ΗΠΑ: Παραμένουμε προσηλωμένες στη Συμφωνία των Πρεσπών – Αντίδραση και από Βουλγαρία
13/05/2024«Πρωτοβουλία παράνομη και ανεπίτρεπτη» χαρακτηρίζει ο πρωθυπουργός την προκλητική επιλογή της νέας προέδρου της Βόρειας Μακεδονίας να παραβεί το επίσημο κείμενο του όρκου της και να αποκαλέσει τη χώρα της με διαφορετικό όνομα.
Πάντως, παρά αντιδράσεις που προκάλεσε, αποκαλώντας τη χώρα της με τον όρο “Μακεδονία”, η πρόεδρος της Βόρειας Μακεδονίας Γκορντάνα Σιλιάνοφσκα υπερασπίστηκε το συνταγματικό της ατόπημα, σε δήλωση που έδωσε στη δημοσιότητα το γραφείο της.
«Στις δημόσιες εμφανίσεις της, η πρόεδρος της ΠΓΔΜ έχει το δικαίωμα να χρησιμοποιεί το όνομα Μακεδονία, ως πράξη ατομικού δικαιώματος αυτοδιάθεσης και αυτοπροσδιορισμού, σεβόμενη τα βασικά ανθρώπινα δικαιώματα και ελευθερίες και σύμφωνα με τις ευρωπαϊκές αξίες και αρχές. Η Πρόεδρος Gordana Siljanovska Davkova θα τηρήσει την επίσημη εφαρμογή του συνταγματικού ονόματος» αναφέρει η σχετική ανακοίνωση.
Προσθέτει: «Σύμφωνα με το Σύνταγμα, όπως εκπονήθηκε από τις υπηρεσίες της Συνέλευσης, ο πανηγυρικός όρκος υπογράφηκε χρησιμοποιώντας τη συνταγματική ονομασία. Τα τελευταία 5 χρόνια, οι θεσμοί της ΠΓΔΜ έχουν εκπληρώσει σχεδόν πλήρως τις υποχρεώσεις τους από τη Συμφωνία των Πρεσπών και ο πρόεδρος αναμένει από όλους τους εταίρους της ΠΓΔΜ να σεβαστούν τις διμερείς και πολυμερείς υποχρεώσεις που έχουν αναλάβει έναντι της χώρας.»
Χθες μάλιστα, απαντώντας σε συγχαρητήρια ανάρτηση της σουηδικής πρεσβείας στα Σκόπια, η κα. Γκορντάνα Σιλιάνοφσκα αναφέρθηκε στη χώρα της και πάλι χωρίς το πρώτο συνθετικό του ονόματος.
Το μήνυμα του State Department
Το μήνυμα ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες παραμένουν σταθερά προσηλωμένες στη Συμφωνία των Πρεσπών και στην ενσωμάτωση της Βόρειας Μακεδονίας στους ευρωατλαντικούς θεσμούς εξέπεμψε εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ στον απόηχο των εκλογών που πραγματοποιήθηκαν στη γειτονική χώρα.
Η τοποθέτηση του εκπροσώπου του αμερικανικού υπουργείου έγινε απαντώντας σε ερώτηση των Ελλήνων ανταποκριτών στην Ουάσιγκτον για το γεγονός ότι η νέα πρόεδρος παραβίασε τη Συμφωνία των Πρεσπών, αποκαλώντας τη χώρα “Μακεδονία” και όχι “Βόρεια Μακεδονία” όπως είναι το συνταγματικό της όνομα, κατά τη διάρκεια της τελετής για την ορκωμοσία της.
Από την πλευρά του, ο εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ ανάφερε ότι «καθώς σχηματίζεται νέα κυβέρνηση και επιλέγεται ένας νέος πρωθυπουργός, θα συνεχίσουμε να ενισχύουμε τη σημασία της τήρησης των διεθνών συμφωνιών και τα οφέλη της πλήρους ένταξης στην Ευρωπαϊκή Ένωση».
Αντίδραση από Βουλγαρία
Ο πρόεδρος Ρούμεν Ράντεφ και ο υπηρεσιακός πρωθυπουργός Ντιμίταρ Γκλάβτσεφ υπογράμμισαν σήμερα ότι η Βουλγαρία δεν αποδέχεται δηλώσεις και συμπεριφορές που αντικρούουν τη Συνθήκη Φιλίας, Καλής Γειτονίας και Συνεργασίας του 2017, καθώς και άλλες διεθνείς συνθήκες που έχουν υπογραφεί από τα Σκόπια.
