Κατάργηση των βρετανικών βάσεων με βούλα της Χάγης και του ΟΗΕ

Η Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ με 116 ψήφους υπέρ, έξι εναντίον και 56 αποχές, ενέκρινε προχθές ψήφισμα υπέρ του αιτήματος του Μαυρίκιου για αποχώρηση των Βρετανών από τις βάσεις του αρχιπελάγους Τσάγκος. Το ψήφισμα αποτελεί τη συνέχεια της γνωμοδότησης της 25ης Φεβρουαρίου, που εξέδωσε το Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης. Είναι σαφές πως τόσο η γνωμοδότηση-καταπέλτης όσο και το ψήφισμα της Γενικής Συνέλευσης διαμορφώνουν δεδομένα, αν και δεν είναι δεσμευτικά.

Η στρατιωτική παρουσία των Βρετανών στον Μαυρίκιο, όπως και στην Κύπρο, με τις στρατιωτικές βάσεις, θεωρείται εφεξής παραβίαση του Διεθνούς Δικαίου. Ο Γενικός Εισαγγελέας, Κώστας Κληρίδης, σε δηλώσεις του έδωσε το στίγμα των δυο αυτών εξελίξεων. «Έχει διασαφηνιστεί ότι, εάν μια αποικιακή δύναμη δεν προβεί σε πλήρη αποαποικιοποίηση των αποικιών που κατείχε, αυτό συνιστά συνεχιζόμενη παραβίαση του Διεθνούς Δικαίου και αποτελεί παραβίαση του δικαιώματος της αυτοδιάθεσης των λαών. Δεν νοείται παροχή αυτοδιάθεσης με ανεξαρτησία και ένα μέρος της επικράτειας του ανεξάρτητου κράτους να παραμένει εκτός της επικράτειας του νέου ανεξάρτητου κράτους για να χρησιμοποιηθεί για οποιοδήποτε σκοπό».

Το θέμα είναι πώς θα αξιοποιήσει τα νέα αυτά δεδομένα η Κυπριακή Δημοκρατία, όταν έχει στα χέρια της ένα εργαλείο, το οποίο αναδεικνύει το αυτονόητο: Η παρουσία των βάσεων συνιστά παραβίαση του Διεθνούς Δικαίου και καταπατεί τη το δικαίωμα αυτοδιάθεσης των λαών. Η απόφαση για το Μαυρίκιο μπορεί να αξιοποιηθεί πλέον μετά από πολιτική απόφαση.  Είναι σαφές πως η απόφαση του Διεθνούς Δικαστηρίου της Χάγης για το Μαυρίκιο αποτελεί ένα ισχυρό όπλο για τους λαούς που βιώνουν ακόμη συγκαλυμμένη ή μη αποικιοκρατία.

Η απόφαση συνιστά ένα αποφασιστικό βήμα αποαποικιοποίησης, φτάνει η Λευκωσία να το αξιοποιήσουν. Με αυτή τη γνωμοδότηση και το ψήφισμα σαφώς και έχουν τα όπλα για να το προωθήσουν. Ωστόσο, το ερώτημα είναι κατά πόσο θέλουν. Σημειώνεται συναφώς ότι η Κυπριακή Δημοκρατία παρουσιάσθηκε ως ενδιαφερόμενο μέρος στο Δικαστήριο, κάνοντας και καθοριστικού χαρακτήρα για την έκβαση της Δίκης, παρέμβαση. Η παρουσία της Κύπρου, όπως αναγνωρίζουν και οι αξιωματούχοι του Μαυρικίου, έγυρε στην πλάστιγγα καθώς έκανε μια εμπεριστατωμένη παρέμβαση, επιστρατεύοντας ειδικούς.

Επίσης πολύ σημαντική και ξεκάθαρη ήταν και η παρέμβαση της Λευκωσίας στη διάρκεια της συζήτησης στη Γενική Συνέλευση (ομιλία της Επιτετραμμένης της Κυπριακής Δημοκρατίας στον ΟΗΕ Πόλυς Ιωάννου). Τώρα είναι η ώρα της κυβέρνησης. Ιδιαίτερα μετά και τη βρετανική τοποθέτηση συγκάλυψης των τουρκικών πειρατικών επιδρομών στην κυπριακή ΑΟΖ, το θέμα των βάσεων επιβάλλεται να ανοίξει. Οι πρώτες ενδείξεις δεν είναι αισιόδοξες για την αξιοποίηση των εξελίξεων όσον αφορά τον Μαυρίκιο. Όπως υπέδειξε και ο τέως υπουργός της Ελλάδος, Νίκος Κοτζιάς, πρέπει να πάψουμε να είμαστε ευγενικοί με τους Βρετανούς. Δεν βαρέθηκαν στη Λευκωσία τις βρετανικές τρικλοποδιές;