ΘΕΜΑ

Με σημαδεμένη τράπουλα θέλει να παίξει η Άγκυρα – Τι ζήτησε ο Τατάρ από τον Γκουτέρες

Με σημαδεμένη τράπουλα θέλει να παίξει η Άγκυρα – Τι ζήτησε ο Τατάρ από τον Γκουτέρες, Κώστας Βενιζέλος

Μόνο πόκερ με σημαδεμένη τράπουλα είναι διατεθειμένη να παίξει η κατοχική Τουρκία, σε περίπτωση που θα υπάρξουν διαπραγματεύσεις στο Κυπριακό. Αυτό, το έχει ξεκαθαρίσει προς κάθε κατεύθυνση η Άγκυρα, που καθόρισε και τα επόμενα βήματα. Διαμορφώνοντας δικό της Οδικό Χάρτη, παρουσίασε τις διάφορες φάσεις της προσπάθειας, όπως η ίδια τις αντιλαμβάνεται. Πρόκειται για Οδικό Χάρτη, ο οποίος επικεντρώνει όλη την ουσία του στην περίοδο πριν ξεκινήσουν οι προσπάθειες.

Είναι σαφές πως όλες οι κινήσεις που γίνονται από την τουρκική πλευρά αφορούν την περίοδο από τώρα μέχρι την έναρξη μιας νέας διαδικασίας στο Κυπριακό. Τούτο σημαίνει πως ψηλά στην ατζέντα της Άγκυρας και του κατοχικού καθεστώτος, είναι η συζήτηση των όσων πρέπει να γίνουν “καθοδόν” προς μία λύση. Κυρίως “καθοδόν” προς την έναρξη μιας νέας διαδικασίας. Ο κατοχικός ηγέτης, Ερσίν Τατάρ, κατά τη συνάντησή του με τον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες, στη Νέα Υόρκη στις 5 Απριλίου, πρόταξε το θέμα της άρσης της λεγόμενης απομόνωσης.

Και το πρόταξε τούτο, ζητώντας πως αυτό πρέπει να γίνει, πριν να αρχίσει νέα προσπάθεια και ξεκινήσουν συνομιλίες. Αυτή εν πολλοίς αποτελεί και την πρώτη και βασική προϋπόθεση, που οδηγεί σε αυτό που επαναλαμβάνει συνεχώς η κατοχική πλευρά. Δηλαδή την εκ προοιμίου αναγνώριση της κυριαρχικής ισότητας και του ίσου διεθνούς καθεστώτος. Ο Ερσίν Τατάρ, έχοντας ενώπιον του τα σημεία συζήτησης, που ετοίμασε το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών, ήταν συγκεκριμένος όταν αναφερόταν στην άρση της λεγόμενης απομόνωσης.

Τι ζητά ο Τατάρ

Η τουρκική πλευρά ζητά έναρξη απευθείας εμπορίου, μέσα από το κατεχόμενο αεροδρόμιο της Τύμπου και του λιμανιού της Αμμοχώστου. Για να γίνει τούτο, όπως υποδεικνύεται και από νομικούς και διπλωματικούς κύκλους, προϋποθέτει την ύπαρξη αναγνωρισμένου κράτους. Επί του προκειμένου, η τουρκική πλευρά δεν αποδέχεται το αεροδρόμιο και το λιμάνι να ελέγχεται από την Κυπριακή Δημοκρατία και το βήμα αυτό θα παραμείνει μετέωρο, εκτός κι εάν οι διάφοροι υποστηρικτές αυτών των μέτρων βρουν κάποιες φόρμουλες. Η κατοχική πλευρά ζητά παράλληλα διεύρυνση του εμπορίου μέσα από τον κανονισμό της “Πράσινης Γραμμής”. Τούτο γίνεται ήδη με την εμπλοκή της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η οποία πραγματοποιεί επαφές τόσο με την Κυπριακή Δημοκρατία όσο και με την αποσχιστική οντότητα.

Πέραν από τα θέματα που αφορούν την οικονομική διάσταση, η τουρκική πλευρά, αξιοποιώντας στοιχεία από άλλες περιπτώσεις, ζητά συμμετοχή σε Διεθνείς Οργανισμούς όπως για παράδειγμα στην ΟΥΝΕΣΚΟ. Αλλά και δικαίωμα λόγου και παρουσίας στο Διεθνές Δικαστήριο. Είναι προφανές πως η αποσχιστική οντότητα θέτει τον πήχη ψηλά γνωρίζοντας ότι δεν μπορεί να τα εξασφαλίσει όλα, ενδεχομένως και κανένα, αν λειτουργήσουν όλοι οι παίκτες με βάση το Διεθνές Δίκαιο. Την ίδια ώρα επιδιώκει και αναβάθμιση της παρουσίας της σε Οργανισμούς, που ήδη μετέχει.