Οι δηλώσεις των δύο ανώτατων αξιωματούχων διατυπώθηκαν στον απόηχο της τελετής ορκωμοσίας της πρόσφατα εκλεγμένης προέδρου της Βόρειας Μακεδονίας Γκορντάνα Σιλιάνοφσκα Ντάβκοβα. Η Βουλγαρία έχει διατυπώσει επανειλημμένα και με σαφήνεια τη θέση της ότι οι συνθήκες πρέπει να εφαρμόζονται αυστηρά, σημείωσε ο πρόεδρος Ρούμεν Ράντεφ. Υπενθύμισε ότι η Βόρεια Μακεδονία είναι κράτος μέλος του ΝΑΤΟ, μια ιδιότητα που συνεπάγεται αντίστοιχες υποχρεώσεις και ευθύνες.
“Είμαι πεπεισμένος ότι η ευρωπαϊκή προοπτική της Δημοκρατίας της Βόρειας Μακεδονίας εξαρτάται από την αυστηρή εφαρμογή των διεθνών συνθηκών στις οποίες είναι συμβαλλόμενο μέρος, καθώς και από το διαπραγματευτικό πλαίσιο, που εγκρίθηκε από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο τον Ιούλιο του 2022”, δήλωσε ο πρόεδρος Ράντεφ προσθέτοντας ότι το διαπραγματευτικό πλαίσιο δεν θα αναθεωρηθεί – κάτι το οποίο επεσήμανε στους αρμόδιους θεσμούς στα Σκόπια, αναφέρει η ανακοίνωση του Ρούμεν Ράντεφ η οποία εκδόθηκε από τη γραμματεία Τύπου της προεδρίας.
Ανάλογη ήταν η δήλωση του πρωθυπουργού Γκλάβτσεφ, ο οποίος επανέλαβε πως η Βουλγαρία δεν αποδέχεται δηλώσεις και συμπεριφορές που αντικρούουν τη Συνθήκη Φιλίας, Καλής Γειτονίας και Συνεργασίας του 2017 και τις συμφωνίες επί της αρχής μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Δημοκρατίας της Βόρειας Μακεδονίας.
“Είμαστε πεπεισμένοι ότι η ευρωπαϊκή προοπτική της Δημοκρατίας της Βόρειας Μακεδονίας θα εξαρτηθεί εξ ολοκλήρου από την πλήρη εφαρμογή των συμφωνιών που συνομολογήθηκαν από όλους τον Ιούλιο του 2022”, τονίζει ο πρωθυπουργός Ντιμίταρ Γκλάβτσεφ στην ανακοίνωση που εξέδωσε η υπηρεσία Τύπου της κυβέρνησης. “Υπενθυμίζουμε ότι η Βόρεια Μακεδονία είναι μέλος του ΝΑΤΟ, μια ιδιότητα που συνεπάγεται αντίστοιχες υποχρεώσεις και ευθύνες”, προστίθεται.
Επικοινωνία Τσίπρα-Ζάεφ
Ο Αλέξης Τσίπρας είχε σήμερα τηλεφωνική επικοινωνία με τον πρώην Πρωθυπουργό της Βόρειας Μακεδονίας, Ζόραν Ζάεφ, για τις πολιτικές εξελίξεις στη γειτονική χώρα. Στο πλαίσιο αυτό υπογράμμισαν τη σημασία που έχει η πιστή τήρηση της Συμφωνίας των Πρεσπών και η συνεργασία των δύο χωρών τόσο για την ευρωπαϊκή προοπτική της Βόρειας Μακεδονίας όσο και για την ειρήνη και τη σταθερότητα των Δυτικών Βαλκανίων, σε μία περίοδο μεγάλων εντάσεων στην περιοχή.
Επεσήμαναν πόσο υποκριτικός και επικίνδυνος είναι ο εθνικιστικός λαϊκισμός, που αναπτύχθηκε και στις δυο πλευρές. Και συμφώνησαν το επόμενο διάστημα να αναλάβουν από κοινού πρωτοβουλίες για τη στήριξη και την εφαρμογή της Συμφωνίας, την προώθηση των σχέσεων των λαών της Ελλάδας και της Βόρειας Μακεδονίας και την ειρήνη και σταθερότητα στην ευρύτερη περιοχή.
