Μη δώσει η Αθήνα άλλοθι στον νταή Ερντογάν, που τώρα θέλει συνάντηση…

Η προ ημερών ομιλία του Τούρκου Προέδρου, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, στη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών στη Νέα Υόρκη, ξεκαθάρισε, για άλλη μια φορά, ότι η Άγκυρα δεν πρόκειται να κάνει πίσω σε σχέση με τις παράνομες και παράλογες αξιώσεις της στο Αιγαίο και την ανατολική Μεσόγειο, στην Κύπρο. Άφησε να αιωρείται η έντονη εντύπωση πως η Τουρκία σχεδιάζει και προετοιμάζει κινήσεις αυτή την περίοδο.

Τι ακριβώς είναι αυτές οι κινήσεις δεν είναι ξεκάθαρο, αλλά προβάλλονται διάφορα σενάρια. Για παράδειγμα, εάν επιλέξει το πολυσυζητημένο σενάριο για «θερμό επεισόδιο», αυτό προφανώς και δεν θα ανακοινωθεί εκ των προτέρων, αλλά θα εκδηλωθεί όταν αποφασισθεί. Είναι ενδιαφέρον, πάντως, ότι μετά τα όσα είπε ο Ερντογάν στην ομιλία του, η τουρκική πλευρά άνοιξε παράθυρο για συνάντηση των δύο στο περιθώριο της συνόδου της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Κοινότητας, στην Πράγα στις 6-7 Οκτωβρίου.

Είναι προφανές πως τέτοιες συναντήσεις, αν και δεν είναι παραγωγικές επί της ουσίας, δημιουργούν εντυπώσεις, εξυπηρετούν τον «νταή», δηλαδή τον Ερντογάν, ενώ προσφέρει άλλοθι και σε τρίτους, που δεν θέλουν να ενοχλούν την κατοχική δύναμη. Έστω και με «καταδικαστικές» δηλώσεις.

Μια συνάντηση Μητσοτάκη-Ερντογάν, εάν γίνει σε αυτή τη φάση, θα ξεπλύνει την Άγκυρα από την επεκτατική, επιθετική της συμπεριφορά. Είναι κάτι που χρειάζεται η Τουρκία, που προβαίνει σε ανοίγματα προς πολλές κατευθύνσεις, πλην της Ελλάδος και της Κύπρου. Θα εξυπηρετήσει, μεταξύ άλλων, τους σχεδιασμούς της για την αγορά των αμερικανικών μαχητικών F-16 καθώς ο «διάλογος», που θεωρητικά θα εγκαινιαστεί με τη συνάντηση, θα ελευθερώσει τα χέρια Αμερικανών βουλευτών για να αντιμετωπίσουν θετικά το τουρκικό αίτημα. Βεβαίως, ο Ρόμπερτ Μενέντεζ θέτει μια βασική προϋπόθεση για να συναινέσει: Ότι τα αμερικανικά μαχητικά δεν θα στρέφονται κατά της Ελλάδος…

Τα “νταηλίκια” Ερντογάν

Η Τουρκία θέτει μια σειρά αξιώσεις στην Ελλάδα, από την αποστρατικοποίηση των νησιών, την αμφισβήτηση της κυριαρχίας τους μέχρι και την ανάδειξη θεμάτων σε σχέση με τη μουσουλμανική μειονότητα. Και στις επαφές, τις συναντήσεις, θέτει στην ατζέντα τους όρους και τις διεκδικήσεις της. Διεκδικήσεις, που συνδέονται με τον αναθεωρητισμό της Άγκυρας. Υπενθυμίζεται συναφώς ότι ο Ερντογάν, λίγο πριν επισκεφθεί την Αθήνα, τον Δεκέμβριο του 2017, σε συνέντευξή του στον Αλέξη Παπαχελά (τηλεόραση του Σκάι), είχε αναφέρει πως «όλες οι Συνθήκες χρειάζονται μια επικαιροποίηση. Και η Λωζάνη, με βάση τα πρόσφατα γεγονότα, χρειάζεται μια επικαιροποίηση». Η κατοχική Τουρκία έδειξε στη συνέχεια τις προθέσεις της, ανεβάζοντας την ένταση και την επιθετικότητά της και συντηρώντας τις παράνομες αξιώσεις της.

Μια τέτοια συνάντηση προφανώς και προσφέρει άλλοθι και χρόνο στον Ερντογάν. Όσοι βλέπουν πως μια τέτοια εξέλιξη θα βοηθήσει στην εκτόνωση της έντασης, αγνοούν το προφανές. Το γεγονός ότι δεν εξέλειπαν οι λόγοι, οι οποίοι η Άγκυρα επιλέγει αυτή την οδό. Τόσο αναφορικά με τους ευρύτερους γεωπολιτικούς σχεδιασμούς της Τουρκίας, που θέλει διά της ισχύος να επιβάλλει, όσο και την εργαλειοποίηση της αντιπαράθεσης με την Ελλάδα στην προεκλογική εκστρατεία του Ερντογάν. Την ίδια ώρα, όσοι βλέπουν τη χρησιμότητα μιας τέτοιας συνάντησης τώρα, θα πρέπει να είναι έτοιμοι να διαχειριστούν την επόμενη ημέρα, μιας αποτυχίας ή επικοινωνιακής εκμετάλλευσης από την Άγκυρα.

Υπενθυμίζεται πως είναι η κατοχική δύναμη, που έκλεισε τα κανάλια επικοινωνίας με την Αθήνα και εμποδίζει με τους όρους που θέτει την επανέναρξη διαλόγου στο Κυπριακό. Σε ό,τι αφορά τα ελλαδοτουρκικά, μια… επαναπροσέγγιση, δεν γίνεται με συνάντηση κορυφής, αλλά ξεκινά σε τεχνοκρατικό επίπεδο και από την αρχή. Από το αλφαβητάριο των σχέσεων, που καθορίζονται από το διεθνές δίκαιο και τις συνθήκες, καθώς η τουρκική πρακτική- όπως επιβεβαιώνεται διαχρονικά με τη στάση της στην Κύπρο- είναι πως οι απαιτήσεις της Άγκυρας, οι «γκρίζες ζώνες», διαμορφώνουν «διαπραγματευτικό κεκτημένο».