Η τάση προσαρμογής της Λευκωσίας ενισχύει την τουρκική επιθετικότητα

Η Λευκωσία με τους χειρισμούς της οδηγείται σε αυτοεγκλωβισμό σε πεδία και συζητήσεις απροσανατολισμού από την ουσία του Κυπριακού. Πρόκειται για κινήσεις που επιτρέπουν στην τουρκική επιθετικότητα να εδραιώσει τα κατοχικά δεδομένα. Ακόμη και να τα νομιμοποιήσει. Το παρατεταμένο αδιέξοδο, η έλλειψη διαδικασίας διαπραγμάτευσης, η προώθηση από την Άγκυρα νέων τετελεσμένων σε θάλασσα και έδαφος και η αδυναμία παράλληλα της Κυπριακής Δημοκρατίας, να διαμορφώσει πολιτικές αποτροπής και διεξόδου, οδήγησαν σε επαναφορά παλιών “δοκιμασμένων” συνταγών, όπως είναι τα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης (ΜΟΕ).

Ο νέος υπουργός Εξωτερικών, Ιωάννης Κασουλίδης, μερικά 24ωρα μετά την ανάληψη των καθηκόντων του προέβη σε δυο κινήσεις: Πρώτο, έδωσε τέλος στο σχέδιο για τον αγωγό Eastmed, λέγοντας πως ήταν από την αρχή «στον αέρα», ενώ υποστήριξε πως πάντα το θεωρούσε «εργαλείο πρόκλησης προβλημάτων», που επηρέαζε το Κυπριακό. Εννοώντας πως το έργο αυτό ενοχλούσε την Άγκυρα, προκαλούσε τις αντιδράσεις της και θα έπρεπε να εγκαταλειφθεί. Η τοποθέτηση αυτή ακολούθησε το γνωστό αμερικανικό non paper, που πέρασε ως οδοστρωτήρας πάνω από τον υπό μελέτη αγωγό Eastmed.

Δεύτερο, ανέλαβε να προωθήσει ένα πακέτο Μέτρων Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης (ΜΟΕ), που είχε και στο παρελθόν παρουσιαστεί αλλά δεν προχώρησε. Το ξανά- σερβιρισμένο αυτό πακέτο συνδέει την Αμμόχωστο με το παράνομο αεροδρόμιο της κατεχόμενης Τύμπου. Δηλαδή, να επιστραφεί στα Ηνωμένα Έθνη η περίκλειστη περιοχή της Αμμοχώστου και παράλληλα να λειτουργεί υπό την εποπτεία του Διεθνούς Οργανισμού και το αεροδρόμιο. Ταυτόχρονα προτείνεται η λειτουργία του λιμανιού της Αμμοχώστου υπό τον έλεγχο της ΕΕ για εξαγωγές ενώ για το φυσικό αέριο, να γίνει καταπιστευτικός λογαριασμός (escrow account) νοουμένου ότι η Τουρκία θα αναγνωρίσει την κυπριακή ΑΟΖ.

Το θέμα της λειτουργίας του αεροδρομίου εμπεριέχει πολλούς κινδύνους και γι’ αυτό υπάρχουν και από κάποιους από την ελληνική πλευρά επιφυλάξεις, καθώς μπορεί να τύχει πολιτικής εκμετάλλευσης από την κατοχική Τουρκία για αναβάθμιση του ψευδοκράτους. Η λειτουργία ενός αεροδρομίου συνδέεται με την κυριαρχία ενός κράτους και για αυτό και χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή το θέμα της λειτουργίας αυτού στην κατεχόμενη Τύμπου.

Η Τουρκία ευνοεί τα ΜΟΕ

Η Τουρκία ευνοεί τα ΜΟΕ, χωρίς να θεωρείται δεδομένο ότι θα μπει στη συζήτηση των συγκεκριμένων καθώς στο παρελθόν αρνήθηκε να πράξει τούτο. Θέλει, όμως, τα ΜΟΕ επειδή, δεν ασχολούνται με την ουσία του Κυπριακού, ενώ ταυτόχρονα προσφέρει τη δυνατότητα προώθησης των επιδιώξεων της. Η Άγκυρα θέλει πλήρη εξίσωση των δυο πλευρών και αναβάθμιση του κατοχικού καθεστώτος. Ζητά και θέλει να διαμορφωθεί ένα σκηνικό, που διαχρονικά επιδιώκει: Να συνομιλούν, να συνεργάζονται δυο οντότητες, η Κυπριακή Δημοκρατία και το κατοχικό καθεστώς.