Αναδίπλωση από τον υπηρεσιακό ΥΠΕΞ
Εν τω μεταξύ, ο υπηρεσιακός υπουργός Εξωτερικών στα Σκόπια αναδιπλώθηκε από την γραμμή αμφισβήτησης της Συμφωνίας των Πρεσπών που σηματοδότησε χθες η πρόεδρος Γκορντάνα Σιλίανοφσκα, στην ορκωμοσία της, μιλώντας για “Δημοκρατία της Μακεδονίας”. Παράλληλα το ΥΠΕΞ της Βόρειας Μακεδονίας καλεί «ειδικά τους εκλεγμένους αξιωματούχους» (φωτογραφίζοντας τη Σιλιάνοφσκα) να είναι σε επαγρύπνηση, σημειώνοντας ότι «η διατήρηση της ευρωατλαντικής πορείας της χώρας αποτελεί στρατηγικό συμφέρον και εγγύηση για τη μακροπρόθεσμη ασφάλεια και σταθερότητα».
«Το υπουργείο Εξωτερικών (υπό υπηρεσιακή ηγεσία) επιβεβαιώνει την αποφασιστικότητα της χώρας απέναντι στην χωρίς όρους εκπλήρωση των συνταγματικών προβλέψεων, καθώς και όλων των διεθνών υποχρεώσεων που έχουν αναληφθεί, όπως η πλήρης τήρηση της Στρατηγικής Συμφωνίας ανάμεσα στη Δημοκρατία της Βόρειας Μακεδονίας και την Ελληνική Δημοκρατία, γνωστή ως Συμφωνία των Πρεσπών.
»Τα τελευταία επτά χρόνια οι δύο γειτονικές χώρες έχουν αναπτύξει έναν εξαιρετικά υψηλού επιπέδου πολιτικό διάλογο που έχει πολλαπλασιάσει την οικονομική συνεργασία και την δόμηση θετικών σχέσεων ανάμεσα στους δύο λαούς. Ως αποτέλεσμα η χώρα εντάχθηκε στο ΝΑΤΟ, ξεκίνησε διαπραγματεύσεις με την Ευρωπαϊκή Ένωση και αναβάθμισε την Στρατηγική Συνεργασία με τις ΗΠΑ σε Στρατηγικό Διάλογο. Καλούμε σε επαγρύπνηση όλα τα πολιτικά μέρη, ειδικά τους εκλεγμένους αξιωματούχους. Η διατήρηση της ευρωατλαντικής πορείας της χώρας αποτελεί στρατηγικό συμφέρον και εγγύηση για τη μακροπρόθεσμη ασφάλεια και σταθερότητα».
Σκληρή ανακοίνωση ΣΥΡΙΖΑ
Ανακοίνωση του Γραφείου Τύπου του ΣΥΡΙΖΑ Προοδευτική Συμμαχία: «Ο εκπρόσωπος της κυβέρνησης κ. Μαρινάκης μιλώντας την εκπομπή LiveNews του MEGA συνέχισε να εμπαίζει τους προοδευτικούς πολίτες της χώρας, φλερτάροντας με το ακροδεξιό ακροατήριο και ανακάλυψε ένα νέο αφήγημα για να δικαιολογήσει την στάση της ΝΔ στο θέμα της Βόρειας Μακεδονίας. Η κυβέρνηση στηρίζει μεν απόλυτα την Συμφωνία, αλλά δεν φέρνει τα τρία μνημόνια στη Βουλή προς ψήφιση γιατί… δεν είναι η κατάλληλη ώρα. Ξεστόμισε μάλιστα πως μετά από 5 χρόνια διακυβέρνησης θα φανούν ως… επισπεύδοντες φέρνοντας τα μνημόνια για ψήφιση…
»Η αναβλητικότητα του κ. Μητσοτάκη και η προσπάθεια του να μην δυσαρεστήσει την ακραία δεξιά έχει πλέον κουράσει. Ας πάρει μια ξεκάθαρη θέση με γνώμονα όχι τα μικροπολιτικά του συμφέροντα, αλλά το καλό της χώρας. Κι ας σταματήσουν να πορεύονται με ψέματα. Όπως έκανε νωρίτερα, στην ενημέρωση των πολιτικών συντακτών ο κυβερνητικός εκπρόσωπος υποστηρίζοντας πως η ελληνική οικονομία είναι “ισχυρή και ανθεκτική”. Επαναλαμβάνουμε στον κύριο Μαρινάκη ότι με τα τελευταία στοιχεία της Eurostat, η Ελλάδα είναι 21η στην Ευρώπη σε ανάπτυξη της 4ετιας 2019-2023 με ανάπτυξη 5,8%, ήτοι 1,4% κατ’ έτος»…
Η ανάρτηση Μητσοτάκη
Σε ανάρτησή του, ο Κυριάκος Μητσοτάκης έκανε λόγο για πράξη, η οποία παραβιάζει τη Συμφωνία των Πρεσπών και το ίδιο το Σύνταγμα του κράτους της. Παράλληλα, επισημαίνει ότι ναρκοθετεί και το μέλλον της Βόρειας Μακεδονίας, αναδεικνύοντας τις δηλώσεις της προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και του προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.