Παρά το γεγονός ότι η περίπτωση της αποσχιστικής οντότητας δεν είναι η ίδια με άλλες περιπτώσεις, είναι προφανές πως επιχειρεί να εργαλειοποιήσει κάθε προηγούμενο, που δημιουργείται. Όπως γίνεται τώρα με την περίπτωση του Κοσσόβου και της απόφασης της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης του Συμβουλίου της Ευρώπης για να γίνει μέλος. Παράλληλα, όπως είναι γνωστό, η κατοχική πλευρά θέλει να διασφαλίσει ότι την επόμενη ημέρα ενός αδιεξόδου “δεν θα μείνει μετέωρη”. Δηλαδή, θα έχει εξασφαλισμένο καθεστώς. Τούτο, όπως συχνά αναφέρεται, πρόκειται για συμφωνία για τα ωφελήματα ενός διαζυγίου πριν από το γάμο. Είναι προφανές πως αυτό προετοιμάζει απευθείας το διαζύγιο χωρίς το γάμο.

Οι Βρετανοί, η Ολγκίν

Μέσα σε αυτό το παιχνίδι του παρασκηνίου, οι Βρετανοί είναι αυτοί που ασχολούνται περισσότερο. Και για να “βοηθήσουν”, παρουσιάζουν διάφορες ιδέες, οι οποίες ειρήσθω εν παρόδω, κινούνται στη λογική των ΜΟΕ. Για την ακρίβεια κινούνται γύρω από διάφορες συζητήσεις που αφορούν την… έξοδο των Τουρκοκυπρίων από την “απομόνωση”. Το Φόρεϊν Όφις παρουσιάζεται να αφουγκράζεται την “κοινωνία των πολιτών” και προωθεί ιδέες, τις οποίες είχε περάσει πολύ πριν από τα δικά του μαγειρεία.

Είναι σαφές πως οι Βρετανοί, έχουν κάνει τις δικές τους ασκήσεις επί χάρτου για τα επόμενα βήματα. Κυρίως, όμως, έχουν ενδιατρίψει στα όρια που μπορούν να κινηθούν ως προς το μοντέλο λύσης, ώστε να μην επηρεασθεί η παρουσία των στρατιωτικών τους βάσεων στο νησί. Μπορεί να μην θέλουν τα δυο κράτη, αλλά δεν θα ενοχλούνται με ένα μοντέλο με συνομοσπονδιακά χαρακτηριστικά.

Εντωμεταξύ, οι πληροφορίες αναφέρουν πως η αποστολή της Μαρίας Άνχελ Ολγκίν Κουεγιάρ δεν πρόκειται να ολοκληρωθεί με τη συμπλήρωση του εξάμηνου από το διορισμό της, αλλά θα συνεχιστεί. Τούτη φαίνεται να είναι η απόφαση του ίδιου του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών, ο οποίος και θα ενημερώσει και τους εμπλεκόμενους. Ο Αντόνιο Γκουτέρες δεν προτίθεται να κηρύξει αδιέξοδο μετά το τρίτο ταξίδι της απεσταλμένης του, που αναμένεται τις επόμενες δέκα ημέρες.

Θα επιχειρήσει να συντηρήσει την προσπάθεια, γνωρίζοντας από πρώτο χέρι τις δυσκολίες. Επιπροσθέτως, θα πρέπει να χειριστεί την όποια τουρκική αντίδραση στην παράταση της αποστολής Ολγκίν. Όπως είναι γνωστό, η κατοχική δύναμη και ο εγκάθετός της, επιμένουν ότι η αποστολή της κ. Μαρίας Άνχελ Ολγκίν Κουεγιάρ έχει ημερομηνία λήξης και πως τούτο καθορίστηκε όταν είχε δοθεί η συγκατάθεση της Τουρκίας. Εκ των πραγμάτων, αυτό δεν μπορεί να γίνει, καθώς ο χρόνος τελειώνει χωρίς η κ. Ολγκίν να ολοκληρώσει τις επαφές και τις συζητήσεις της.