Η Τουρκία κλιμακώνει – Η πεπατημένη είναι συνταγή ήττας

Το γεγονός ότι δεν υπήρξε εξαρχής καμία προετοιμασία για το στρατηγικό άλμα του σχεδιασμού και προώθησης ενεργειακού προγράμματος, ότι δεν διαμορφώθηκε μια πολιτική υποστήριξης του εγχειρήματος τούτου, είναι αδιαμφισβήτητο. Το ζητούμενο τώρα είναι η αποτροπή και ανατροπή των τετελεσμένων, που επιχειρεί να επιβάλει η Άγκυρα σε βάρος της Κύπρου αλλά και της Ελλάδος.

Το καθεστώς Ερντογάν έχει υιοθετήσει μια τακτική, η οποία στοχεύει στην εφαρμογή της επεκτατικής πολιτικής της. Επιστρατεύει επί τούτου την ένταση και τον εκφοβισμό ως εργαλεία επιβολής. Η κάθοδος του γεωτρύπανου «Πορθητής» δυτικά της Κύπρου και του «Μπαρμπάρος» στα νότια, αποτελούν μέρος της πολιτικής αυτής.

Έτοιμη συνταγή, αυτόματης εφαρμογής, δεν υπάρχει για αντιμετώπιση της τουρκικής επεκτατικότητας. Υπάρχουν, όμως, μια σειρά μέτρων και ενεργειών, που μπορούν να προωθηθούν. Προϋποθέτουν, όμως, πολιτική βούληση. Φτάνει να εγκαταλειφθούν φόρμουλες της πεπατημένης, που το μόνο που πετυχαίνουν είναι να διευκολύνουν τους τουρκικούς σχεδιασμούς.

Η ευρωπαϊκή αλληλεγγύη δοκιμάστηκε και είναι πρόδηλο ότι περιορίζεται σε φραστικές ανακοινώσεις στήριξης, που δεν επηρεάζουν ποσώς την Άγκυρα, καθώς, δεν εμπεριέχουν στοιχεία αποτροπής. Υπάρχουν, ωστόσο, οι δυνατότητες και τα εργαλεία μέσα από την ΕΕ, που μπορούν να αξιοποιηθούν από τη Λευκωσία. Μέτρα φαίνεται να διαμορφώθηκαν από το υπουργείο Εξωτερικών. Παράλληλα, μπορούν να γίνουν και ενέργειες ενίσχυσης των προσπαθειών αποτροπής των τουρκικών προκλήσεων.

Προσπάθειες αποτροπής

• Πρώτον, πρέπει να γίνουν κινήσεις στην κυπριακή ΑΟΖ που δημιουργούν τετελεσμένα και εδραιώνουν το ενεργειακό πρόγραμμα της Κυπριακής Δημοκρατίας (η συμφωνία με Total είναι ένα σημαντικό βήμα). Αυτό μπορεί να γίνει με ενίσχυση των ερευνών, πιο γρήγορη αξιοποίηση των κοιτασμάτων φυσικού αερίου.
• Δεύτερον, είναι σαφές πως οι πολιτικές των μικρών, προβλεπτών βημάτων, που δεν στηρίζονται σ’ ένα ολοκληρωμένο σχεδιασμό, δεν αποδίδουν. Θα πρέπει να διαμορφωθεί ένας οδικός χάρτης μακράς πνοής. Αυτός θα πρέπει να περιλαμβάνει μέτρα, βήματα, που θα υποστηρίζονται πολιτικά και να ενισχύουν, μέσα και από συνεργασίες με τρίτους, τις προοπτικές υλοποίησης. Πρέπει, δηλαδή, να αξιοποιηθούν πολλά και διαφορετικά συμφέροντα, τα οποία συγκλίνουν με τα δικά μας.
• Τρίτον, η Τουρκία σκοπίμως θέλει να στρατιωτικοποιήσει το θέμα. Είναι προφανείς οι λόγοι και δεν πρέπει ασφαλώς να παρασυρθούν σ’ αυτή την πορεία Ελλάδα και Κύπρος. Το γεγονός ότι έχουμε να αντιμετωπίσουμε την τουρκική υπεροπλία, αυτό δεν σημαίνει πως δεν θα πρέπει να ενισχυθεί η χώρα μας αμυντικά. Θα μπορούσε κανείς να απαντήσει πώς ένα κράτος, που διαθέτει ενεργειακό πρόγραμμα, δεν έχει, για παράδειγμα, αναβαθμισμένα ραντάρ ή πλοία;

Πρέπει να συνειδητοποιήσουν όλοι, πως καμία άλλη δύναμη δεν πρόκειται να μας σώσει, να συγκρουστεί με την Τουρκία, για την Κύπρο. Αυτές οι διαχρονικές ψευδαισθήσεις, είναι χαρακτηριστικό όσων επιλέγουν την ακινησία και επενδύουν στους τρίτους για να πολεμήσουν εκ μέρους μας. Τέτοιο ενδεχόμενο δεν υπάρχει. Θα συνιστούσε αυτοχειρία να προσαρμοστούν αυτοί οι ενεργειακοί σχεδιασμοί στις αδυναμίες και στις παραλείψεις τους, δηλαδή στις τουρκικές επιδιώξεις. Να γίνει αποδεκτή η τουρκική απαίτηση να αρχίσει ένας διάλογος με το κεφάλαιο της ενέργειας να είναι στην ατζέντα.

Η Άγκυρα θέλει, διά της έντασης να παγώσει το ενεργειακό πρόγραμμα της Κυπριακής Δημοκρατίας και να επιβάλει διάλογο, που θα περιλαμβάνει Κυπριακό και ενεργειακά και στο βάθος ελλαδοτουρκικά. Αυτό το τελευταίο μπορεί να γίνει με κλιμάκωση της έντασης στο Αιγαίο. Γι’ αυτό και πρέπει στην Αθήνα να εγκαταλείψουν τα φοβικά σύνδρομα και τις υπεραπλουστευμένες αναλύσεις υποβάθμισης των τουρκικών επιδιώξεων. Το θέμα δεν είναι εάν η Κύπρος είναι μακριά, αλλά το γεγονός ότι η Τουρκία σχεδιάζει να «τρυπήσει» στην ελληνική ΑΟΖ. Γι’ αυτό και αντί της πολιτικής του κατευνασμού, πρέπει να καθοριστούν κοινές πολιτικές αποτροπής.