«Είναι γνωστό ότι, ως αντιπολίτευση, η ΝΔ καταψήφισε τη Συμφωνία του 2019. Προειδοποιώντας, μάλιστα, τότε, για τα προβλήματα που θα δημιουργούσαν οι αστοχίες της. Ως κυβέρνηση, ωστόσο, σεβαστήκαμε την ελληνική υπογραφή σε μία διεθνή συνθήκη, δεσμευτική για τη χώρα. Δυστυχώς, η πρόσφατη εξέλιξη δικαιώνει τη σταθερά επιφυλακτική θέση μας. Η Ελλάδα απορρίπτει χειρισμούς όπως αυτούς με τους οποίους εγκαινιάζει τη θητεία της η κυρία Σιλιάνοφσκα.
»Την καλεί να επανέλθει στα νόμιμα καθήκοντά της και στις συμπεριφορές που απορρέουν από τον ρόλο της. Δηλώνουμε κατηγορηματικά ότι δεν θα δεχτούμε παρόμοια ολισθήματα. Και επαναλαμβάνουμε ότι κάθε πρόοδος στις διμερείς σχέσεις, όπως και κάθε βήμα των Σκοπίων προς την Ευρώπη εξαρτώνται από την ειλικρινή τήρηση των συμφωνηθέντων. Από τη σωστή χρήση της συνταγματικής ονομασίας της γειτονικής χώρας. Και, ασφαλώς, από την αποφυγή προκλήσεων», τονίζει ο πρωθυπουργός.
Ο ΣΥΡΙΖΑ για τα πρωτόκολλα
Όπως προαναφέραμε, πίεση στην κυβέρνηση στα τρία μέτωπα, με Αλβανία, Σκόπια και Τουρκία, ασκεί ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ θεωρώντας ότι η κυβέρνηση υφίσταται πλέον «τα επίχειρα των πράξεων της στον τομέα της εξωτερικής της πολιτικής» Καθώς τα εθνικά θέματα αγγίζουν τον σκληρό πυρήνα των ψηφοφόρων της ΝΔ είναι σαφές ότι ο ΣΥΡΙΖΑ θέλει να φέρει σε δύσκολη θέση την κυβέρνηση και να αυξήσει τις διαρροές της ενόψει των ευρωεκλογών. Η κυβέρνηση πάλι η οποία κάνει κινήσεις προς το δεξιό ακροατήριο -πχ η υποψηφιότητα Μπελέρη-, βρίσκεται σε δύσκολη θέση. Σε δηλώσεις της σήμερα η εκπρόσωπος του κόμματος, Βούλα Κεχαγιά υποστήριξε ότι η κυβέρνηση «εργαλειοποίησε όλα τα εθνικά θέματα: από το θέμα της Βόρειας Μακεδονίας, της ονομασίας της γειτονικής χώρας, μέχρι και τις ελληνοτουρκικές σχέσεις».
Για την κίνηση της νέας προέδρου της Βόρειας Μακεδονίας, να αποκαλέσει, κατά την ορκωμοσία της, τη χώρα της ‘Μακεδονία’, η κ. Κεχαγιά σχολίασε πως «η στάση της ήταν σοκαριστική, όμως κι εμείς δεν είμαστε έτοιμοι». Μιλώντας στο Πρώτο Πρόγραμμμα ανέφερε: «Ο κ. Μητσοτάκης είπε στη δήλωσή του κατηγορηματικά ότι η κυβέρνησή του δεν θα ανεχθεί παρόμοια ολισθήματα και συμπλήρωσε ότι ‘κάθε πρόοδος στις διμερείς σχέσεις, όπως και κάθε βήμα των Σκοπίων προς την Ευρώπη εξαρτώνται από την ειλικρινή τήρηση των συμφωνηθέντων’. Και ερωτώ – και ρωτάει και ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ: γιατί 5 χρόνια διακυβέρνησης της Νέας Δημοκρατίας η κυβέρνησή του δεν έφερε προς κύρωση στη Βουλή τα 3 Μνημόνια Συνεργασίας, ούτως ώστε να δέσει καλύτερα η Συμφωνία των Πρεσπών; Εμείς τηρήσαμε τα συμφωνηθέντα; Ή αφήναμε διά της διολισθήσεως να σέρνεται μια κατάσταση, γνωρίζοντας ότι υπάρχει πολύ μεγάλος κίνδυνος –αυτό ήταν ορατό σε όλους- να επανέλθουν εθνικιστικές δυνάμεις στην ηγεσία της Βόρειας Μακεδονίας; Αυτό είναι το ερώτημα»
Ακολούθως προαναγγέλει ότι «ως ΣΥΡΙΖΑ θα πάρουμε πρωτοβουλίες και θα φέρουμε προς κύρωση στη Βουλή τα τρία Πρωτόκολλα Συνεργασίας με τη Βόρεια Μακεδονία, σε άμεσο χρόνο. Και πρέπει να δούμε τι θα κάνει η κυβέρνηση του κ. Μητσοτάκη η οποία συνεχώς διαβεβαιώνει ότι θα έρθουν προς κύρωση τα Μνημόνια αλλά δεν το πράττει. Είναι μια σκέψη του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ η οποία θα υλοποιηθεί προφανώς σε άμεσο χρόνο».
