Μετά τον “Πορθητή” – Τι αναφέρουν οι επιστολές Τσαβούσογλου

Η Άγκυρα επιχειρεί τώρα να συνδυάσει την επιθετική τακτική των κανονιοφόρων με τη διπλωματία. Να στηρίξει, δηλαδή, πολιτικά-διπλωματικά την παράνομη εισβολή στην κυπριακή ΑΟΖ. Αυτό γίνεται καθώς μπορεί να μην υπήρξε διεθνής αντίδραση αποτροπής, πλην όμως φραστικά η Κυπριακή Δημοκρατία εξασφάλισε στήριξη (πλην Βρετανίας και Γραμματείας ΟΗΕ).

Πώς κινείται η Τουρκία για υποστήριξη της νέας εισβολής της; Πρώτα κλήθηκαν διπλωμάτες στο τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών, στους οποίους παρουσιάσθηκε η θέση της Άγκυρας. Κοντολογίς, επιχειρήθηκε να δικαιολογηθεί η εισβολή με αναφορές σε δικαιώματα της Τουρκίας και των Τουρκοκυπρίων στην περιοχή. Στη συνέχεια, ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών, Μεβλούτ Τσαβούσογλου, απέστειλε επιστολές στα μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ και τη Φρεντερίκα Μογκερίνι της ΕΕ.

Στις επιστολές, ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών ισχυρίζεται ότι οι δραστηριότητες της γεώτρησης γίνονται εντός της τουρκικής υφαλοκρηπίδας. Παράλληλα, προβάλλει τον ισχυρισμό ότι με το διεθνές δίκαιο τα νησιά δεν έχουν πλήρη δικαιοδοσία για οριοθέτηση ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδας. Περαιτέρω, ο Τσαβούσογλου εξηγεί στην επιστολή του λεπτομερώς την «πολιτική και νομική στάση της Τουρκίας», σημειώνοντας ότι «η στήριξη που προσφέρει η ΕΕ στην ‘ελληνοκυπριακή διοίκηση νοτίου Κύπρου’ δεν συνάδει με το διεθνές δίκαιο».

Είναι σαφές πως ενώ θέλει επίλυση των «διαφορών», το ζήτημα τούτο δεν το συζητά με την Κύπρο γιατί δεν αναγνωρίζει την Κυπριακή Δημοκρατία. Αναφέρθηκε σε οριοθέτηση με δίκαιο τρόπο των θαλάσσιων αρμοδιοτήτων «με όλες τις χώρες που έχουν ίδιες ακτογραμμές και τις οποίες αναγνωρίζει η Τουρκία και διατηρεί διπλωματικές σχέσεις μαζί τους». Απορρίπτει, συνεπώς και την πρόταση του Κύπριου υπουργού Εξωτερικών, Νίκου Χριστοδουλίδη για έναρξη διαλόγου για οριοθέτηση ΑΟΖ μεταξύ των δυο χωρών.

Ο Τσαβούσογλου παραδέχεται πως η γεώτρηση του «Πορθητή» γίνεται μακριά από τις τουρκικές ακτές. Στην επιστολή αναφέρει πως η τουρκική κυβέρνηση αδειοδότησε το 2009 και το 2012 την τουρκική εταιρεία πετρελαίου (TPAO) για περιοχές που βρίσκονται 75 χλμ μακριά από την Κύπρο, συμπεριλαμβανομένου και του σημείου της γεώτρησης. Για την ακρίβεια η γεώτρηση  βρίσκεται 36,5 ναυτικά μίλια από τις ακτές της Κύπρου και 83 ναυτικά μίλια από τις τουρκικές ακτές.

Το βασικό μήνυμα

Πρωτίστως τονίζει (είναι το βασικό μήνυμα του) πως εάν οι Ελληνοκύπριοι δεν εμπλέξουν τους Τουρκοκύπριους στη διαδικασία λήψης αποφάσεων σχετικά με τους πόρους υδρογονανθράκων και δεν σταματήσουν τις μονομερείς τους δραστηριότητες, τα τουρκικά ερευνητικά πλοία και γεωτρύπανα θα συνεχίσουν τις δραστηριότητές τους στις περιοχές όπου η το ψευδοκράτος χορήγησε «άδειες» στην ΤΡΑΟ για έρευνες και ανατολικά του νησιού.

Οι διπλωματικές κινήσεις της Άγκυρας γίνονται πρωτίστως για να αποτρέψουν την όποια ενδεχομένως κλιμάκωση των πολιτικών αντιδράσεων, αλλά και για να συνεχίζει παράλληλα τις παράνομες ενέργειες της στην κυπριακή ΑΟΖ. Δεν παρέλειψε, πάντως, ο Τσαβούσογλου να εκτοξεύσει και απειλές: Η Τουρκία -ανέφερε- δεν θα μείνει θεατής στην παραβίαση τόσο των δικών της δικαιωμάτων, που πηγάζουν από το διεθνές δίκαιο, όσο και των Τουρκοκυπρίων.

Στη συνάντηση της περασμένης Πέμπτης στο Ελσίνκι, των υπουργών Εξωτερικών Ελλάδος και Τουρκίας, το θέμα των προκλήσεων συζητήθηκε, χωρίς να διαφοροποιηθεί το σκηνικό. Ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών, Γιώργος Κατρούγκαλος, έθεσε στον Τούρκο ομόλογό του το θέμα του Ταμείου Υδρογονανθράκων, το οποίο έχει συσταθεί μετά το νόμο που ψήφισε τον περασμένο Μάρτιο η κυπριακή Βουλή.

Αυτό το ταμείο διασφαλίζει τα συμφέροντα των Τουρκοκυπρίων, για τους οποίους υποτίθεται ότι ενδιαφέρεται η Τουρκία. Διασφαλίζεται ότι από τα έσοδα οι Τουρκοκύπριοι θα έχουν μερίδιο. Η απάντηση του Τσαβούσογλου ήταν αρνητική. Απέρριψε το θέμα του Ταμείου, καθώς προφανώς και δεν ενδιαφέρεται για τους Τουρκοκύπριους, αλλά για την εδραίωση της παρουσίας της Τουρκίας στην περιοχή και τον έλεγχο της Κύπρου. Γι’ αυτό και θα συνεχίσουν τις προκλήσεις και την επιβολή νέων τετελεσμένων.