Κυπριακό: Αναμένοντας το ψήφισμα του Συμβουλίου Ασφαλείας

Μετά την κατάθεση της έκθεσης του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών για την ΟΥΝΦΙΚΥΠ ως επίσημου εγγράφου, η προσοχή τώρα στρέφεται στο ψήφισμα ανανέωσης της θητείας της Δύναμης. Οι διεργασίες αρχίζουν σιγά-σιγά και παρόλο που υπάρχουν διαβεβαιώσεις από τους μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας πως θα αποφευχθούν οι εκπλήξεις, ωστόσο, στη Λευκωσία παραμένουν στην πρίζα. «Μέχρι να δούμε το κείμενο, θα συνεχίζουμε τις επαφές, θα κινούμαστε και δεν θα εφησυχάσουμε στις διαβεβαιώσεις που μας δίνονται», είπε αρμόδια πηγή.

Είναι προφανές πως δύο δεδομένα διαμορφώνουν στην παρούσα φάση την εικόνα ως προς την πορεία των εξελίξεων αναφορικά με την ΟΥΝΦΙΚΥΠ:

• Πρώτο, η έκθεση αν και δεν μπορεί να θεωρηθεί θετική γιατί εισαγάγει στοιχεία που είναι ανησυχητικά για τις μελλοντικές προθέσεις του Διεθνούς Οργανισμού, ωστόσο, σημειώνεται το γεγονός ότι δεν αγγίζει το θέμα του καθεστώτος της Ειρηνευτικής Δύναμης.
• Δεύτερο, το γεγονός ότι βρίσκεται σε εξέλιξη προσπάθεια των Ηνωμένων Εθνών δια της Τζέιν Χολ Λουτ, για επανέναρξη των συνομιλιών στο Κυπριακό, επηρέασε το περιεχόμενο της έκθεσης και ενδεχομένως και του ψηφίσματος. Κυρίως γιατί κανείς δεν φαίνεται να θέλει να διακινδυνεύσει την προοπτική που διανοίγεται, έστω και περιορισμένη, με αναφορές στο ψήφισμα που θα προκαλέσουν αντιδράσεις.

Είναι σαφές, όπως επισημαίνουν διπλωματικές πηγές, ότι υπάρχουν τόσες δυσκολίες και δεν θα ήθελαν εκείνοι που κινούν τα νήματα να επιβαρύνουν το κλίμα. Είναι, όμως, εξίσου σαφές πως μέχρι και την υστάτη δεν μπορεί κανείς να προεξοφλήσει οτιδήποτε για το περιεχόμενο του ψηφίσματος.

Σημειώνεται συναφώς ότι ο υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Χριστοδουλίδης, βρίσκεται σε ανοικτή γραμμή επικοινωνίας με τους βασικούς παίκτες στο Συμβούλιο Ασφαλείας, με στόχο να διασφαλίσει πως θα αποτραπούν τυχόν μεθοδεύσεις που παρασκηνιακά προωθεί η Τουρκία για την ΟΥΝΦΙΚΥΠ.

Διπλωματική μάχη για την ΟΥΝΦΙΚΥΠ

Τόσο το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών όσο και ο εγκάθετος της Άγκυρας στα κατεχόμενα, Κουντρέτ Οζερσάι, στις επαφές τους, στην έδρα του ΟΗΕ, αλλά και σε πρωτεύουσες χωρών των πέντε μονίμων μελών του Συμβουλίου Ασφαλείας, θέτουν θέμα κατάργησης της ΟΥΝΦΙΚΥΠ. Ξεκινούν με το μάξιμουμ των θέσεών τους, δηλαδή, με την αποχώρηση της Δύναμης ενώ ο στόχος τους είναι να αλλάξουν οι όροι εντολής της. Αυτό θα σημαίνει και αλλαγή του σχετικού ψηφίσματος, του 186/65, με το οποίο διασφαλίσθηκε, μετά την τουρκική ανταρσία το 1963, η συνέχεια της Κυπριακής Δημοκρατίας.

Το κείμενο της έκθεσης του Γενικού Γραμματέα για την ΟΥΝΦΙΚΥΠ, που κυκλοφόρησε χθες ως επίσημο έγγραφο του ΟΗΕ, περιέχει μικροαλλαγές σε σχέση με το έγγραφο που είχε δοθεί ατύπως στα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας. Όπως μεταδίδει για το ΚΥΠΕ ο Αποστόλης Ζουπανιώτης από τη Νέα Υόρκη, από την παράγραφο 3 της έκθεσης αφαιρέθηκαν και οι τέσσερις ονομαστικές αναφορές στην Τζέιν Χολ Λουτ και αντικαταστάθηκαν με τον προσδιορισμό «ανώτερη αξιωματούχος των Ηνωμένων Εθνών» (Senior United Nations Official). Στην ίδια παράγραφο, η λέξη «ζωντανές», που αναφέρεται  στις «προοπτικές για μια συνολική διευθέτηση μεταξύ των δύο κοινοτήτων στο νησί» αντικαταστάθηκε με τη λέξη «θετικές».

Στο τέλος της 8ης παραγράφου –η οποία αναφέρεται στη συνεργασία των πλευρών με την ΟΥΝΦΙΚΥΠ– άλλαξε ολόκληρη η φράση, καθώς η προηγούμενη έδινε μάλλον συγκεχυμένη εικόνα. Ως γνωστόν, στο άτυπο κείμενο που δόθηκε στα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας, ο επίλογος της 8ης παραγράφου ανέφερε τα εξής: «Η συνεργασία και των δύο πλευρών με τη Δύναμη σε σχέση με τη διατήρηση της ηρεμίας και της σταθερότητας εντός και γύρω από την ουδέτερη ζώνη και η διευκόλυνση των ενδοκοινοτικών επαφών ήταν άνιση». H νέα διατύπωση έχει ως εξής: «Αμφότερες οι πλευρές επέδειξαν ημιτελή συνεργασία με τη Δύναμη, σε σχέση με τη διατήρηση της ηρεμίας και της σταθερότητας εντός και γύρω από την ουδέτερη ζώνη και τη διευκόλυνση των ενδοκοινοτικών επαφών».

Τέλος, στην παράγραφο 22, η οποία αναφέρεται σε διάφορα περιστατικά στην ουδέτερη ζώνη, η αναφορά στην «Κυπριακή Δημοκρατία», η οποία «ανταποκρίθηκε σε αίτημα της ΟΥΝΦΙΚΥΠ να εξαιρέσει την ουδέτερη ζώνη από τις καθορισμένες περιοχές κυνηγίου», έγινε «κυπριακή κυβέρνηση».