Κύπρος: Διπλωματικές μάχες στη σκιά της κατοχής

Εάν κάποιος διαβάσει τις πρόσφατες εκθέσεις του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών και το ψήφισμα του Συμβουλίου Ασφαλείας για την ανανέωση της θητείας της ΟΥΝΦΙΚΥΠ, δεν θα αντιληφθεί τι συνέβη και τι συμβαίνει στην Κύπρο. Και άντε εμείς ξέρουμε το πρόβλημα, βιώνουμε την κατοχή, οι τρίτοι- που δεν ασχολούνται- προφανώς και δεν θα καταλάβουν τίποτε.

Θα θεωρήσουν, με βάση τις περιγραφές, ότι υπάρχουν δυο οντότητες στο νησί, που έχουν «συνοριακές» διαφορές. Είναι «δυο οντότητες», που προκαλούν προβλήματα εντός της νεκρής ζώνης, η οποία «ανήκει» στην Ειρηνευτική Δύναμη. Η εξίσωση των κατοχικών δυνάμεων με την Εθνική Φρουρά είναι σαφέστατη. Όπως και η εξίσωση των τουρκικών ενεργειών, της προέλασης εντός της νεκρής ζώνης, με τις «ακρότητες» των Ελληνοκυπρίων γεωργών, οι οποίοι επιμένουν, άκουσον- άκουσον, να καλλιεργούν τα χωράφια τους!

Μέσα στη λογική των ίσων αποστάσεων, που πάντα ευνοεί την κατοχική πλευρά, το Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών στο πρόσφατο ψήφισμα του «προτρέπει και τις δύο πλευρές και όλα τα εμπλεκόμενα μέρη να λάβουν μέτρα για την αποκλιμάκωση των εντάσεων εντός και γύρω από τη νεκρή ζώνη και να απέχουν από ενέργειες που δεν ευνοούν την ευρύτερη ειρηνευτική διαδικασία». Τηρεί, βασικά, ίσες αποστάσεις, συγκάλυψης της κατοχικής πλευράς.

Και το αποκορύφωμα είναι που καλεί αμφότερες τις πλευρές να επιδείξουν «ευελιξία» ενώ δεν αποφεύγει τον πειρασμό να τους καλέσει να… βρουν τη διάθεση «για συμβιβασμό στην εξεύρεση κοινού εδάφους με στόχο την επανέναρξη επίσημων διαπραγματεύσεων».

Στο ψήφισμα περιλαμβάνονται και τα αυτονόητα, τα οποία για να υιοθετηθούν καταβάλλεται μεγάλη πολιτική και διπλωματική προσπάθεια. Αναλώνεται χρόνος και πραγματοποιούνται σειρά αλλεπάλληλων επαφών και στη Λευκωσία, τη Νέα Υόρκη, στο Λονδίνο κι αλλού. Για να επαναληφθούν, βασικά, αναφορές από προηγούμενα ψηφίσματα και αποφάσεις. Για να επαναληφθούν αναφορές για τις τουρκικές προσπάθειες εποικισμού και της περίκλειστης περιοχής της Αμμοχώστου. Για μια ακόμη φορά επιστρατεύθηκαν φιλικές χώρες και χρειάσθηκαν να αλλάξουν λέξεις και αράδες. Βοήθησε σημαντικά το γεγονός ότι η Ελλάδα είναι μη μόνιμο μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας και έχει ένα πιο αναβαθμισμένο ρόλο και λόγο.

Προφανώς και ένα ψήφισμα δεν μπορεί να ανατρέψει τα κατοχικά δεδομένα. Συνεπώς, δεν θα πρέπει να τα αντιμετωπίζουμε με υπερβολές, αν και αποτελούν τα ψηφίσματα σημαντικά διπλωματικά εργαλεία, τα οποία μπορούμε να επικαλούμαστε όταν και εκείνοι, οι οποίοι τα υιοθετούν, παρεκκλίνουν, τα ξεχνούν. Όταν η κατοχική δύναμη εξακολουθεί να κωφεύει.

Είναι μέρος του διπλωματικού παιχνιδιού, ένα συμβιβαστικό κείμενο, που κατατίθεται πάντα από τους Βρετανούς- με πλειάδα ενοχλητικών αναφορών- να καταλήγει, στο τέλος, με υποφερτό περιεχόμενο. Και με θετικές αναφορές, που για να υιοθετηθούν- όπως αναφέρθηκε ήδη- δόθηκαν διπλωματικές μάχες.

Δυστυχώς από το 1974 και εντεύθεν ακόμη και για τα αυτονόητα, θα πρέπει η Κυπριακή Δημοκρατία να προσπαθήσει πολύ για να καταγραφούν σε ένα κείμενο διακηρυκτικού χαρακτήρα, σε μια απόφαση, σε ένα ψήφισμα.

Η διαχείριση του Κυπριακού δεν αφορά τα στενά όρια του νησιού. Είναι ζήτημα γεωπολιτικής αν και για δεκαετίες περιοριζόταν εντός συνόρων. Αυτό βόλευε τους άλλους, όχι όμως εμάς.

Είμαστε μια μικρή χώρα, η οποία διαθέτει στρατηγικά πλεονεκτήματα. Πλεονεκτήματα, που επιδιώκει η Λευκωσία να αξιοποιήσει πολλαπλώς.  Προς όφελος της σε σχέση και με το Κυπριακό και το πώς αντιμετωπίζεται διεθνώς. Ώστε να μη θεωρούνται από τους τρίτους κανονικότητα μεσοβέζικες λύσεις και διατυπώσεις. Όταν τα αυτονόητα, αυτά που ισχύουν σε όλες τις άλλες χώρες, συναντώνται με πολιτικά, στρατηγικά και οικονομικά συμφέροντα, τότε στην περίπτωσή μας για να διασφαλιστούν πρέπει να δοθούν μάχες χαρακωμάτων. Προφανώς και τίποτε δεν θεωρείται δεδομένο.