Μια φορά κι έναν καιρό ήταν τα “ματωμένα Χριστούγεννα”

Κάθε μέρα υποβάλλονται προτάσεις», είπε στέλνοντας το μήνυμα με αποδέκτες όσους επιμένουν ότι – πάντα και για όλα- φταίει η ελληνική πλευρά. Ακόμα και για τα ματωμένα Χριστούγεννα του 1963. Αλλά και ο Νέαρχος Νεάρχου στο δίτομο βιβλίο του «Μακάριος- Δραματική πορεία» (Εκδόσεις Ιερά Μητρόπολις Πάφου, 2021), ανέφερε πως «για να καταστεί η Δημοκρατία λειτουργική, ο Πρόεδρος Μακάριος υπέβαλε, στις 30 Νοεμβρίου 1963, προτάσεις από 13 σημεία προς τους Τουρκοκυπρίους προς συζήτηση». Αυτό, ότι δηλαδή ήταν προτάσεις προς συζήτηση ήταν προφανές.

Όπως σημειώνει ο κ. Νεάρχου, «πρόθεση του Μακαρίου δεν ήταν να προβεί σε μονόπλευρες ενέργειες, αλλά να συνεννοηθεί ειλικρινά με τους εκπροσώπους της τουρκοκυπριακής κοινότητας. Ο τρόπος που οι Τούρκοι αντέδρασαν και τα επεισόδια του Δεκεμβρίου 1963, δείχνουν ότι οι προτάσεις Μακαρίου ήταν η αφορμή για την εφαρμογή ενός καλομελετημένου σχεδίου από πλευράς Άγγλων και Τούρκων».

Ο Βάσος Λυσσαρίδης, σε ένα χειρόγραφο του, σημειώνει πως «το να λέγεται ότι τα 13 σημεία αποτέλεσαν το έναυσμα των δικοινοτικών ταραχών αποτελεί προσβολή κάθε έννοιας διανοητικής επάρκειας. Από πότε προτάσεις οδηγούν σε ανωμαλία αντί σε διάλογο; Ήταν φανερό πως το σκηνικό είχε ήδη στηθεί από την Τουρκία και τη Βρετανία. Είναι άλλωστε γνωστό ότι μεγάλος αριθμός όπλων και πυρομαχικών είχαν ήδη διοχετευθεί στην Κύπρο από την Τουρκία με στόχο την αποχώρηση του Τουρκοκύπριου αντιπροέδρου, των υπουργών και βουλευτών και τη δημιουργία του προστάδιου του διαχωρισμού υπό την μορφή των θυλάκων. Είναι σ΄ αυτή την περίοδο που οι συνθήκες με οδήγησαν στην αρχηγία του λαϊκού στρατού υπό την αιγίδα του κράτους…».

Απόπειρα εξίσωσης ευθυνών

Διαμορφώθηκε μια μυθολογία στο Κυπριακό, γύρω από την οποία κτίζεται ένα αφήγημα, σύμφωνα με το οποίο για όλα φταίνε οι Ελληνοκύπριοι. Ή φταίνε εξίσου με την τουρκική πλευρά. Και για τους θύλακες, που δήθεν ανάγκασαν οι Ελληνοκύπριοι τους Τουρκοκύπριους να εγκλωβιστούν σε αυτούς και για την απόσχιση από το κράτος και για την εισβολή και τη συνεχιζόμενη κατοχή. Και σε αυτά προστίθεται και η… άρνηση της ελληνικής πλευράς να αποδεχθεί την όποιαν λύση. Δηλαδή, να αποδεχθεί νομιμοποίηση, πλήρη ή μερική, των «κατοχικών δεδομένων» για να «λυθεί» το Κυπριακό. Η απόλυτη εξίσωση θύματος και θύτη.

Η τουρκική προπαγάνδα αποδίδει. Και ενίοτε υιοθετείται από μοιρολατρικούς κύκλους στην ελληνική πλευρά. Το «κάναμε και εμείς» είναι μια προσέγγιση, μια ιδεολογία πλέον, η οποία προσφέρει άλλοθι στην τουρκική συνεχιζόμενη κατοχή και τα εγκλήματα. Έγιναν εγκλήματα από Ελληνοκύπριους; Ασφαλώς. Η διαφορά είναι πως η Κυπριακή Δημοκρατία, η οποία δεν βαρύνεται με εγκλήματα πολέμου, έχει θεσμούς και λειτουργούν. Οι δολοφονίες δεν παραγράφονται και όσοι εμπλέκονται θα πρέπει να τιμωρηθούν. Κάποιοι τιμωρήθηκαν. Στην αντίπερα όχθη, το έγκλημα συνεχίζεται από το κράτος της Τουρκίας, αλλά κάποιοι αρέσκονται να την ξεπλύνουν.

Το Δεκέμβριο του 1963 η Τουρκία ξετύλιξε με πιο γρήγορες κινήσεις το νήμα της υπονόμευσης της Κυπριακής Δημοκρατίας. Απέσυρε τους εγκάθετους της από το κράτος, έριξε τους Τουρκοκύπριους στην απομόνωση των θυλάκων και ανέμενε υπομονετικά για το επόμενο μεγάλο βήμα. Στην πορεία, διάφορα γεγονότα, που συνδέονται μεταξύ τους καθόρισαν και τις εξελίξεις. Στην Ελλάδα επεβλήθη δικτατορία, με την οποία συνεννοούνταν Άγκυρα και Ουάσιγκτον, ενώ στην Κύπρο δημιουργήθηκε παρακλάδι της χούντας, η ΕΟΚΑ Β. Και το επόμενο βήμα, το έκαναν από κοινού, σε συνεννόηση, το καλοκαίρι του 1974.

Σύμφωνα με κάποιους, φταίνε και γι’ αυτό οι Ελληνοκύπριοι, ο Μακάριος, η Κυπριακή Δημοκρατία, που προφανώς- κατά αυτούς- θα έπρεπε να αυτοκαταργηθεί. Να το πράξει η ίδια, διά αυτοχειρίας, για να απαλλάξει τους άλλους να διαπράξουν όλα όσα συνωμοτικά προώθησαν τότε!