Κυπριακό: Ποιον εξυπηρετούν οι ευφάνταστες ιδέες με το Σύνταγμα του ’60

Η ιστορία με το Σύνταγμα του ’60, που δεν είναι –τελικά– πρόταση, αλλά αναφορά, προέκυψε επειδή, στην πραγματικότητα, δεν υπάρχει ολοκληρωμένη πολιτική για το Κυπριακό. Και όταν δεν υπάρχει πολιτική, αναζητούνται “ευφάνταστες ιδέες” για να φανεί πως υπάρχει κινητικότητα. Το χειρότερο, βέβαια, είναι πως ο Πρόεδρος το είπε με προχειρότητα, χωρίς να ενδιατρίψει και ανέλαβε στη συνέχεια να εξηγήσει και αναπτύξει την ιδέα ο τέως υπουργός Εξωτερικών, Γιαννάκης Κασουλίδης.

Με απλά λόγια, όπως… εξηγήθηκε, θα επιτευχθεί στρατηγική συμφωνία, ενδιάμεση λύση δηλαδή, και μέχρι την τελική, θα υπάρξει επιστροφή στο Σύνταγμα του ’60. Αυτό τι σημαίνει; Κατάργηση του δικαίου της ανάγκης στη βάση του οποίου λειτούργησε η Κυπριακή Δημοκρατία, μετά τη διχοτομική ενέργεια της τουρκοκυπριακής ηγεσίας, μετά την αποχώρησή τους, δηλαδή, από τους θεσμούς του κράτους.

Τι σημαίνει αυτό; Το κράτος θα λειτουργεί σε μια άλλη βάση μέχρι να οδηγηθεί –«διά της μετεξέλιξης» θα λένε οι Ελληνοκύπριοι, «της παρθενογένεσης» θα υποστηρίζουν οι Τουρκοκύπριοι– στην περιβόητη Διζωνική Δικοινοτική Ομοσπονδία. Και πώς θα λειτουργεί; Όπως και το 1960. Με μικρό αριθμό θεσμών (Γενικός και Βοηθός Γενικός Εισαγγελέας, Διοικητής Κεντρικής Τράπεζας, Γενικός Ελεγκτής, ΕΔΥ κ.λπ.).

Θα καταργηθεί το υπουργείο Παιδείας και τα υφυπουργεία και θα επανιδρυθούν οι κοινοτικές συνελεύσεις και το Συνταγματικό Δικαστήριο κοκ. Θεσμοί που δημιουργήθηκαν, λόγω της συμμετοχής μας και στην ΕΕ θα αναστείλουν τη λειτουργία τους μέχρι η χώρα να οδηγηθεί στη νέα της… πραγματικότητα! Και πώς θα διασφαλιστεί τούτο; Κι εάν δεν επιτευχθεί τελική συμφωνία;

Απουσία πολιτικής

Εάν παραστατικά παρουσιάζαμε την “ευφάνταστη ιδέα”, είναι ως να επιστρέφαμε στο μαυρόασπρο, στην εποχή της άμαξας και του ποδηλάτου. Επί της ουσίας είναι μια επιδερμική ιδέα, που επιχειρήθηκε να μετατραπεί σε πρόταση ανατροπής του αδιεξόδου. Τη μετεξέλιξη της Κυπριακής Δημοκρατίας τη διασφαλίζει κανείς όταν δεν αποδεχθεί τη διάλυση της, απορρίψει “εποικοδομητικές ασάφειες”, διπλής ανάγνωσης, για τη συνέχεια του κράτους.

Επειδή βρισκόμαστε σε μια πολύ κρίσιμη φάση, καθώς η Τουρκία είναι αποφασισμένη με κάθε τρόπο να επιβάλει την πολιτική της για έλεγχο ολόκληρου του νησιού, είτε με συμφωνία είτε όχι, θα πρέπει επιτέλους να διαμορφωθεί πολιτική αποτροπής και πρωτοβουλιών. Το πολιτικό σύστημα έχει “κολλήσει” στα συνθήματα και σε ταμπέλες. Για αλλού ξεκίνησε και προς άλλες κατευθύνσεις κινείται.

Κι αυτό οφείλεται και στη διαχρονική διαχείριση διολίσθησης του Κυπριακού. Το βασικότερο είναι, όπως κατ’ επανάληψη έχει σημειωθεί, πως συζητούνται ζητήματα στα οποία δεν πιστεύουν οι διαχειριστές και θα καταλήξουν σε ένα αποτέλεσμα, που δεν θα γίνει αποδεκτό, γιατί θα είναι θνησιγενές.

Πολιτική αποτροπής ή κυριαρχική ισότητα

Η τουρκική πλευρά με τον ένα ή τον άλλο τρόπο έχει θέσει στην ατζέντα –με το φιάσκο της άτυπης Πενταμερούς– του Κυπριακού την κυριαρχική ισότητα και το ίσο διεθνές καθεστώς. Και παρακολουθήσαμε πως κάποιοι πρόθυμοι για να… βοηθήσουν “έκτισαν” επί των προτάσεων αυτών επειδή θέλουν να καθησυχάσουν τις ανησυχίες των Τουρκοκυπρίων. Που δεν είναι αλήθεια, επειδή, τις “ανησυχίες” της Τουρκίας είναι που θέλουν να καθησυχάσουν με δώρα. Τα συμφέροντα της.

Και η Λευκωσία; Ο Πρόεδρος προσέρχεται στο γεύμα της ερχόμενης Δευτέρας χωρίς, όπως ανέφερε, προαπαιτούμενα. Αυτό τι σημαίνει; Ότι όλα θα είναι στο τραπέζι. Η διαφορά έγκειται ότι η ελληνική πλευρά επιμένει στα όσα οι Τούρκοι απαιτούσαν στο παρελθόν και πριν αναβαθμίσουν τις αξιώσεις τους και η Άγκυρα θα επιμένει στα θέματα της κυριαρχικής ισότητας και του ίσου διεθνούς καθεστώτος.

Αυτό είναι το κατάντημα του Κυπριακού. Τι έχουν καταφέρει οι διαχειριστές του Κυπριακού και τα εξαπτέρυγά τους; Να αναζητείται η μέση οδός. Έχουν… πετύχει να αναδειχθεί το ζήτημα της πολιτικής ισότητας στο κυρίαρχο θέμα (την τουρκική εκδοχή). Η βάση των συνομιλιών, την οποία συνεχώς επικαλούνται, έχει μετακινηθεί.

Τελικά, ποιο είναι το στοίχημα; Μια συμφωνία, που θα εξυπηρετεί τους Κυπρίους κι όχι τους τρίτους. Μια συμφωνία που θα επιτρέπει στο κράτος να λειτουργήσει, σε ελευθερία και δημοκρατία, χωρίς παρεκκλίσεις και αγκυλώσεις, εντός της ΕΕ. Με ποια υλικά; Με αυτά που περιλαμβάνουν οι γνωστές φόρμουλες, που πάνε και έρχονται στο παρασκήνιο; Με τις αφηγήσεις του ΄60; Με τέτοιες προσεγγίσεις, λύση δεν μπορεί να επιτευχθεί. Αντίθετα, θα εδραιώνονται τα τετελεσμένα, μέχρι που η “κυριαρχική ισότητα” να καταστεί… αναπόφευκτη. Μήπως αυτό, τελικά, θέλουν;