Και κινέζικο χαστούκι στον Ερντογάν – Απορρίπτεται η θέση Τατάρ

Φρένο στα σχέδια του Ερντογάν και του Ταράρ για αλλαγή του πλαισίου, εντός του οποίου διεξάγονται οι συζητήσεις για το Κυπριακό, έβαλε και το Πεκίνο, με τον Κινέζο υπουργό Εξωτερικών να δηλώνει ότι η θέση της Κίνας για λύση στη βάση των ψηφισμάτων του ΟΗΕ παραμένει σταθερή. Με την εξέλιξη αυτή, η Κίνα γίνεται το πέμπτο μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας, μετά τις ΗΠΑ, τη Ρωσία, τη Βρετανία και τη Γαλλία, που απορρίπτει την τουρκική πρόταση για τη δημιουργία δύο κρατών στην Κύπρο.

Σύμφωνα με τον Νίκο Χριστοδουλίδη, αυτή η πάγια θέση του Πεκίνου επιβεβαιώθηκε και εκφράστηκε στη διάρκεια της επικοινωνίας που είχε με τον Κινέζο ομόλογό του, στον απόηχο της άτυπης Πενταμερούς Διάσκεψης στη Γενεύη. Μιας Διάσκεψης, η οποία κατέληξε σε ναυάγιο, καθώς υπονομεύτηκε εξαρχής από την Άγκυρα και τους Τουρκοκύπριους και τορπιλίστηκε ανοιχτά με την υποβολή του αιτήματος για τη δημιουργία δύο κρατών.

Με την τοποθέτηση και του Πεκίνου δείχνει πλέον αδύνατο να υπάρξει κάποια αλλαγή του πλαισίου, τουλάχιστον στην παρούσα φάση, καθώς και τα πέντε μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας εμμένουν στο υφιστάμενο πλαίσιο. Η ίδια η πρόταση Τατάρ προβλέπει άλλωστε, ως πρώτη παράμετρο του σχεδίου, να αναλάβει πρωτοβουλία ο ΓΓ του ΟΗΕ, ώστε το Συμβούλιο Ασφαλείας, δηλαδή το εκτελεστικό όργανο του Διεθνούς Οργανισμού, να εγκρίνει ψήφισμα, στο οποίο θα διασφαλίζεται το ισότιμο διεθνές καθεστώς και η κυριαρχική ισότητα των δύο πλευρών.

Όχι και από το Πεκίνο 

Πριν την τηλεφωνική επικοινωνία τον Κινέζο ομόλογό του, ο Νίκος Χριστοδουλίδης είχε ενημερώσει για την πορεία των συζητήσεων, ήδη από την Γενεύη, τους υπουργούς Εξωτερικών των ΗΠΑ, της Ρωσίας και της Γαλλίας. Και είχε αναφερθεί βεβαίως στην πρόταση έξι σημείων που κατέθεσε ο Ερσίν Τατάρ, με την οποία ζητούσε ουσιαστικά επίσημη αναγνώριση του ψευδοκράτους. Σε ό,τι αφορά την Βρετανία, ο Ντομινίκ Ράαμπ πληροφορήθηκε για την πρόταση διά ζώσης, αφού μετείχε στην Πενταμερή, καθώς το Λονδίνο είναι εγγυήτρια δύναμη.

Με αφορμή μάλιστα διάφορες αιτιάσεις σχετικά με την στάση της Βρετανίας, μετά το πέρας της Διάσκεψης, ο πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας, Νίκος Αναστασιάδης, ευχαρίστησε τον  Ράαμπ, τονίζοντας ότι οι τοποθετήσεις του κινήθηκαν στο πλαίσιο των αποφάσεων του Συμβουλίου Ασφαλείας. Ο ηγέτης των Τουρκοκυπρίων, Ερσίν Τατάρ, στις δικές του δηλώσεις ανέφερε πάντως, ότι θα καταβληθούν προσπάθειες, ώστε να πεισθεί το Λονδίνο για την λύση των δύο κρατών.

Παρότι όμως η υπαγορευμένη από τον Ερντογάν πρόταση Τατάρ δεν βρίσκει ανταπόκριση, Άγκυρα και Τουρκοκύπριοι, έχοντας έχοντας εγγράψει το θέμα στην ατζέντα, ετοιμάζονται για το plan B, το οποίο δείχνει ποιο είναι και το βασικό σχέδιο τους. Προτάσσοντας τη δημιουργία δύο κρατών, εκτιμούν προφανώς ότι είναι ευκολότερο να “καθίσουν” πάνω σε μια λύση συνομοσπονδίας. Και σε αυτό όμως, οι μέχρι τώρα τοποθετήσεις των μελών του Συμβουλίου Ασφαλείας μιλούν για λύση διζωνικής δικοινοτικής ομοσπονδίας, στη βάση των ψηφισμάτων που το ίδιο όργανο έχει εκδώσει.

Απομονώνεται ο Ερντογάν

Θα πρέπει να σημειωθεί ότι η πρόταση της Άγκυρας και των Τουρκοκυπρίων “έφαγε πόρτα’ ακόμα και από το Βερολίνο, με τον εκπρόσωπο του γερμανικού υπουργείου Εξωτερικών να την χαρακτηρίζει «ασυμβίβαστη με τις παραμέτρους του ΟΗΕ για δικοινοτική, διζωνική ομοσπονδία με πολιτική ισότητα». Ο ίδιος, στις δηλώσεις του στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, τόνισε ότι για την γερμανική κυβέρνηση «μέτρο εξακολουθούν να αποτελούν τα ψηφίσματα των Ηνωμένων Εθνών», χαιρετίζοντας παραλλήλως την απόφαση του Αντόνιο Γκουτέρες να συνεχίσει παρά το «απογοητευτικό» αποτέλεσμα της Πενταμερούς.

Ακόμη πιο ξεκάθαρη ήταν η θέση των Ηνωμένων Πολιτειών, με τις δημόσιες τοποθετήσεις του Στέιτ Ντιπάρτμεντ. Όπως μάλιστα έγινε γνωστό, ο υφυπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, αρμόδιος για τις Ευρωπαϊκές Υποθέσεις, Φίλιπ Ρίκερ, είχε καλέσει ήδη από την Τετάρτη (ημέρα υποβολής της πρότασης Τατάρ) τον Τούρκο πρέσβη στην Ουάσιγκτον και του διαβίβασε το μήνυμα ότι το σχέδιο για δύο κράτη στην Κύπρο δεν γίνεται αποδεκτό. Το ίδιο μήνυμα έστειλε και η Αμερικανίδα αντιπρόσωπος στον ΟΗΕ στον Τούρκο ομόλογο της. Ο Ερντογάν, ωστόσο, συνεχίζει την πολεμική ρητορική, επιρρίπτοντας και πάλι τις ευθύνες για το ναυάγιο στην Κυπριακή Δημοκρατία.