Με συνομοσπονδία παίζουν σ’ αυτή τη φάση οι Τούρκοι

Στο Κραν Μοντάνα, το καλοκαίρι του 2017, την ώρα των πολλών αδιεξόδων και της κατάρρευσης της Πενταμερούς Διάσκεψης, εμφανίσθηκε στην ατζέντα των άτυπων συζητήσεων το θέμα της αλλαγής της βάσης των διαπραγματεύσεων, δηλαδή της μορφής της λύσης. Ο Τσαβούσογλου αναχώρησε από το ελβετικό θέρετρο με την εντύπωση ότι δεν μπορούσε πλέον να γίνει οποιαδήποτε συζήτηση για διζωνική, δικοινοτική ομοσπονδία και πως πλέον πιο εφικτή είναι η συνομοσπονδία.

Ισχυρίσθηκε πως το θέμα συζητείται από την ελληνοκυπριακή πλευρά. Ότι, δηλαδή, υπήρχε έδαφος για συζήτηση. Την εντύπωση αυτή διαψεύδει η Λευκωσία, η οποία σπεύδει σε κάθε ευκαιρία να δηλώσει δημόσια πως παραμένει προσκολλημένη στις αποφάσεις και τα ψηφίσματα των Ηνωμένων Εθνών.

Είναι προφανές πως στα ψηλά δώματα της τουρκικής ηγεσίας έχει αποφασιστεί πως για να προχωρήσει το Κυπριακό, αυτό μπορεί να γίνει με βάση τη «νέα θεώρηση πραγμάτων», δηλαδή με στόχο τη συνομοσπονδιακή λύση. Αυτό διασφαλίζει για την Τουρκία νομιμοποιημένα πλέον τον στρατηγικό έλεγχο του νησιού πολιτικά, στρατιωτικά, οικονομικά και ενεργειακά. Είναι, δηλαδή, η καλύτερη συνταγή για την εκπλήρωση των σχεδιασμών της Άγκυρας.

Η Τουρκία θα κινηθεί προς αυτή την κατεύθυνση και τον ρόλο του αγγελιαφόρου έχει αναλάβει ο υπουργός Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου. Ξένες διπλωματικές πηγές σημείωναν ότι η Άγκυρα θα επιχειρήσει να στριμώξει τη Λευκωσία, ενώ παρουσιάζεται έτοιμη να συζητήσει την προοπτική αυτή, παρακάμπτοντας τους Τουρκοκύπριους. Δηλαδή, αφήνει να εννοηθεί πως μπορεί ακόμη και να συζητήσει απευθείας με τη Λευκωσία το ζήτημα αυτό.

Οι υπόλοιποι παίκτες

Πώς αντιδρούν οι υπόλοιποι παίκτες; Ο ΟΗΕ, εάν υπάρξει συμφωνία των εμπλεκομένων, δεν θα προβάλει εμπόδια. Η ΕΕ δεν είναι ενήμερη. Προφανώς κράτη-μέλη της δεν ευνοούν μια διευθέτηση στην Κύπρο, με βάση την οποία αναβαθμίζεται ο ρόλος της Τουρκίας και από την πίσω πόρτα θα μπαίνει στην Ένωση. Ούτε η Ελλάδα είναι ενήμερη, ούτε συζήτησε αλλαγή της βάσης διαπραγματεύσεων για το Κυπριακό, ούτε καν έχει οποιεσδήποτε σκέψεις προς αυτή την κατεύθυνση.

Εν τω μεταξύ, η Τουρκία, που πιέζεται οικονομικά, θέλει για προφανείς λόγους να αποφύγει το ΔΝΤ και γι’ αυτό στρέφεται προς την ΕΕ. Σύμφωνα με πληροφορίες, τα ανοίγματα του καθεστώτος Ερντογάν προς την Ευρώπη γίνονται μετά τη ρήξη στις σχέσεις με τις ΗΠΑ και επειδή η Άγκυρα δεν θέλει να μπει κάτω από τον μηχανισμό του ΔΝΤ. Στο πλαίσιο αυτο θα επιχειρηθεί από τουρκικής πλευράς αναβάθμιση της τελωνειακής ένωσης με την ΕΕ. Εγχείρημα που δεν θεωρείται και εύκολο γιατί προϋποθέτει και εκπλήρωση υποχρεώσεων, μεταξύ αυτών και υποχρεώσεων προς την Κυπριακή Δημοκρατία.