα θεωρεί προτεραιότητα.
Ο ρόλος άλλωστε του λεγόμενου πρέσβη της Τουρκίας στα κατεχόμενα θεωρείται σημαντικός για τα ζητήματα αυτά καθώς έχει την εποπτεία τοπικά. Ο Μετίν Φεϊζίογλου, νομικός και άνθρωπος του Ερντογάν, ο οποίος έχει μελετήσει το θέμα της προσάρτησης, πρόσφατα έχει συνδέσει το θέμα των έργων, που γίνονται στα κατεχόμενα με την αναγνώριση της αποσχιστικής οντότητας. Έχει δηλώσει στην τουρκοκυπριακή εφημερίδα “Κίπρις” πως «αν η ‘’ΤΔΒΚ’’ ήταν μια προσωρινή δομή, η παρούσα διοίκηση αυτού του κράτους και η Τουρκία δεν θα έκαναν επενδύσεις με αυτόν τον τρόπο».
Είναι προφανές πως οι επενδύσεις συνιστούν διαχρονικό εργαλείο εδραίωσης της κατοχής και χρησιμοποιείται στις διαπραγματεύσεις. Είναι ένα παιχνίδι που διαδραματίζεται στο κεφάλαιο του περιουσιακού, που και με την ανοχή και συναίνεση της ελληνοκυπριακής πλευράς, έχει “εισβάλει” στις συζητήσεις και το δικαίωμα του χρήστη, δηλαδή του σφετεριστή. Όπως και του διαχωρισμού των νόμιμων ιδιοκτητών σε αυτούς που έχουν “συναισθηματικό δεσμό” με τις περιουσίες τους και σε εκείνους που δεν έχουν!
Η εξαγγελία της κατοχικής πλευράς για την οικοδόμηση ενός οικισμού, 1192 κατοικιών, στη Δερύνεια, έχει κινητοποιήσει την κυπριακή κυβέρνηση, που παρακολουθεί από κοντά τις εξελίξεις. Παρά το γεγονός ότι δεν δόθηκαν λεπτομέρειες από την Άγκυρα για τα νέα αυτά σχέδια, η Λευκωσία έχει εξετάσει μια σειρά από αντιδράσεις. Σύμφωνα με πληροφορίες, μια από τις αντιδράσεις αφορά και τους ίδιους τους σφετεριστές. Σημειώνεται συναφώς ότι η Άγκυρα επιχειρεί να εμπλέξει ξένους στις επενδύσεις της αυτές.