Κατηφορίζει στην κυπριακή ΑΟΖ το τουρκικό γεωτρύπανο

Ετοιμάζεται για γεώτρηση στην περιοχή της Κύπρου η Τουρκία. Σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες, στα ανώτατα δώματα του καθεστώτος Ερντογάν έχει αποφασιστεί η επόμενη κίνηση και αυτό που απομένει είναι ο χρόνος εκδήλωσης της νέας τουρκικής ενέργειας. Αξιολογούν εξελίξεις και τους επόμενους σταθμούς των ενεργειακών σχεδιασμών της Κυπριακής Δημοκρατίας για να αντιδράσουν.

Το ζητούμενο είναι να βρεθεί η χρονική συγκυρία. Αν και το γεωτρύπανο DeepSea Metro 2, που αγόρασε έναντι 200 εκατομμυρίων δολαρίων, δεν είναι ακόμη έτοιμο ( θέματα στελέχωσης εξειδικευμένου προσωπικού), ωστόσο, ενημερωμένες πηγές ανέφεραν πως στην Άγκυρα εξετάζουν δυο ημερομηνίες και δυο τουλάχιστον εναλλακτικούς χώρους για γεώτρηση.

Ένας πιθανός χρόνος για γεώτρηση είναι αρχές Ιουλίου και θα γίνει με αφορμή την υπογραφή της συμφωνίας πώλησης κυπριακού αερίου στην Αίγυπτο. Η συμφωνία αναμένεται να υπογραφεί στο τέλος Ιουνίου και η Άγκυρα ετοιμάζει αντίδραση, προτάσσοντας τον ισχυρισμό πως δεν μπορεί η Λευκωσία να αξιοποιεί το φυσικό αέριο χωρίς τους Τουρκοκύπριους και την ίδιαν. Μια πιθανή αντίδραση θα είναι, λοιπόν, η κάθοδος του γεωτρύπανου για έρευνες.

Ένα δεύτερο σενάριο είναι η αποστολή του DeepSea Metro 2 ταυτόχρονα με την κάθοδο του γεωτρύπανου της αμερικανικής εταιρείας ExxonMobil για να τρυπήσει στο οικόπεδο 10 της κυπριακής ΑΟΖ. Στην περίπτωση αυτή η Τουρκία θα διενεργεί παράλληλες έρευνες με την αμερικανική εταιρεία, χωρίς προφανώς να την παρενοχλεί και σε διαφορετικές περιοχές.
Την ίδια ώρα, σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες, το καθεστώς Ερντογάν εξετάζει δυο πιθανούς χώρους για να προχωρήσει σε έρευνες. Η πρώτη περιοχή είναι κοντά στον Απόστολο Ανδρέα, όπου βρίσκεται και το ερευνητικό πλοίο Μπαρμπαρός.

Το τουρκικό ερευνητικό έχει δεσμεύσει την περιοχή για έρευνες από την 9η Απριλίου μέχρι και τον Σεπτέμβριο. Η δεύτερη περιοχή που εξετάζεται είναι δυτικά της Κύπρου, στην περιοχή του Ακάμα. Η επιλογή αυτής της περιοχής συνδέεται με προσπάθειες που καταβάλλει εδώ και χρόνια η Άγκυρα για επιβολή τετελεσμένων και γι’ αυτό κατέθεσε και εγγράφως τη θέση της σε Ηνωμένα Έθνη και Ευρωπαϊκή Ένωση. Σημειώνεται συναφώς ότι η Τουρκία ισχυρίζεται σε διεθνείς οργανισμούς (ΟΗΕ και ΕΕ) ότι έχει «νόμιμα δικαιώματα και συμφέροντα στην Ανατολική Μεσόγειο, κυρίως στα δυτικά του γεωγραφικού μήκους 32°16’18”E.».

Η παράνομη μεθόδευση

Η ανάγνωση δε επί χάρτου του γεωγραφικού μήκους που προβάλλει η τουρκική πλευρά, δείχνει ότι η γραμμή αυτή ουσιαστικά εφάπτεται του δυτικού άκρου της Κύπρου, στην περιοχή του Ακάμα. Η γραμμή αυτή αρχίζει από τα παράλια της Τουρκίας και επεκτείνεται μέχρι και την Αίγυπτο. Σημειώνεται συναφώς ότι η θέση αυτή έχει συμπεριληφθεί, μεταξύ άλλων, στο γραπτό κείμενο που ανέγνωσε και κατέθεσε ο τότε Τούρκος υπουργός Εξωτερικών, μετέπειτα πρωθυπουργός και νυν στα αζήτητα λόγω Ερντογάν, Αχμέτ Νταβούτογλου στην 48η σύνοδο του Συμβουλίου Σύνδεσης Τουρκίας- Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Η σύνοδος αυτή πραγματοποιήθηκε στις 10 Μαΐου 2010 στις Βρυξέλλες («Προενταξιακή στρατηγική υπό το φως και της έκθεσης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για το 2009»). Καταγράφεται, επίσης, σε σχέση με αυτή την επεκτατική μεθόδευση της Τουρκίας, η μονομερή δήλωσή της για τα όρια της υφαλοκρηπίδας της (με τις Note Verbale στις 2 Μαρτίου 2004 και 12 Μαρτίου 2004) και τον γνωστό απαράδεκτο ισχυρισμό ότι η Τουρκία έχει λόγο για οποιαδήποτε οριοθέτηση δυτικά του μεσημβρινού 32º16’18”Ε που συμπίπτει ουσιαστικά με το δυτικό όριο των κυπριακών χωρικών υδάτων.

Σε κείμενο- επιστολή, που κατέθεσε ο Τούρκος Μόνιμος Αντιπρόσωπος στον ΟΗΕ τον Μάρτιο του 2015, επισημαίνεται ότι οι «περιοχές για τις οποίες ηγέρθησαν αξιώσεις από τους Ελληνοκύπριους, στα δυτικά του ορίου που αναφέρθηκαν, εμπίπτουν στην τουρκική υφαλοκρηπίδα, όπου η Τουρκία έχει δικαιώματα ipso facto και ab initio, καθώς και νόμιμα συμφέροντα». Η προώθηση αυτής της παράνομης μεθόδευσης που εργολαβικά και συστηματικά οικοδόμησε σε διπλωματικό επίπεδο η Άγκυρα, θα έχει και πρακτική διάσταση, εάν και εφόσον ισχύει αυτό το υπό εξέταση σενάριο. Να στείλουν, δηλαδή, το γεωτρύπανό τους στον Ακάμα.

Είναι προφανές ότι η κάθοδος του τουρκικού γεωτρύπανου θα γίνει εντός του χρόνου και θα συνιστά μια κλιμάκωση των προσπαθειών της Τουρκίας για αμφισβήτηση των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Κυπριακής Δημοκρατίας αλλά και για να επιβάλλει νέα τετελεσμένα. Την ίδια ώρα, στο Κυπριακό η Τουρκία προωθεί το σενάριο των δυο κρατών, το οποίο προσπαθεί να το τοποθετήσει στην ατζέντα μελλοντικών συνομιλιών. Οι παράνομες διεκδικήσεις της Τουρκίας στην κυπριακή ΑΟΖ, δείχνει πώς εννοεί το καθεστώς Ερντογάν τα δυο κράτη: Στρατηγικός έλεγχος της Κύπρου, σε έδαφος, θάλασσα και αέρα.