Με το νερό και το ρεύμα η Τουρκία εξαρτά πλήρως τους Τουρκοκύπριους

Η στρατηγική εξάρτηση των κατεχομένων από την Τουρκία προχωρά βαθμηδόν με την προώθηση πλέον και του άλλου μεγάλου έργου, της ηλεκτρικής διασύνδεσης. Είναι το δεύτερο μεγάλο βήμα, που γίνεται μετά τη μεταφορά νερού με υποθαλάσσιους αγωγούς και πέραν από την οικονομική διάσταση, το πρώτιστο για την κατοχική δύναμη είναι η πλήρης εξάρτηση των κατεχόμενων περιοχών, που δεν θα μπορούν να επιβιώσουν χωρίς “οξυγόνο” από την Τουρκία. Ο ασφυκτικός έλεγχος που ασκεί η Άγκυρα στους Τουρκοκύπριους, διασυνδέεται βαθμηδόν πλέον και με τον παράγοντα της εδραίωσης των κατοχικών δεδομένων. Με τη δημιουργία δεσμών εξάρτησης.

Το θέμα με τη μεταφορά ηλεκτρισμού δεν είναι σημερινό, είχε “παγώσει” λόγω οικονομικών δυσκολιών, αλλά με βάση πληροφορίες, την τελευταία περίοδο έχει μπει σε τροχιά υλοποίησης. Πρόσφατα μεταδόθηκε από τα κατεχόμενα (Diyalog 31.10.22), πως το θέμα βρίσκεται στην ημερήσια διάταξη ενόψει προβλημάτων που παρατηρούνται στα κατεχόμενα, που κινδυνεύουν να βρεθούν ανά πάσα στιγμή στο σκοτάδι. Πέραν των άλλων, είναι και το θέμα της συνεχούς ακύρωσης των προσφορών για τη διάθεση καυσίμων στην “τουρκοκυπριακή αρχή” ηλεκτρισμού (KIB-TEK). Εκείνο που φαίνεται να ενισχύει τις πληροφορίες πως το έργο θα προχωρήσει είναι το γεγονός, όπως έγινε γνωστό, ότι διεξάγονται συνομιλίες και επαφές μεταξύ του καθεστώτος της Άγκυρας και του ψευδοκράτους για το θέμα της μεταφοράς ηλεκτρισμού από την Τουρκία με υποθαλάσσια καλώδια.

Σε ό,τι αφορά τη μεταφορά ηλεκτρισμού, η συμφωνία μεταξύ Τουρκίας και κατοχικού καθεστώτος προβλέπει, μεταξύ άλλων, την υπερπόντιση ηλεκτρικού καλωδίου. Οι πληροφορίες αναφέρουν πως θα χρησιμοποιηθεί η υποδομή του έργου για το νερό. Η ενεργειακή συνεργασία μεταξύ Τουρκίας και ψευδοκράτους περιλαμβάνει την ανανέωση της υποδομής ηλεκτρισμού, τη συνεργασία στον τομέα των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, την ανακάλυψη πόρων φυσικού αερίου και την παραγωγή κοινών σχεδίων για την εγκατάσταση της απαραίτητης υποδομής. Σημειώνεται ότι στα κατεχόμενα χρειάζονται επιπρόσθετα φορτία ηλεκτρισμού ως αποτέλεσμα  και της λειτουργίας του συστήματος και της διανομής του νερού από την Τουρκία.

Για να εγκατασταθούν υποθαλάσσια καλώδια και να μεταφερθεί ρεύμα από την Τουρκία, θα χρειαστούν, όπως αναφέρεται, δύο χρόνια. Κατά τη διάρκεια αυτού του διαστήματος, υπάρχουν σκέψεις, σύμφωνα με τα όσα μεταδίδονται από τα κατεχόμενα, όπως αγοραστούν επιπρόσθετες γεννήτριες στον ηλεκτροπαραγωγό σταθμό της Κερύνειας και διασφαλιστεί ότι η διάθεση καυσίμων θα γίνεται από την Τουρκία. Οι σχεδιασμοί της κατοχικής Τουρκίας για μεταφορά ηλεκτρισμού στα κατεχόμενα μπορούν να θεωρηθούν και ως απάντηση στο πρόγραμμα EuroAsia Interconnector.