Σημειώνεται πως η κατοχική Τουρκία, διά του ψευδοκράτους, παρενέβη σχολιάζοντας τα ΜΟΕ που προωθεί η Λευκωσία. Η γραπτή ανακοίνωση επιβεβαιώνει πως συζητά Μέτρα, τα οποία θα είναι μεταξύ δυο κυρίαρχων οντοτήτων, δυο κρατών. Βασικά η τουρκική πλευρά θέτει την προϋπόθεση που εγείρει για να επανέλθει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων. Την αναγνώριση, δηλαδή, κυριαρχικής ισότητας και ίσου διεθνούς καθεστώτος.

Την ίδια ώρα, τα ΜΟΕ εξυπηρετούν και την Ευρωπαϊκή Ένωση αλλά και τα Ηνωμένα Έθνη. Οι Ευρωπαίοι, η γραφειοκρατία των Βρυξελλών και η Γερμανία, θέλουν να αποφύγουν τις συζητήσεις για κυρώσεις κατά της Τουρκίας για τις ενέργειες της σε βάρος της Κύπρου. Μέχρι τώρα φρέναραν τις αποφάσεις για κυρώσεις, προφανώς αυτό δεν μπορεί να συζητηθεί εσαεί. Το Βερολίνο ενθάρρυνε τη συζήτηση τω ΜΟΕ. Και η Λευκωσία ακολούθησε τις υποδείξεις.

Την ίδια ώρα, τα Ηνωμένα Έθνη θεωρούν πως οι συζητήσεις θεμάτων καθημερινότητας, η δημιουργία μηχανισμών επίλυσης προβλημάτων διατηρεί μια κινητικότητα. Η λογική του Διεθνούς Οργανισμού δεν απέχει πολύ από εκείνη των Τούρκων. Ο μηχανισμός επίλυσης μέσα από Τεχνικές Επιτροπές, στις οποίες μετέχουν Ελληνοκύπριοι, Τουρκοκύπριοι και Ηνωμένα Έθνη, παραπέμπουν σε δυο πλευρές, ένθεν κακείθεν της κατοχικής πλευράς, που διαθέτουν θεσμούς και συζητούν μεταξύ τους. Το νόμιμο κράτος εξισώνεται με την αποσχισθείσα παράνομη οντότητα.

Κυπριακό και τουρκική επιθετικότητα

Τα ΜΟΕ μπορεί να είναι και το τέλος του Κυπριακού. Μπορεί να είναι και η λύση του Κυπριακού. Με επιστροφή της περίκλειστης περιοχή της Αμμοχώστου με αναγνώριση του αεροδρομίου της Τύμπου και με τη δημιουργία μηχανισμών επίλυσης. Το αδιέξοδο και ο φόβος νέων τετελεσμένων από την Τουρκία, οδηγούν σε κινήσεις απελπισίας. Όλα αυτά οφείλονται στην έλλειψη ολοκληρωμένης πολιτικής στο Κυπριακό. Αυτά οφείλονται στα φοβικά σύνδρομα που κυνηγούν τις εκάστοτε ηγεσίες στη Λευκωσία.

Διέξοδος υπάρχει φτάνει να υπάρξει πολιτική βούληση. Οι ηγεσίες στην Κύπρο, ιδιαίτερα των δυο μεγάλων κομμάτων, ΔΗΣΥ και ΑΚΕΛ, επιμένουν σε μια πολιτική, αδιέξοδη και ζημιογόνα, καθώς επιτρέπει στην κατοχική Τουρκία να υλοποιεί τους επεκτατικούς, ιμπεριαλιστικούς σχεδιασμούς της. Η πολιτική της πεπατημένης, βολεύει και την Αθήνα, που δεν θέλει να ταρακουνήσει τα λιμνάζοντα νερά του Κυπριακού, καθώς αυτό σημαίνει και πρωτοβουλίες από μέρους της Αθήνας. Συνεπώς, η αδιέξοδη πολιτική βολεύει πολλούς, δεν εξυπηρετεί την Κύπρο και τον Ελληνισμό εν γένει.

Το 2022 θα είναι ιδιαίτερα δύσκολο για Ελλάδα και Κύπρο, λόγω και των εκλογών στην Τουρκία το 2023. Η τάση προσαρμοστικότητας των δυο κυβερνήσεων στις υποδείξεις τρίτων καθόλου δεν βοηθά, αντίθετα επιδεινώνει τα δεδομένα σε βάρος τους.