Μύθοι 51 χρόνια μετά από το πραξικόπημα

«Εάν δεν έστελνε ο Μακάριος την επιστολή στον Γκιζίκη δεν θα γινόταν πραξικόπημα»! «Εάν δεν έκανε εκείνη την ομιλία στον ΟΗΕ ο Μακάριος δεν θα εισέβαλαν οι Τούρκοι»! Ψέματα και ανοησίες. Αν ζούσε, λένε, ο Γρίβας (τον Ιούλιο του 1974) δεν θα γινόταν πραξικόπημα. Και η απόπειρα πραξικοπήματος του Φεβρουαρίου 1972 τι ήταν; Άσκηση ετοιμότητας της χούντας και της ΕΟΚΑ Β΄; Περαιτέρω, κάποιοι διαχωρίζουν τον Παπαδόπουλο από τον Ιωαννίδη. Η «καλή» και η «κακή» χούντα!

15 Ιουλίου σήμερα. Πενήντα ένα χρόνια μετά από εκείνη την ημέρα, το 1974, όταν η χούντα, οι εδώ άνθρωποι της, της ΕΟΚΑ Β’, ανέτρεψαν πραξικοπηματικά τον εκλεγμένο Πρόεδρο Μακάριο. Και μόνο ηλίθιοι δεν θα ανέμεναν τι θα επακολουθούσε. Δηλαδή εισβολή της Τουρκίας στην Κύπρο. Ήταν προδοσία. Μεταξύ αυτών υπήρξαν και χρήσιμοι ηλίθιοι. Αλλά ήταν προδοσία. Όλα όσα έγιναν σχεδιάσθηκαν και υλοποιήθηκαν βαθμηδόν.

Η τράπουλα ήταν σημαδεμένη. Ο στόχος διαχρονικά ξεκάθαρος: Να γίνει πραξικόπημα, να απαλλαγούν από τον Μακάριο, να μπει στρατιωτικά η Τουρκία στο νησί, να καταλάβει έδαφος και να εδραιωθεί. Το είπε και ο Ιωαννίδης στη σύσκεψη της 20ης Ιουλίου, στο Πολεμικό Συμβούλιο , στην Αθήνα. Στη διάρκεια των συζητήσεων, ο θλιβερός ταξίαρχος Δημήτριος Ιωαννίδης ανέφερε: «Μα δεν την ξέρουμε τη λύση; Την ξέρουμε κ. Πρωθυπουργέ (απευθυνόμενος στον Ανδρουτσόπουλο). Αυτή θα βγούνε στην Κυρήνεια, κι αφού βγούνε τότε θα μπουν. Αυτό που θέλουν οι Τούρκοι το κάνουν. Θα τους σταματήσουμε μετά, αφού πάρουν το λιμάνι, την Κυρήνεια και ενώσουν τη Λευκωσία τότε θα σταματήσουν. Γι’ αυτό είμαστε σίγουροι.» (Το ηχητικό ντοκουμέντο δημοσιεύεται στο βιβλίο του Αλέξη Παπαχελά, «Ένα σκοτεινό δωμάτιο 1967-1974», εκδόσεις Μεταίχμιο). Ήταν σίγουρος για το τι θα γινόταν!

Πραξικόπημα και ΗΠΑ

Από αυτό – κι όχι μόνο αυτό- επιβεβαιώνεται προδοσία. Την συνεννόηση που υπήρξε μεταξύ της χούντας, του πάλαι ποτέ ισχυρού υπουργού Εξωτερικών των Ηνωμένων Πολιτειών, Χένρι Κίσινγκερ, της CIA και της Τουρκίας. Σε αυτό το σκηνικό, στην μεγάλη εικόνα, εντοπίζονται κι άλλοι, που μπορεί να μην είχαν ευθέως εμπλοκή, αλλά γνώριζαν και τους εξυπηρετούσε να προχωρήσει ο σχεδιασμός αυτός.

Δεν αναφερόμαστε στην επέτειο του προδοτικού πραξικοπήματος για να δοθούν απαντήσεις σε όλους εκείνους που επιχειρούν, ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια, να αναποδογυρίσουν την ιστορία. Να διατυπώσουν το δικό τους αφήγημα. Αναπτύσσουν το δικό τους μύθο, επειδή-φευ- νομίζουν ότι έτσι θα… διώξουν τις δικές τους ενοχές. Να βγάλουν από πάνω τους την ντροπή της προδοσίας. Θεωρούν πως επειδή έχουν περάσει πενήντα ένα χρόνια μπορούν να ξαναγράψουν την ιστορία. Μπορούν να λένε ψέματα και να προσπαθούν να πείσουν. Η ιστορία δεν διαστρεβλώνεται.

Το πραξικόπημα δεν έγινε μόνο επειδή η χούντα και η ΕΟΚΑ Β’ τυφλώθηκαν από μίσος κατά του Μακαρίου. Δεν ήταν μια «συναισθηματικά» υπερβολική αντίδραση. Ήταν μια συνειδητή πράξη, για την οποία γνώριζαν κι άλλοι. Όσοι ήταν στο παιχνίδι. Και στις Ηνωμένες Πολιτείες και στην Τουρκία. Τι συναισθηματισμός μπορεί να υπάρξει, άλλωστε, από ανθρώπους, οι οποίοι έλεγαν με ευκολία και θεωρούσαν… φυσιολογικό, την αρπαγή εδαφών της Κύπρου από την Τουρκία;

Το σκηνικό ήταν στημένο προ πολλού. Μπορεί οι ημερομηνίες να άλλαζαν, αλλά η συνεννόηση ήταν πλήρης. Και κανείς πλέον, με τα ντοκουμέντα που υπάρχουν, τις μαρτυρίες, δεν μπορεί να το αμφισβητήσει. Πενήντα ένα χρόνια μετά. Πενήντα ένα μακρόσυρτα μνημόσυνα. Επετειακές εκδηλώσεις επαναλαμβανόμενες. Ο χρόνος ξεθωριάζει την μνήμη, την καθιστά πιο… κοντή, όχι όμως τόσο όσο να αποδέχεται μύθους και παραμύθια.