Η μεταφορά νερού

Το πρώτο μεγάλο βήμα ήταν η μεταφορά νερού από την Τουρκία στα κατεχόμενα με υποθαλάσσιο αγωγό. Παρά το γεγονός ότι αυτό συζητείτο από την περίοδο των Ντεμιρέλ και Ντενκτάς, έχει γίνει κατορθωτό το 2015 επί Ερντογάν και Ακιντζί. Υπενθυμίζεται συναφώς ότι το 2011 τέθηκε στη Μερσίνα ο θεμέλιος λίθος, τον Οκτώβριο του 2015 έγιναν τα εγκαίνια στο φράγμα των κατεχόμενων Πανάγρων, που κατασκευάστηκε για τον σκοπό αυτό. Η λειτουργία αντιμετωπίζει προβλήματα αλλά το «έργο του αιώνα», όπως έχει χαρακτηριστεί, έγινε πραγματικότητα μετά από πολλές υπερβάσεις από την Άγκυρα, κυρίως οικονομικές! Την ίδια ώρα, είναι σαφές πως η τεχνογνωσία του εγχειρήματος αποτελεί εργαλείο, πολιτικό και οικονομικό για την κατοχική δύναμη. Δεν είναι τυχαίο, που το έργο διαφημίζεται σε διεθνείς εκθέσεις, για την περίπτωση που κάποιος ενδιαφερθεί να αγοράσει την τεχνογνωσία και δώσει το έργο σε τουρκική εταιρεία.

Είναι γνωστό πως η διαχείριση του νερού γίνεται με οικονομικούς όρους που επιβάλλει το καθεστώς Ερντογάν, ενώ με τις  ιδιωτικοποιήσεις υπήρξε «προέλαση» τουρκικών κεφαλαίων, κυρίως από φίλους της οικογένειας Ερντογάν. Η Τουρκία όχι μόνο διατηρεί την κυριότητα του νερού και των σχετικών εγκαταστάσεων, αλλά επιβάλλει τους δικούς της μονοπωλιακούς όρους στη διαχείριση των υδάτων προς όφελός της.

Είναι ξεκάθαρο πως η μεταφορά νερού η οποία γίνεται και ο σχεδιασμός για το ηλεκτρικό ρεύμα, που μπήκε στη διαδικασία υλοποίησης, διαφοροποιεί επί του εδάφους τα δεδομένα. Είναι σαφές πως τέτοιου περιεχομένου κινήσεις εντάσσονται σε έναν ευρύτερο σχεδιασμό της Τουρκίας, που για να υλοποιηθεί περνά από την Κύπρο. Με τα σχέδια για νερό και ηλεκτρισμό οι στόχοι είναι ξεκάθαροι και εδραιώνουν την παρουσία της Τουρκίας στην Κύπρο.

Η επόμενη στόχευση

Πρόκειται για κινήσεις που αποσκοπούν στην πλήρη εξάρτηση των κατεχομένων στην Τουρκία και συνιστούν βήμα προς την κατεύθυνση της ενσωμάτωσης. Αποσκοπεί, αν και τούτο ισχύει ήδη προ πολλού, στον  απόλυτο και ασφυκτικό έλεγχο των κατεχομένων στην Τουρκία. Σε ό,τι αφορά την οικονομία, στόχος είναι η ανάπτυξη της γεωργίας, του τουρισμού. Η ενίσχυση εν γένει της οικονομίας του κατεχόμενου τμήματος σε διάφορους τομείς. Περαιτέρω, στοχεύει στην αναβάθμιση της αξίας των ελληνοκυπριακών περιουσιών και την περιπλοκή των συζητήσεων στο πεδίο της διαδικασίας των διαπραγματεύσεων. Τούτο παραπέμπει στο εδαφικό, που σε συνδυασμό και με τις εξελίξεις στην περίκλειστη περιοχή της Αμμοχώστου περιπλέκει περισσότερο τις όποιες συζητήσεις στο κεφάλαιο αυτό. Σημειώνεται ότι η γη από την οποία περνά ο αγωγός του νερού είναι ελληνοκυπριακής ιδιοκτησίας, ενώ από της εφαρμογής του σχεδίου έχει περιέλθει στην κυριότητα της Τουρκικής Δημοκρατίας!