Τέλος κατηγορεί την κυβέρνηση για υποκρισία: «Πώς γίνεται την εθνική συνεννόηση να τη θυμόμαστε μόνο όταν η ΝΔ βρίσκεται στη διακυβέρνηση της χώρας; Διότι όταν ο ΣΥΡΙΖΑ ζητούσε εθνική συνεννόηση για να επιλυθεί ένα εθνικό ζήτημα δεκαετιών, η τότε αξιωματική αντιπολίτευση της ΝΔ ταυτίστηκε με ακραίες και εθνικιστικές δυνάμεις προκειμένου να προκαλέσει πολιτικό κόστος στην κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ».
Επικρίσεις για την επίσκεψη Ράμα
Αναφέρθηκε και στις σχέσεις της κυβέρνησης με τον Έντυ Ράμα: «Έκανε εκθέσεις ζωγραφικής στο Ζάππειο, προσφέροντας στον Έντυ Ράμα, ως σύμμαχο της χώρας και προσωπικό φίλο του πρωθυπουργού, τον χώρο του Ζαππείου για να παρουσιάσει τα εκθέματά του. Τώρα βρίσκεται απολογούμενη γιατί θεωρούσε ότι όλα ήταν στον αυτόματο πιλότο κι ότι ελέγχει τα πάντα. Είναι στο πλαίσιο της αλαζονείας του 41%».
Για την ομιλία του πρωθυπουργού της Αλβανίας στην Αθήνα, η κ. Κεχαγιά σημείωσε πως «ο κ. Ράμα ήρθε στην Αθήνα και λοιδόρησε και τη χώρα μας και την κυβέρνηση, αλλά και την αντιπολίτευση για την οποία ο κ. Μητσοτάκης και το Μαξίμου δεν είπαν κουβέντα, ενώ παρενέβη στα εσωτερικά της χώρας».
Υπέρ του διαλόγου με την Τουρκία
Σε ό,τι αφορά τη συνάντηση Μητσοτάκη – Ερντογάν στην Άγκυρα, σημείωσε: «Πηγαίνουμε σε μία ‘συνάντηση εργασίας’, όπως την ονομάζει το Μέγαρο Μαξίμου, της οποίας το περιεχόμενο έχει υποβαθμιστεί, όταν πριν από μερικούς μήνες ότι λέγαμε ότι θα οδεύσουμε προς τη Χάγη. Πλέον αυτό τίθεται εν αμφιβόλω και το μόνο που έχουμε να αναμένουμε το μην τυχόν προκαλέσει εκ νέου ο Ερντογάν γιατί θα αναγκαστεί ο πρωθυπουργός να απαντήσει. Ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ λέει ότι έπρεπε να έχει ακυρωθεί η συνάντηση, εμείς δεν έχουμε πει ποτέ για ακύρωση της συνάντησης. Εμείς, ως ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ, τασσόμαστε ανεπιφύλακτα υπέρ της συνέχισης και διατήρησης του διαλόγου. Η Τουρκία και ο Ερντογάν, τηρούν μία στάση μαστιγίου και καρότου και εμείς απλώς υποβιβάζουμε τώρα και την επίσκεψη του πρωθυπουργού και την προοπτική εξεύρεσης μίας λύσης στις ελληνοτουρκικές σχέσεις, με άξονα πάντα και το Κυπριακό – το οποίος επίσης η κυβέρνηση το υποτιμά και το υποβαθμίζει, δεν το εντάσσει στην ατζέντα μας. Και λέμε ‘τουλάχιστον να μην υπάρξει κάποια πρόκληση από τον Ερντογάν».