Είναι σαφές πως για τα πλείστα όσα διαδραματίζονται στα κατεχόμενα, το πλαίσιο καθορίζεται από τα λεγόμενα «οικονομικά πρωτόκολλα» μεταξύ Τουρκίας και αποσχιστικής οντότητας. Στα «πρωτόκολλα», τα οποία στηρίζουν οικονομικά το κατοχικό καθεστώς, υπαγορεύονται εν πολλοίς οι όροι της Τουρκίας επί των Τουρκοκυπρίων.

Τα τουρκικά σχέδια στα κατεχόμενα στοχεύουν στη δημιουργία δεδομένων, τη διαμόρφωση συνθηκών, που θα απομακρύνουν την επίτευξη συμφωνίας στο Κυπριακό. Είναι προφανές πως όταν η κατοχική δύναμη με τα έργα υποδομής εδραιώνει την παρουσία της, τότε κάθε προοπτική απομακρύνεται. Πέραν δε από τα έργα, που έχουν σχέση με την οικονομία είναι και οι στρατιωτικές υποδομές. Η αεροπορική στρατιωτική βάση στο Λευκόνοικο, στην οποία εδρεύουν μη επανδρωμένα αεροσκάφη, αλλά και η ναυτική βάση στο Μπογάζι, που βρίσκεται στα σχέδια, στέλνουν μήνυμα για μόνιμη παρουσία της κατοχικής δύναμης.

Ισλαμοποίηση και “υπηκοότητες”

Παράλληλα με τα πιο πάνω, η Τουρκία προωθεί και υλοποιεί ακόμη δυο στόχους, απόρροια των ευρύτερων σχεδιασμών της. Πρώτο, την ισλαμοποίηση των κατεχομένων και δεύτερο τη συστηματική και μεθοδευμένη “πολιτογράφηση” εποίκων.

Σε ό,τι αφορά την ισλαμοποίηση των κατεχομένων, παρά τις έντονες προσπάθειες από πλευράς της Άγκυρας, αυτό δεν φαίνεται να προχωρά. Η κατοχική δύναμη δεν κατάφερε να πείσει τους Τουρκοκύπριους, οι οποίοι αντιδρούν. Η αντίδραση στις προσπάθειες της Άγκυρας για ισλαμοποίηση των κατεχομένων και βαθμηδόν ενσωμάτωση στα κατεχόμενα προέρχεται πρωτίστως από το συνδικάτο των Τουρκοκυπρίων δασκάλων, αλλά και μέσα από την εφημερίδα του Σενέρ Λεβέντ, «Αφρίκα». Η απορρόφηση των Τουρκοκυπρίων σε ένα θρησκευτικό και οικονομικό μοντέλο δεν έχει καταστεί εφικτή, γεγονός που ενοχλεί την Άγκυρα, η οποία ωστόσο θα επιμένει μέχρι τέλους.

Την ίδια ώρα, η πίεση που ασκεί η κατοχική δύναμη στους εγκάθετούς της για αύξηση των “πολιτογραφήσεων” συνδέεται με τον πολιτικό και τον οικονομικό έλεγχο των κατεχομένων. Συνδέεται με τη διαμόρφωση συνθηκών για να έχουν βαθμηδόν το πάνω χέρι οι έποικοι, εκτοπίζοντας τους Τουρκοκύπριους. Αυτό είναι ζωτικής σημασίας για το καθεστώς της Άγκυρας κι αυτό φαίνεται από τις κινήσεις που γίνονται και ως προς την ενίσχυση του τουρκικού πληθυσμού στα κατεχόμενα. Η επιδίωξη αυτή και ο σχεδιασμός, δεν αφορά, όμως, μόνο την αριθμητική ενίσχυση. Αυτός ο στόχος συνδυάζεται, όπως φαίνεται, από παράλληλες κινήσεις, με την ισλαμοποίηση των κατεχομένων και την πλήρη ενσωμάτωση των Τουρκοκυπρίων στην τουρκική κοινωνία.